Ai là tác giả đã đề cập đến 10 vai trò của nhà quản trị trong tổ chức:
A. Harold Koontz
B. Henry Mintzberg
C. William Ouchi
D. Frederick Taylor
Đáp án
Đáp án đúng: B
Câu hỏi kiểm tra kiến thức về lý thuyết quản trị, cụ thể là vai trò của nhà quản trị trong tổ chức. Henry Mintzberg là nhà lý thuyết quản trị nổi tiếng đã phân tích và đề xuất mô hình 10 vai trò của nhà quản trị, được chia thành ba nhóm chính: vai trò tương tác, vai trò thông tin và vai trò quyết định. Harold Koontz và Cyril O'Donnell là đồng tác giả của cuốn sách 'Principles of Management', trong đó họ đề cập đến các chức năng quản trị cơ bản (lập kế hoạch, tổ chức, nhân sự, lãnh đạo, kiểm soát). Frederick Taylor là cha đẻ của khoa học quản lý, tập trung vào hiệu quả sản xuất. William Ouchi là người phát triển Thuyết Z (Theory Z), nhấn mạnh sự kết hợp giữa phương pháp quản lý của Nhật Bản và Mỹ. Do đó, Henry Mintzberg là người đã đề cập đến 10 vai trò của nhà quản trị.
Câu hỏi kiểm tra kiến thức về lý thuyết quản trị, cụ thể là vai trò của nhà quản trị trong tổ chức. Henry Mintzberg là nhà lý thuyết quản trị nổi tiếng đã phân tích và đề xuất mô hình 10 vai trò của nhà quản trị, được chia thành ba nhóm chính: vai trò tương tác, vai trò thông tin và vai trò quyết định. Harold Koontz và Cyril O'Donnell là đồng tác giả của cuốn sách 'Principles of Management', trong đó họ đề cập đến các chức năng quản trị cơ bản (lập kế hoạch, tổ chức, nhân sự, lãnh đạo, kiểm soát). Frederick Taylor là cha đẻ của khoa học quản lý, tập trung vào hiệu quả sản xuất. William Ouchi là người phát triển Thuyết Z (Theory Z), nhấn mạnh sự kết hợp giữa phương pháp quản lý của Nhật Bản và Mỹ. Do đó, Henry Mintzberg là người đã đề cập đến 10 vai trò của nhà quản trị.
Hoạt động quản trị xuất hiện từ khi con người bắt đầu có nhu cầu hợp tác với nhau để đạt được những mục tiêu chung mà một cá nhân không thể thực hiện được. Sự kết hợp này đòi hỏi phải có sự phối hợp, phân công, điều khiển và kiểm soát để hoạt động chung đạt hiệu quả. Các phương án còn lại là những yếu tố có thể tác động hoặc diễn ra đồng thời với hoạt động quản trị trong những giai đoạn sau của lịch sử hoặc trong các bối cảnh kinh tế cụ thể, nhưng không phải là điều kiện tiên quyết cho sự ra đời của quản trị.
Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về vai trò và kỹ năng của nhà quản trị. Kỹ năng tư duy là một trong những kỹ năng cốt lõi giúp nhà quản trị thực hiện hiệu quả các hoạt động của mình. Cụ thể:
* Phân tích môi trường hoạt động của tổ chức (phương án 3): Đây là hoạt động đòi hỏi kỹ năng tư duy phân tích, đánh giá các yếu tố bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến tổ chức, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp. Kỹ năng tư duy phản biện, tư duy hệ thống là rất quan trọng trong hoạt động này. * Duy trì mối quan hệ với nhân viên (phương án 1): Mặc dù chủ yếu liên quan đến kỹ năng quan hệ con người, nhưng việc hiểu và giải quyết các vấn đề phát sinh trong mối quan hệ này cũng cần đến tư duy để tìm ra nguyên nhân gốc rễ và giải pháp tối ưu. * Công bằng trong đánh giá thành tích của nhân viên (phương án 2): Để đánh giá công bằng, nhà quản trị cần có tư duy phân tích, so sánh, đối chiếu các tiêu chí, dữ liệu một cách khách quan, loại bỏ thiên vị và định kiến.
Do cả ba hoạt động trên đều ít nhiều đòi hỏi và được hỗ trợ bởi kỹ năng tư duy, nên phương án Tất cả các hoạt động trên (phương án 4) là đáp án chính xác nhất.
Câu hỏi yêu cầu xác định đánh giá KHÔNG ĐÚNG về lý thuyết quản trị khoa học. Lý thuyết quản trị khoa học (Scientific Management) của Frederick Taylor tập trung vào việc nâng cao hiệu quả lao động thông qua việc phân tích và chuẩn hóa quy trình làm việc, xem xét con người như một mắt xích trong bộ máy sản xuất. Các đặc điểm của lý thuyết này bao gồm: chú trọng hiệu suất, phân công lao động rõ ràng, và sử dụng các biện pháp khuyến khích vật chất (như "củ cà rốt" và "cây gậy"). Tuy nhiên, lý thuyết này bị chỉ trích vì thiếu tính nhân bản, xem nhẹ yếu tố tâm lý và xã hội của người lao động, coi họ như những "bộ phận" máy móc thay vì con người có cảm xúc và nhu cầu phức tạp. Phương án "Con người năng động" mô tả một đặc điểm của các lý thuyết quản trị sau này (như lý thuyết con người mới, hoặc các lý thuyết về động lực lao động hiện đại) chứ không phải đặc trưng của lý thuyết quản trị khoa học. Lý thuyết quản trị khoa học thường nhìn nhận con người theo hướng bị động, chỉ làm theo chỉ dẫn và được thúc đẩy bởi yếu tố vật chất.
- Phương án 1 (Thiếu tính nhân bản): Đúng, đây là một lời phê bình phổ biến về quản trị khoa học. - Phương án 2 (Là “Lý thuyết cây gậy và củ cà rốt”): Đúng, đây là một cách diễn đạt khác, ám chỉ việc sử dụng các biện pháp khuyến khích và kỷ luật để thúc đẩy người lao động. - Phương án 3 (Xem con người như bộ phận trong cỗ máy): Đúng, đây là bản chất của việc áp dụng cơ khí hóa và chuẩn hóa trong sản xuất theo lý thuyết này. - Phương án 4 (Con người năng động): Sai, lý thuyết quản trị khoa học không xem con người là "năng động" mà là bị động, tuân thủ quy trình.
Câu hỏi yêu cầu xác định nhược điểm của quan điểm quản trị khoa học. Quan điểm quản trị khoa học (do Taylor khởi xướng) tập trung vào việc phân tích quy trình lao động, tiêu chuẩn hóa công việc, tuyển chọn và huấn luyện người lao động dựa trên khoa học, và sử dụng chế độ đãi ngộ vật chất để khuyến khích tăng năng suất. Tuy nhiên, nhược điểm lớn nhất của nó là sự cứng nhắc, coi nhẹ yếu tố con người và chỉ phù hợp với môi trường sản xuất ổn định, ít thay đổi. Phương án 1 và 2 mô tả các đặc điểm cốt lõi và ưu điểm của quản trị khoa học. Phương án 4 cũng là một đặc điểm của quản trị khoa học. Chỉ phương án 3 nêu lên hạn chế về khả năng thích ứng với môi trường, đây chính là nhược điểm của quan điểm này.