Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz, cho điểm H(1;2;- 2). Mặt phẳng \(\left( \alpha \right)\) đi qua H và cắt các trục Ox, Oy, Oz lần lượt tại các điểm A, B, C sao cho H là trực tâm của \(\Delta ABC\). Tính diện tích mặt cầu ngoại tiếp tứ diện OABC.
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiGọi \(A\left( {a;0;0} \right),B\left( {0;b;0} \right),C\left( {0;0;c} \right)\) lần lượt thuộc các trục tọa độ Ox, Oy, Oz.
Khi đó ta có phương trình \(\left( \alpha \right)\) đi qua các điểm A, B, C: \(\frac{x}{a} + \frac{y}{b} + \frac{z}{c} = 1\)
\(H \in \left( \alpha \right) \Rightarrow \frac{1}{a} + \frac{2}{b} - \frac{2}{c} = 1\,\,\,\left( 1 \right)\)
Theo đề bài ta có H là trực tâm \(\Delta ABC \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}
\overrightarrow {AH} \bot \overrightarrow {BC} \\
\overrightarrow {BH} \bot \overrightarrow {AC}
\end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}
\overrightarrow {AH} .\overrightarrow {BC} = 0\\
\overrightarrow {BH} .\overrightarrow {AC} = 0
\end{array} \right.\)
Ta có: \(\left\{ \begin{array}{l}
\overrightarrow {AH} = \left( {1 - a;2; - 2} \right),\overrightarrow {BC} = \left( {0; - b;c} \right)\\
\overrightarrow {BH} = \left( {1;2 - b; - 2} \right),\overrightarrow {AC} = \left( { - a;0;c} \right)
\end{array} \right.\)
\(\begin{array}{l}
\left\{ \begin{array}{l}
\overrightarrow {AH} .\overrightarrow {BC} = 0\\
\overrightarrow {BH} .\overrightarrow {AC} = 0
\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
- 2b - 2c = 0\\
- a - 2c = 0
\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
a = - 2c\\
b = - c
\end{array} \right.\\
\Rightarrow \left( 1 \right) \Leftrightarrow \frac{1}{{ - 2c}} + \frac{2}{{ - c}} - \frac{2}{c} = 1 \Rightarrow - \frac{9}{{2c}} = 1 \Leftrightarrow c = - \frac{9}{2}
\end{array}\)
\( \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}
a = - 2c = 9\\
b = - c = \frac{9}{2}
\end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}
A\left( {9;0;0} \right)\\
B\left( {0;\frac{9}{2}0} \right)\\
C\left( {0;0; - \frac{9}{2}} \right)
\end{array} \right.\)
Gọi \(I\left( {{x_0};{y_0};{z_0}} \right)\) là tâm mặt cầu ngoại tiếp chóp tứ giác OABC.
\(\begin{array}{l}
\Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}
OI = IA\\
OI = IB\\
OI = IC
\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
x_0^2 + y_0^2 + z_0^2 = {\left( {{x_0} - 9} \right)^2} + y_0^2 + z_0^2\\
x_0^2 + y_0^2 + z_0^2 = x_0^2 + {\left( {{y_0} - \frac{9}{2}} \right)^2} + z_0^2\\
x_0^2 + y_0^2 + z_0^2 = x_0^2 + y_0^2 + {\left( {{z_0} + \frac{9}{2}} \right)^2}
\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
x_0^2 = {\left( {{x_0} - 9} \right)^2}\\
y_0^2 = {\left( {{y_0} - \frac{9}{2}} \right)^2}\\
z_0^2 = {\left( {{z_0} + \frac{9}{2}} \right)^2}
\end{array} \right.\\
\Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
{x_0} = - {x_0} + 9\\
{y_0} = - {y_0} + \frac{9}{2}\\
{z_0} = - {z_0} - \frac{9}{2}
\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
{x_0} = \frac{9}{2}\\
{y_0} = \frac{9}{4}\\
{z_0} = - \frac{9}{4}
\end{array} \right. \Rightarrow I\left( {\frac{9}{2};\frac{9}{4};\frac{9}{4}} \right) \Rightarrow R = OI = \frac{{9\sqrt 6 }}{4}\\
\Rightarrow {S_{\left( I \right)}} = 4\pi {R^2} = 4\pi .{\left( {\frac{{9\sqrt 6 }}{4}} \right)^2} = \frac{{243\pi }}{2}
\end{array}\)
Đề thi thử THPT QG môn Toán năm 2019
Trường THPT Chuyên KHTN Hà Nội lần 2
