Một vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính cho ảnh thật. Nếu cho vật dịch chuyển lại gần thấu kính 30cm thì ảnh sau của AB vẫn là ảnh thật nằm cách vật một khoảng như cũ và cao gấp 4 lần ảnh trước. Tiêu cự của thấu kính này là
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiVì trước và sau khi dịch chuyển vật ảnh vẫn luôn là ảnh thật nên ta có:
\(\frac{{{A_2}{B_2}}}{{{A_1}{B_1}}} = \frac{{{A_2}{B_2}}}{{AB}}.\frac{{AB}}{{{A_1}{B_1}}} = \frac{{{k_2}}}{{{k_1}}} = 4(1)\)
Theo công thức thấu kính và công thức số phóng đại của ảnh ta được:
\(d' = f(1 - k);d = f\left( {1 - \frac{1}{k}} \right)\)
Độ dịch chuyển vật:\(\Delta d = {d_2} - {d_1} = f\left( {\frac{1}{{{k_1}}} - \frac{1}{{{k_2}}}} \right) = - 30\)(do vật lại gần thấu kính).
Sau khi di chuyển vật lại gần, ảnh cách vật một khoảng như cũ nên ảnh di chuyển ra xa thêm đoạn 30cm.
Độ dịch chuyển ảnh: ∆d’ = d’2-d’1=f.(k1-k2) = 30.
Tỉ lệ độ dịch chuyển ảnh và độ dịch chuyển vật:
\(\begin{array}{l} \frac{{\Delta d}}{{\Delta d'}} = \frac{{\frac{1}{{{k_1}}} - \frac{1}{{{k_2}}}}}{{{k_1} - {k_2}}} = - \frac{1}{{{k_1}.{k_2}}} = \frac{{30}}{{ - 30}} = - 1\\ \Rightarrow {k_1}.{k_2} = 1(2) \end{array}\)
Ảnh thật nên k1 < 0, k2 < 0, từ (1) và (2) ⇒ k1 = -1/2 và k2 = -2 ⇒ f = 20cm