Hiện tượng hai bờ sông “bên lở bên bồi”, nguyên nhân chính là do lực quán tính Coriolis tác dụng lên dòng nước chảy. Phát biểu nào sau đây là đúng?

Các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến từ Xích Đạo lên Cực Bắc thì bờ phía Đông bị bào mòn.

Các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến từ Cực Bắc xuống Xích Đạo thì bờ phía Đông bị bào mòn.

Các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến từ Cực Nam xuống Xích Đạo thì bờ phía Đông bị bào mòn.

Các dòng sông chảy dọc theo vĩ tuyến thì bờ bên phải (nhìn theo hướng dòng chảy) luôn bị bào mòn.

Trả lời:

Đáp án đúng: A

Hiện tượng "bên lở bên bồi" do lực Coriolis gây ra. Ở Bắc bán cầu, lực này làm lệch hướng các vật thể chuyển động sang phải (so với hướng chuyển động). Do đó, các dòng sông chảy theo hướng Bắc-Nam (từ cực Bắc xuống Xích Đạo) ở Bắc bán cầu sẽ có xu hướng bào mòn bờ phải, tức bờ phía Đông. Ở Nam bán cầu, lực Coriolis làm lệch hướng các vật thể chuyển động sang trái. Như vậy, đáp án đúng là các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến từ Cực Bắc xuống Xích Đạo thì bờ phía Đông bị bào mòn.

520+ câu hỏi trắc nghiệm Vật lí đại cương kèm đáp án và lời giải minh họa - Phần 8

500+ câu hỏi ôn tập trắc nghiệm môn Vật lý đại cương sẽ là đề cương ôn thi hữu ích dành cho các bạn sinh viên Đại học - Cao đẳng ôn thi môn đại cương dễ dàng hơn. Mời các bạn cùng tham khảo!

50 câu hỏi 60 phút

Bắt đầu thi

Câu hỏi liên quan

Câu 26:

Vật thể có dạng khối hình bán cầu đồng chất, khối lượng phân bố đều, bán kính 24cm thì khối tâm của vật nằm trên trục đối xứng của hình bán cầu và cách đáy một khoảng:

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Khối tâm của bán cầu đồng chất nằm trên trục đối xứng và cách đáy một khoảng bằng 3/8 bán kính. Trong trường hợp này, bán kính là 24cm, vậy khoảng cách từ đáy đến khối tâm là (3/8) * 24cm = 9cm.

Câu 27:

Một bánh mài đang quay với vận tốc 300 vòng/phút thì bị ngắt điện và nó quay chậm dần đều. Sau đó một phút, vận tốc còn 180vòng/phút. Tính số vòng nó đã quay trong thời gian đó.

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Đổi vận tốc góc ban đầu: ω₀ = 300 vòng/phút = 5 vòng/s. Đổi vận tốc góc lúc sau: ω = 180 vòng/phút = 3 vòng/s. Thời gian t = 1 phút = 60s. Gia tốc góc: α = (ω - ω₀)/t = (3 - 5)/60 = -1/30 vòng/s². Số vòng quay được trong thời gian đó: θ = ω₀t + (1/2)αt² = 5*60 + (1/2)*(-1/30)*60² = 300 - 60 = 240 vòng.

Câu 28:

Một dây cuaroa truyền động, vòng qua vô lăng I và bánh xe II (hình 3.9). Bán kính của vô lăng và bánh xe là R₁ = 10cm và R₂ = 50cm. Vô lăng đang quay với vận tốc 720 vòng/phút thì bị ngắt điện, nó quay chậm dần đều, sau đó 30 giây vận tốc chỉ còn 180 vòng/phút. Sau bao lâu kể từ lúc ngắt điện, hệ thống sẽ dừng?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Gọi ω₀ là vận tốc góc ban đầu của vô lăng, ω là vận tốc góc sau 30 giây và t là thời gian kể từ lúc ngắt điện.

Đổi 720 vòng/phút = 12 vòng/giây = 24π rad/s
Đổi 180 vòng/phút = 3 vòng/giây = 6π rad/s

Vì vô lăng quay chậm dần đều, ta có:
ω = ω₀ + γt
6π = 24π + γ * 30
=> γ = -0.6π rad/s²

Khi hệ thống dừng, ω = 0. Gọi thời gian từ lúc ngắt điện đến lúc dừng là t'.
0 = 24π - 0.6π * t'
=> t' = 40 giây

Câu 29:

Quả cầu bán kính R = 5cm, lăn đều, không trượt trên hai thanh ray song song cách nhau một khoảng d = 6cm. Sau 2s, tâm quả cầu tịnh tiến được 120cm. Tính vận tốc tức thời của điểm M trên quả cầu (hình 3.11).

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Gọi v là vận tốc tịnh tiến của tâm quả cầu. Ta có: v = s/t = 1,2/2 = 0,6 m/s.

Gọi ω là vận tốc góc của quả cầu. Vì quả cầu lăn không trượt nên v = ωR => ω = v/R = 0,6/0,05 = 12 rad/s.

Gọi vM là vận tốc của điểm M. Điểm M chịu hai chuyển động: chuyển động tịnh tiến cùng vận tốc v của tâm và chuyển động quay quanh tâm với vận tốc v' = ωr, với r là khoảng cách từ M đến tâm.

Do hai thanh ray song song cách nhau một khoảng d = 6cm, bán kính quả cầu R = 5cm nên khoảng cách từ M đến tâm là:
r = √(R² - (d/2)²) = √(5² - 3²) = 4 cm = 0,04 m

Vậy v' = ωr = 12*0,04 = 0,48 m/s.

Vì v và v' vuông góc nhau nên:
vM = √(v² + v'²) = √(0,6² + 0,48²) = √(0,36 + 0,2304) = √0,5904 ≈ 0,768 m/s.

Giá trị gần nhất là 0,75 m/s

Câu 30:

Hai đĩa mỏng đồng chất, giống hệt nhau, mỗi cái có khối lượng m và bán kính R được gắn tiếp xúc ngoài với nhau, tạo thành một cố thể quay quanh trục ∆ vuông góc với mặt phẳng hai đĩa và đi qua tâm của một trong hai đĩa. Mômen quán tính của hệ đối với trục ∆ là:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Mômen quán tính của một đĩa đối với trục đi qua tâm và vuông góc với mặt phẳng đĩa là I₁ = (1/2)mR².

Mômen quán tính của đĩa thứ nhất đối với trục Δ là I_1Δ = I₁ + mR² = (1/2)mR² + mR² = (3/2)mR² (theo định lý Steiner).

Mômen quán tính của đĩa thứ hai đối với trục Δ (trục đi qua tâm) là I_2Δ = I₁ = (1/2)mR².

Vậy mômen quán tính của cả hệ là I = I_1Δ + I_2Δ = (3/2)mR² + (1/2)mR² = 2mR².

Câu 31:

Một sợi dây nhẹ, không co giãn, vắt qua ròng rọc có dạng điã tròn đồng chất, khối lượng m, hai đầu dây buộc chặt hai vật nhỏ khối lượng m1 và m2 (hình 3.13). Thả cho hai vật chuyển động theo phương thẳng đứng. Bỏ qua ma sát ở trục ròng rọc, biết dây không trượt trên ròng rọc, g là gia tốc trọng trường. Độ lớn gia tốc của các vật được tính theo công thức nào sau đây?