Cho X và Y (MX < MY) là hai este đều mạch hở, không phân nhánh và không chứa nhóm chức khác. Đốt cháy X cũng như Y với lượng oxi vừa đủ, luôn thu được CO2 có số mol bằng số mol O2 đã phản ứng. Đun nóng 15,12 gam hỗn hợp E chứa X, Y (số mol của X gấp 1,5 lần số mol Y) cần dùng 200 ml dung dịch KOH 1M, thu được hỗn hợp F chứa 2 ancol và hỗn hợp K chứa 2 muối. Dẫn toàn bộ F qua bình đựng Na dư thấy khối lượng bình tăng 7,6 gam. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp muối K cần dùng 0,21 mol O2. Phần trăm khối lượng của Y trong hỗn hợp E là
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiBảo toàn gốc OH ta có:
\(\begin{array}{*{20}{l}} {{n_{OH{\rm{ }}ancol}}\; = {\rm{ }}{n_{KOH}}\; = {\rm{ }}0,2{\rm{ }}mol}\\ { - OH{\rm{ }} + {\rm{ }}Na{\rm{ }} \to {\rm{ }} - ONa{\rm{ }} + {\rm{ }}\raise.5ex\hbox{$\scriptstyle 1$}\kern-.1em/ \kern-.15em\lower.25ex\hbox{$\scriptstyle 2$} {\rm{ }}{H_2}}\\ { \Rightarrow {\rm{ }}{n_{{H_2}}}\; = {\rm{ }}\raise.5ex\hbox{$\scriptstyle 1$}\kern-.1em/ \kern-.15em\lower.25ex\hbox{$\scriptstyle 2$} {\rm{ }}.{\rm{ }}{n_{OH{\rm{ }}ancol}}\; = {\rm{ }}0,1{\rm{ }}mol} \end{array}\)
Bảo toàn khối lượng ta có: mF = 7,6 + 0,1.2 = 7,8 (g)
*Bảo toàn khối lượng ta có: mmuối = 15,12 + 0,2.56 - 7,8 = 18,52 (g)
Bảo toàn nguyên tố kali ta có: nCOOK = nKOH = 0,2 mol; nK2CO3 = 0,1 mol
Đặt nCO2 = x mol; nH2O = y mol
Bảo toàn nguyên tố oxi ta có 0,2 . 2 + 0,21 . 2 = 0,1 . 3 + 2x + y
Bảo toàn khối lượng ta có 18,52 + 0,21 . 32 = 0,1 . 138 + 44x + 18y
Giải hệ có x = 0,26 mol và y = 0 mol ⟹ Muối không chứa H ⟹ Muối phải là của axit 2 chức.
⟹ X và Y là este 2 chức ⟹ nX = 0,06 mol ; nY = 0,04 mol
Đặt số C trong gốc axit của X và Y là a và b
Ta có 0,06a + 0,04b = 0,1 + 0,26
Giải phương trình nghiệm nguyên a = 2 và b = 6
⟹ 2 muối là (COOK)2 và KOOCC≡C-C≡CCOOK
Mặt khác, đốt X hay Y đều cho nCO2 = nO2
⟹ X và Y có dạng Cn(H2O)m.
Lại có X và Y đều là este 2 chức → m = 4 → X và Y đều chứa 8H
Do X và Y mạch hở ⟹ 2 ancol đều đơn chức ⟹ nF = nOH = 0,2 mol ⟹ MF = 39 ⟹ chứa CH3OH
Do đó X là CH3OOCCOOC2H5 và Y là CH3OOCC≡C-C≡CCOOC2H5
→ %mY = 47,62%