Hiện tượng hai bờ sông “bên lở bên bồi”, nguyên nhân chính là do lực quán tính Coriolis tác dụng lên dòng nước chảy. Phát biểu nào sau đây là đúng?
Các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến từ Xích Đạo lên Cực Bắc thì bờ phía Đông bị bào mòn.
Các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến từ Cực Bắc xuống Xích Đạo thì bờ phía Đông bị bào mòn.
Các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến từ Cực Nam xuống Xích Đạo thì bờ phía Đông bị bào mòn.
Các dòng sông chảy dọc theo vĩ tuyến thì bờ bên phải (nhìn theo hướng dòng chảy) luôn bị bào mòn.
Đáp án đúng: B
Hiện tượng "bên lở bên bồi" là do tác động của lực Coriolis. Lực Coriolis là một lực ảo sinh ra do hệ quy chiếu quay (trong trường hợp này là Trái Đất). Lực này làm lệch hướng chuyển động của các vật thể chuyển động trên bề mặt Trái Đất.
- Ở Bắc bán cầu, lực Coriolis làm lệch hướng chuyển động sang bên phải.
- Ở Nam bán cầu, lực Coriolis làm lệch hướng chuyển động sang bên trái.
Đối với các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến (từ Bắc xuống Nam hoặc ngược lại):
- Ở Bắc bán cầu, bờ phải (nhìn theo hướng dòng chảy) sẽ bị bào mòn mạnh hơn do lực Coriolis đẩy dòng nước về phía đó.
- Ở Nam bán cầu, bờ trái (nhìn theo hướng dòng chảy) sẽ bị bào mòn mạnh hơn do lực Coriolis đẩy dòng nước về phía đó.
Do đó, phương án 2 là đúng: Các dòng sông chảy dọc theo kinh tuyến từ Cực Bắc xuống Xích Đạo (tức là ở Bắc bán cầu) thì bờ phía Đông (bờ phải) bị bào mòn.
500+ câu hỏi ôn tập trắc nghiệm môn Vật lý đại cương sẽ là đề cương ôn thi hữu ích dành cho các bạn sinh viên Đại học - Cao đẳng ôn thi môn đại cương dễ dàng hơn. Mời các bạn cùng tham khảo!
Câu hỏi liên quan
.jpg)
Đổi 720 vòng/phút = 12 vòng/giây = 24π rad/s
Đổi 180 vòng/phút = 3 vòng/giây = 6π rad/s
Vì vô lăng quay chậm dần đều, ta có:
ω = ω0 + γt
6π = 24π + γ * 30
=> γ = -0.6π rad/s2
Khi hệ thống dừng, ω = 0. Gọi thời gian từ lúc ngắt điện đến lúc dừng là t'.
0 = 24π - 0.6π * t'
=> t' = 40 giây
.jpg)
Gọi v là vận tốc tịnh tiến của tâm quả cầu. Ta có: v = s/t = 1,2/2 = 0,6 m/s. Gọi ω là vận tốc góc của quả cầu. Vì quả cầu lăn không trượt nên v = ωR => ω = v/R = 0,6/0,05 = 12 rad/s. Gọi vM là vận tốc của điểm M. Điểm M chịu hai chuyển động: chuyển động tịnh tiến cùng vận tốc v của tâm và chuyển động quay quanh tâm với vận tốc v' = ωr, với r là khoảng cách từ M đến tâm. Do hai thanh ray song song cách nhau một khoảng d = 6cm, bán kính quả cầu R = 5cm nên khoảng cách từ M đến tâm là: r = √(R² - (d/2)²) = √(5² - 3²) = 4 cm = 0,04 m Vậy v' = ωr = 12*0,04 = 0,48 m/s. Vì v và v' vuông góc nhau nên: vM = √(v² + v'²) = √(0,6² + 0,48²) = √(0,36 + 0,2304) = √0,5904 ≈ 0,768 m/s. Giá trị gần nhất là 0,75 m/s
Mômen quán tính của một đĩa đối với trục đi qua tâm và vuông góc với mặt phẳng đĩa là I1 = (1/2)mR2.
Mômen quán tính của đĩa thứ nhất đối với trục Δ là I1Δ = I1 + mR2 = (1/2)mR2 + mR2 = (3/2)mR2 (theo định lý Steiner).
Mômen quán tính của đĩa thứ hai đối với trục Δ (trục đi qua tâm) là I2Δ = I1 = (1/2)mR2.
Vậy mômen quán tính của cả hệ là I = I1Δ + I2Δ = (3/2)mR2 + (1/2)mR2 = 2mR2.
