Ở một loài thực vật, tính trạng màu sắc do 2 cặp gen không alen (A, a; B, b) phân li độc lập quy định, kiểu gen nào có mặt của hai loại alen trội A và B sẽ quy định kiểu hình hoa đỏ, kiểu gen nào chỉ có 1 loại alen trội (A hoặc B) sẽ quy định kiểu hình hoa hồng, kiểu gen không có hai loại alen trội A và B sẽ quy định kiểu hình hoa trắng; tính trạng chiều cao thân do 1 gen có 2 alen (D, d) quy định, kiểu gen nào có mặt của alen trội D sẽ quy định kiểu hình thân cao, kiểu gen không có alen trội D sẽ quy định kiểu hình thân thấp. Cho cây hoa đỏ, thân cao dị hợp tử về 3 cặp gen trên (cây X) giao phấn với cây hoa hồng, thân cao (cây Y), ở thế hệ F1 thu được: 30% cây hoa đỏ, thân cao : 7,5% cây hoa đỏ, thân thấp : 36,25% cây hoa hồng, thân cao : 13,75% cây hoa hồng, thân thấp : 8,75% cây hoa trắng, thân cao : 3,75% cây hoa trắng, thân thấp. Biết không xảy ra đột biến, sự biểu hiện của tính trạng không phụ thuộc vào môi trường. Theo lí thuyết, trong các kết luận sau, có bao nhiêu kết luận đúng?
- Cho cây X tự thụ phấn, ở đời con tỉ lệ các cá thể mang 1 cặp gen đồng hợp tử trội chiếm tỉ lệ 38,75%.
- Cho cây Y tự thụ phấn, ở đời con tỉ lệ các cá thể mang kiểu gen đồng hợp tử chiếm tỉ lệ
- Cho cây X lai phân tích, ở đời con kiểu gen đồng hợp tử lặn về 3 cặp gen chiếm tỉ lệ
- Trong tổng số cây hoa hồng, thân cao ở F1, cây mang kiểu gen dị hợp tử 1 cặp gen chiếm tỉ lệ
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiCác nhận định đúng là I.
Qui định gen: A-B-: đỏ, A-bb, aaB- : hồng, aabb: trắng; D: cao, d: thấp.
P giao phấn: Cao, đỏ x Cao, hồng; F1: (3 đỏ : 4 hồng : 1 trắng) (3 cao : 1 thấp).
→ KG P: AaBb, Dd (cây X) x Aabb, Dd (cây Y) hoặc AaBb, Dd (cây X) x aaBb, Dd (cây Y). Vì vai trò A và B ngang nhau, nên ta chỉ xét một trường hợp là KG P: AaBb, Dd (cây X) x Aabb, Dd (cây Y)
F1: (3 đỏ : 4 hồng : 1 trắng) (3 cao : 1 thấp) khác đề bài.
→ P (cây X) dị hợp 3 cặp gen, nằm trên 2 cặp NST khác nhau, có hoán vị gen.
→ P (cây Y) có thể dị hợp 3 cặp gen hoặc 2 cặp gen, nằm trên 2 cặp NST khác nhau, có thể hoán vị gen hoặc không có hoán vị gen.
* Giả sử ở P, 2 cặp gen Aa và Dd nằm trên cùng 1 cặp NST. P: AaDd, Bb (cây X) x AaDd, bb (cây Y)
F1 có cao, đỏ (A-B-D-) = 0,3 → A-D- = 0,6 →A-dd = aaD- = 0,15, aadd = 0,1.
→ Hồng, cao (A-D-bb + aaD-B-) = \(0,6.\frac{1}{2} + 0,15.\frac{1}{2} = 0,375\) (khác đề bài) →Loại trường hợp 2 cặp gen Aa và Dd nằm trên cùng 1 cặp NST.
* Giả sử ở P, 2 cặp gen Bb và Dd nằm trên cùng 1 cặp NST. P: Aa, BbDd (cây X) x Aa, bbDd (cây Y)
F1 có cao, đỏ (A-B-D-) = 0,3 → B-D- = 0,4 → B-dd = 0,1; bbD- = 0,35; bbdd = 0,15.
(B- D- = 0,25 + x; B-dd = 0,25 – x; bbD- = 0,5 – x; bbdd = x)
→ Hồng, cao (A-bbD- + aaB-D-) = \(0,35.\frac{3}{4} + 0,4.\frac{1}{4} = 0,3625\) (đúng đề bài) → Nhận trường hợp 2 cặp gen Bb và Dd nằm trên cùng 1 cặp NST.
→ bbdd = 0,15 = 0,3 bd x 0,5 bd → KG (P) là AabD//bd (f = 0,4) (cây X) x AabD//bd (cây Y).
* Cho cây X tự thụ phấn, AaBD//bd (f = 0,4) (cây X) x AaBD//bd (f = 0,4) (cây X) ở đời con tỉ lệ các cá thể mang 1 cặp gen đồng hợp tử trội (AA bd//bd+ AA BD//bd+ AA Bd//bD+ AA Bd//bd+ AA bD//bd);
(Aa Bd//Bd+ Aa bD//bD+ Aa BD//Bd+ Aa BD//bD); (aa Bd//Bd+ aa bD//bD+ aa BD//Bd+ aa BD//bD)
= \(\frac{1}{4}.(0,09 + 0,18 + 0,08 + 0,12.2) + \frac{2}{4}.(0,04.2 + 0,12.2) + \frac{1}{4}.(0,04.2 + 0,12.2) = 0,3875\) →I đúng.
* Cho cây Y tự thụ phấn, AabD//bd (cây Y) x AabD//bd (cây Y) ở đời con tỉ lệ các cá thể mang kiểu gen đồng hợp tử (AA bD//bD+ AA bd//bd+ aa bD//bD+ aa bd//bd) = \(\frac{1}{2}.\frac{1}{2} = \frac{1}{4}.\) → II sai.
* Cho cây X lai phân tích, AaBD/bd(f = 0,4) (cây X) x aa bd//bd ở đời con kiểu gen đồng hợp tử lặn về 3 cặp gen (aa bd//bd) = \(\frac{1}{2}.0,4 = \frac{1}{5}.\)→ III sai.
* Trong tổng số cây hoa hồng, thân cao ở F1, cây mang kiểu gen dị hợp tử 1 cặp gen
(AA bD//bD+ Aa bD//bD+ aa BD//bD) = \(\frac{{\frac{1}{4}.0,25 + \frac{2}{4}.0,1 + \frac{1}{4}.0,15}}{{0,3625}} = \frac{{12}}{{29}}.\)→ IV sai.
Đề thi thử THPT QG năm 2021 môn Sinh
Trường THPT Hướng Phùng