Ở một loài thực vật lưỡng bội, tính trạng màu sắc hoa do 2 cặp gen (A, a và B, b) phân li độc lập cùng quy định; tính trạng kiểu cánh hoa do 1 cặp gen (D, d) quy định. Cho hai cây (P) thuần chủng giao phấn với nhau được F1. Cho F1 tự thụ phấn thu được F2 có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 49,5% cây hoa đỏ, cánh kép : 6,75% cây hoa đỏ, cánh đơn : 25,5% cây hoa trắng, cánh kép; 18,25% cây hoa trắng, cánh đơn. Biết rằng không xảy ra đột biến nhưng xảy ra hoán vị gen trong quá trình phát sinh giao tử ở cả quá trình sinh hạt phấn và quá trình tạo noãn với tần số như nhau, cho các phát biểu sau đây về phép lai:
I. Kiểu gen của cây P có thể là \(AA\frac{{Bd}}{{Bd}} \times aa\frac{{bD}}{{bD}}\).
II. Ở F2 có số cây hoa đỏ, cánh kép dị hợp tử về 1 trong 3 cặp gen chiếm tỉ lệ 12%.
III. Ở F2 có tối đa 11 loại kiểu gen quy định kiểu hình hoa trắng, cánh kép.
IV. Ở F2 có số cây hoa trắng, cánh đơn thuần chủng chiếm tỉ lệ 8,25%.
Trong số các phát biểu trên, có bao nhiêu phát biểu chính xác?
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiTách riêng từng tỉ lệ:
- Màu hoa 9 đỏ (A-B-): 7 trắng (3A-bb + 3aaB- + laabb) hai cặp gen phân li độc lập, vai trò của A và B trong việc hình thành tính trạng là như nhau; kiểu cánh hoa 3 cánh kép (D-): 1 cánh đơn (dd); tỉ lệ chung không giống kỳ vọng phân li độc lập ® 3 cặp gen nằm trên 2 cặp NST tương đồng. Không mất tính chất tổng quát, coi cặp B/b liên kết với cặp D/d.
- Ở F2 tỉ lệ hoa đỏ, cánh kép [A-B-D-] = 49,5% → [B-D-] = 49,5% : 0,75A- = 66% → \(\frac{{bd}}{{bd}} = 16\% ,{\rm{ }}\underline {bd} = 40\% > 25\% \) (là giao tử liên kết), F1 dị hợp tử đều, f=20% tỉ lệ giao tử của từng phép lai:
Aa x Aa - 1/4AA : 2/4Aa : l/4aa
\(\frac{{BD}}{{bd}} \times \frac{{BD}}{{bd}} \to \left( {0,4\underline {BD} :0,4\underline {bd} :0,1\underline {Bd} :0,1\underline {bD} } \right) \times \left( {0,4\underline {BD} :0,4\underline {bd} :0,1\underline {Bd} :0,1\underline {bD} } \right)\)
I. Sai, F1 có kiểu gen \(Aa\frac{{BD}}{{bd}}\) nên P có thể có các phép lai \(AA\frac{{BD}}{{BD}} \times aa\frac{{bd}}{{bd}}\) hoặc \(AA\frac{{bd}}{{bd}} \times aa\frac{{BD}}{{BD}}\)
II. Đúng, tỉ lệ cây hoa đỏ, cánh kép dị hợp về 1 trong 3 cặp gen gồm
\(\left[ {AaBB{\rm{D}}D} \right] + \left[ {AABbDD} \right] + \left[ {AABBDd} \right] = 0,5 \times 0,16 + 0,25 \times 0,4 \times 0,1 \times 2 + 0,25 \times 0,4 \times 0,1 \times 2 = 12\% \).
III. Đúng, số kiểu gen của kiểu hình hoa trắng, cánh kép là \(\left[ {A - bbD - } \right] + \left[ {aaB - D - } \right] + \left[ {aabbD - } \right]\) \(= 4 + 5 + 2 = 11\).
IV. Đúng, tỉ lệ cây hoa trắng, cánh đơn thuần chủng \(\left[ {AAbbdd} \right] + \left[ {aaBBdd} \right] + \left[ {aabbdd} \right] = \) \(0,25\left( {0,{4^2} + 0,{1^2} + 0,{4^2}} \right) = 8,25\% \).
Đề thi thử THPT QG năm 2021 môn Sinh
Trường THPT Nguyễn Văn Linh lần 2