Một con lắc lò xo đặt thẳng đứng gồm lò xo nhẹ có độ cứng \(k = 100{\rm{\;N}}/{\rm{m}}\) và vật nhỏ m1 có khối lượng 200g, một đầu lò xo được gắn chặt vào sàn. Ban đầu, giữ m1 ở vị trí lò xo bị nén 7,1 cm (trong giới hạn đàn hồi của lò xo) rồi đặt vật nhỏ m2 có khối lượng 50g lên trên m1 như hình bên.
Thả nhẹ để các vật bắt đầu chuyển động theo phương thẳng đứng. Ngay khi m2 đạt độ cao cực đại thì m2 được giữ lại. Biết lò xo luôn thẳng đứng trong quá trình chuyển động. Bỏ qua lực cản của không khí. Lấy \(g = 10{\rm{\;m}}/{{\rm{s}}^2}\). Sau khi m2 được giữ lại, lực nén lớn nhất mà lò xo tác dụng lên sàn có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiChọn A.
Độ biến dạng của lò xo tại vị trí cân bằng
\(\Delta {l_0} = \frac{{{m_1} + {m_2}}}{k}g = \frac{{\left( {{{200.10}^{ - 3}}} \right) + \left( {{{50.10}^{ - 3}}} \right)}}{{\left( {100} \right)}}.\left( {10} \right) = 2,5\;cm\)
Giữ hai vật ở vị trí lò xo nén 7,1 cm rồi thả nhẹ ⇒ sau đó hệ hai vật dao động điều hòa quanh vị trí cân bằng với biên độ
\({A_1} = 7,1 - 2,5 = 4,6\;cm\)
Cho đến khi chúng tách rời nhau.
Giai đoạn 1: Hai vật chưa rời khỏi nhau
Tần số góc của dao động
\({\omega _1} = \sqrt {\frac{k}{{{m_1} + {m_2}}}} = \sqrt {\frac{{\left( {100} \right)}}{{\left( {{{200.10}^{ - 3}}} \right) + \left( {{{50.10}^{ - 3}}} \right)}}} = 20\frac{{rad}}{s}\)
Phương trình động lực học cho chuyển động của vật m2
\({m_2}g - N = - {m_2}\omega _1^2x\;\left( 1 \right)\)
Tại vị trí m2 rời khỏi vật m1 thì N = 0
(1) \(\Rightarrow x = - \frac{g}{{\omega _1^2}} = - \frac{{\left( {10} \right)}}{{{{\left( {20} \right)}^2}}} = - 2,5\;cm\)
\(\Rightarrow {v_{{\rm{roi}}}} = {\omega _1}{A_1}\sqrt {1 - {{\left( {\frac{x}{{{A_1}}}} \right)}^2}} \)
\(= \left( {20} \right).\left( {4,6} \right)\sqrt {1 - {{\left( {\frac{{ - 2,5}}{{4,6}}} \right)}^2}} = 77,23\frac{{cm}}{s}\)
Giai đoạn 2: Hai vật tách rời khỏi nhau
Vật m1 dao động điều hòa quanh vị trí cân bằng mới nằm trên vị trí cân bằng cũ một đoạn 0,5cm
\({\omega _2} = \sqrt {\frac{k}{{{m_1}}}} = \sqrt {\frac{{\left( {100} \right)}}{{\left( {{{200.10}^{ - 3}}} \right)}}} = 10\sqrt 5 \frac{{rad}}{s}\)
\({A_2} = \sqrt {{{\left( { - 2} \right)}^2} + {{\left( {\frac{{77,23}}{{10\sqrt 5 }}} \right)}^2}} = 3,99\;cm\)
Lực nén cực đại mà lò xo tác dụng lên sàn
\({F_{max}} = k\left( {A + \Delta l} \right)\)
\({F_{max}} = \left( {100} \right)\left[ {\left( {3,{{99.10}^{ - 2}}} \right) + \left( {{{2.10}^{ - 2}}} \right)} \right] = 5,99\;N\)