Cho hỗn hợp X gồm bốn este mạch hở, trong đó có một este đơn chức và ba este hai chức là đồng phân của nhau. Đốt cháy 11,88 gam X cần 14,784 lít O2 (đktc), thu được 25,08 gam CO2. Đun nóng 11,88 gam X với 300 ml dung dịch NaOH 1M, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn Y và phần hơi chỉ chứa một ancol đơn chức Z. Cho Z vào bình Na dư, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thấy khối lượng bình Na tăng 5,85 gam. Trộn Y với CaO rồi nung trong điều kiện không có không khí, thu được 2,016 lít (đktc) một hiđrocacbon duy nhất. Công thức phân tử của các este là
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiĐáp án A
\({{n}_{{{O}_{2}}}}=\frac{14,784}{22,4}=0,66\,mol;{{n}_{C{{O}_{2}}}}=\frac{25,08}{44}=0,57\,mol\)
Áp dụng bảo toàn khối lượng, ta được:
\({{m}_{{{H}_{2}}O}}=11,88+0,66.32-25,08=7,92gam;{{n}_{{{H}_{2}}O}}=\frac{7,92}{18}=0,44mol\)
Áp dụng bảo toàn nguyên tố O, ta được: nO/X = 0,44 + 0,57.2 – 0,66.2 = 0,26 mol.
→ Số mol nhóm \( - C{\rm{OO - }} = \frac{{0,26}}{2} = 0,13mol\)
Gọi công thức ancol đơn chức Z là ROH, công thức trung bình của 4 este là \(\bar R{\left( {CO{\rm{OR}}} \right)_{\bar n}}\)
\(\begin{array}{l} \bar R{\left( {CO{\rm{OR}}} \right)_{\bar n}} + \bar nNaOH\bar R{\left( {CO{\rm{ONa}}} \right)_{\bar n}} + \bar nROH\\ \to {n_{ROH}} = {n_{NaOHpu}} = {n_{ - COO - }} = 0,13mol\\ 2ROH + 2Na \to 2RONa + {H_2} \uparrow \\ 0,13{\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} \to {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} 0,065\left( {mol} \right)\\ \to {m_{ROH}} = {m_{Na\,\tan g}} + {m_{{H_2}}} = 5,85 + 0,065.2 = 5,98gam\\ \to R + 17 = 46 \to R = 29\left( {{C_2}{H_5} - } \right)\\ {n_{NaOH{\kern 1pt} {\kern 1pt} bd}} = 0,3.1 = 0,3{\mkern 1mu} mol;{n_{NaOH/Y}} = 0,3 - 0,13 = 0,17mol \end{array}\)
\(\begin{array}{l} \bar R{\left( {CO{\rm{ONa}}} \right)_{\bar n}} + \bar nNaOH \to \bar R{H_{\bar n}} + \bar nN{a_2}C{O_3}\\ {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} 0,09{\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} \leftarrow {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} 0,09\left( {mol} \right) \end{array}\)
(Do NaOH dư vì nNaOH phản ứng = nCOONa = nCOO = 0,13 mol < 0,17 mol)
Gọi công thức ba este hai chức là CnHm(COOC2H5)2 có số mol là x, công thức este đơn chức là CnHm+1COOC2H5 có số mol là y.
\( \to \left\{ \begin{array}{l}
x + y = 0,09\\
2x + y = 0,13
\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
x = 0,04\\
y = 0,05
\end{array} \right.\)
Bảo toàn “C”: 0,04(n + 6) + 0,05(n + 3) = 0,57 → n = 2.
Bảo toàn “H”: 0,02(m + 10) + 0,025(m + 6) = 0,44 → m = 2.
→ Công thức phân tử, của este đơn chức: C5H8O2.
→ Công thức phân tử, của ba este hai chức: C8H12O4.
Đề thi thử THPT QG năm 2021 môn Hóa học
Trường THPT Phan Bội Châu Lần 2