Đối với hợp đồng bảo hiểm tài sản và hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự, trong trường hợp chấm dứt hợp đồng bảo hiểm do bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm hoặc không đóng phí bảo hiểm theo thời hạn thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm:

Chủ đề chính của câu hỏi là hậu quả pháp lý khi hợp đồng bảo hiểm tài sản và hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự bị chấm dứt do bên mua bảo hiểm không đóng đủ hoặc không đóng phí bảo hiểm đúng thời hạn. Phân tích các phương án: * Phương án 1: Bên mua bảo hiểm vẫn phải đóng đủ phí bảo hiểm đến thời điểm chấm dứt hợp đồng bảo hiểm. * Đây là phương án đúng. Theo quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 35 Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 (có hiệu lực từ 01/01/2023), trong trường hợp hợp đồng bảo hiểm chấm dứt do bên mua bảo hiểm không đóng phí bảo hiểm hoặc không đóng đủ phí bảo hiểm theo thời hạn thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm (trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác), thì bên mua bảo hiểm vẫn phải đóng đủ phí bảo hiểm đến thời điểm hợp đồng bảo hiểm chấm dứt. Điều này đảm bảo rằng bên mua bảo hiểm phải thanh toán cho khoảng thời gian mà họ đã được bảo hiểm trước khi hợp đồng chấm dứt. * Phương án 2: Bên mua bảo hiểm không phải đóng phí bảo hiểm. * Đây là phương án sai. Ngay cả khi hợp đồng bị chấm dứt do không đóng phí, bên mua bảo hiểm vẫn có nghĩa vụ thanh toán phí cho khoảng thời gian mà hợp đồng đã có hiệu lực trước đó. * Phương án 3: Doanh nghiệp bảo hiểm hoàn lại một phần phí bảo hiểm cho bên mua bảo hiểm. * Đây là phương án sai. Việc hoàn phí bảo hiểm thường xảy ra trong các trường hợp hợp đồng chấm dứt sớm vì các lý do khác (ví dụ: yêu cầu của bên mua bảo hiểm, đối tượng bảo hiểm không còn), và bên mua bảo hiểm đã đóng phí cho một khoảng thời gian chưa được bảo hiểm. Trong trường hợp hợp đồng chấm dứt do không đóng phí, bên mua bảo hiểm đang có nghĩa vụ tài chính với doanh nghiệp bảo hiểm chứ không phải được nhận hoàn phí. * Phương án 4: Doanh nghiệp bảo hiểm không phải chịu trách nhiệm bồi thường cho người được bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm xảy ra trước thời điểm chấm dứt hợp đồng bảo hiểm. * Đây là phương án có thể gây hiểu lầm và không hoàn toàn chính xác. Theo Khoản 4 Điều 29 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền từ chối bồi thường, trả tiền bảo hiểm đối với sự kiện bảo hiểm xảy ra trong thời gian bên mua bảo hiểm chưa đóng phí bảo hiểm. Tuy nhiên, nếu sự kiện bảo hiểm xảy ra trong khoảng thời gian mà bên mua bảo hiểm đã đóng phí đầy đủ, dù sau đó hợp đồng bị chấm dứt do không đóng phí cho các kỳ tiếp theo, thì doanh nghiệp bảo hiểm vẫn phải chịu trách nhiệm bồi thường. Vì vậy, việc nói rằng doanh nghiệp bảo hiểm "không phải chịu trách nhiệm" cho tất cả các sự kiện xảy ra "trước thời điểm chấm dứt" là quá tuyệt đối và không chính xác hoàn toàn. Phương án 1 là quy định trực tiếp và rõ ràng hơn về nghĩa vụ của bên mua bảo hiểm trong trường hợp này. Kết luận: Phương án 1 là câu trả lời chính xác nhất, phản ánh đúng quy định của pháp luật về nghĩa vụ của bên mua bảo hiểm khi hợp đồng bị chấm dứt do không đóng phí.