Có người đưa ra nhận định rằng: Xã hội của thế kỷ XXI sẽ là một "xã hội xây dựng trên nền tảng tri thức" và bất cứ một người nào muốn "nhập cư" vào xã hội ấy thì phải có ít nhất bốn giấy thông hành dưới đây. "Giấy" nào khó đạt nhất?

Câu hỏi này yêu cầu xác định "giấy thông hành" khó đạt được nhất trong bối cảnh xã hội tri thức của thế kỷ XXI. * **A. Nghề nghiệp (thuộc loại tri thức chuyên môn):** Để có một nghề nghiệp, người ta cần học tập và rèn luyện kỹ năng chuyên môn. Mặc dù đòi hỏi sự cố gắng, đây là điều có thể đạt được thông qua giáo dục và đào tạo. * **B. Ý thức nhân văn, đạo đức (các hiểu biết về con người, xã hội, các hiểu biết thuộc về ý thức hành tinh…):** Việc phát triển ý thức nhân văn và đạo đức đòi hỏi sự trải nghiệm, suy ngẫm và tự nhận thức sâu sắc. Nó không chỉ là kiến thức mà còn là sự hình thành nhân cách, giá trị sống. Đây là một quá trình phức tạp và liên tục, khó khăn hơn nhiều so với việc học một kỹ năng cụ thể. * **C. Khả năng kinh doanh:** Khả năng kinh doanh đòi hỏi kiến thức về thị trường, quản lý tài chính, kỹ năng bán hàng và khả năng chấp nhận rủi ro. Mặc dù không phải ai cũng có thể trở thành một doanh nhân thành công, nhưng có nhiều khóa học và chương trình đào tạo có thể giúp người ta phát triển những kỹ năng này. * **D. Khả năng giao tiếp (thuộc lĩnh vực máy tính, ngôn ngữ quan hệ con người, quan hệ người với máy):** Kỹ năng giao tiếp, bao gồm cả giao tiếp với máy tính và con người, ngày càng trở nên quan trọng trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ và các công cụ hỗ trợ giao tiếp, việc học và cải thiện kỹ năng này trở nên dễ dàng hơn. So sánh các phương án, ý thức nhân văn, đạo đức là yếu tố khó đạt được nhất vì nó liên quan đến sự phát triển toàn diện về mặt nhân cách và giá trị sống, đòi hỏi sự nỗ lực và tu dưỡng liên tục trong suốt cuộc đời.