Sơ đồ phả hệ dưới đây mô tả hai bệnh di truyền ở người. Biết rằng mỗi bệnh do một gen có 2 alen quy định, trong đó có một bệnh do gen nằm trên vùng không tương đồng của nhiễm sắc thể X quy định và cả hai bệnh đều đang ở trạng thái cân bằng di truyền, tần số alen lặn của bệnh 1 là 0,2; tần số alen lặn của bệnh 2 là 0,6.
Theo lí thuyết có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
I. Cả 2 bệnh đều do gen lặn quy định.
II. Bệnh 2 do gen nằm trên NST thường quy định.
III. Người số 7 và người số 13 có tỉ lệ kiểu gen giống nhau.
IV. Cặp vợ chồng số 13 và 14 sinh đứa con gái đầu lòng không bị bệnh với xác suất là 95/204.
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiĐối với bệnh 1: Bố mẹ (9 – 10) bình thường sinh con gái bị bệnh → bệnh 1 do gen lặn trên NST thường quy định
→ bệnh 2 là do gen trên NST X.
Xét bệnh 2: Bố (2) bị bệnh sinh con gái có bình thường có con gái bị bệnh → bệnh do gen lặn.
Quy ước: A – không bị bệnh 1; a – bị bệnh 1
B – không bị bệnh 2; b – bị bệnh 2
Những người có con, bố, mẹ bị bệnh 2 thì có kiểu gen Bb
Những người phụ nữ có con, bố, mẹ bị bệnh 2 thì có kiểu gen XBXb
(1) AaXBXb |
(2) AaXbY |
|
|
|
(3) A-XBXb |
(4) A- XbY |
(5) A-XBY |
(6) aaXbXb |
(7) A-XBXb |
(8) A-XbY |
(9) AaXBXb |
(10) AaXBY |
(11) A-XbY |
|
|
(12) A-XbXb |
(13) A-XBY |
(14) A-XBX- |
(15) aaXBX- |
|
I đúng.
II sai, bệnh 2 do gen trên NST giới tính X.
III sai,
Người số 7: Có bố mẹ có kiểu gen Aa x Aa → 1AA:2Aa:1aa
→ người số 7: (1AA:2Aa)XBXb.
Người 13:
Xét bệnh 1:
Người số 7: Có bố mẹ có kiểu gen Aa x Aa = 1AA:2Aa:1aa
→ người số 7: (1AA:2Aa)
Người số 8: Xuất phát từ quần thể có tần số alen gây bệnh 1 là 0,2 = a → A =0,8
→ Cấu trúc của quần thể này là: 0,64AA:0,32Aa:0,04aa
→ người số 8: 0,64AA:0,32Aa ⇔ 2AA:1Aa
Xét cặp vợ chồng 7 – 8: (1AA:2Aa) x (2AA:1Aa) ⇔ (2A:1a)(5A:1a) → 10AA:7Aa:1aa → người 13: 10AA:7Aa
Xét bệnh 2: XBY
+ Người 13: (10AA:7Aa) XBY
IV đúng.
Người 13: (10AA:7Aa) XBY
Người 14:
Xét bệnh 1:
Xét cặp vợ chồng 9 – 10: Aa x Aa → người 14: 1AA:2Aa
Xét bệnh 2:
Xét cặp vợ chồng 9 – 10: XBXb x XBY → Người 14: 1XBXB: 1XBXb
→ Người 14: (1AA:2Aa) (1XBXB: 1XBXb)
Xét cặp vợ chồng 13 – 14: (10AA:7Aa) XBY x (1AA:2Aa) (1XBXB: 1XBXb)
⇔ (27A:7a)(1XB:1Y) x (2A:1a)(3XB:1Xb)
Xác suất họ sinh con gái không bị bệnh là: \(\left( {1 - \frac{7}{{34}}a \times \frac{1}{3}a} \right) \times 0,5{X^B}X = \frac{{95}}{{204}}\)
Đề thi thử THPT QG năm 2021 môn Sinh
Trường THPT Nhân Chính