Sơ đồ phả hệ dưới đây mô tả 2 bệnh di truyền ở người, trong đó có một bệnh P do gen nằm trên vùng không tương đồng của nhiễm sắc thể giới tính X quy định. Biết rằng không có đột biến mới xảy ra ở tất cả các cá thể trong phả hệ. Xác suất cặp vợ chồng 13-14 sinh đứa con đầu lòng bị hai bệnh là bao nhiêu?
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo sai- Trước tiên, cần phải xác định xem bệnh nào do gen nằm trên NST X quy định.
+ Cặp số 10-11 đều không bị bệnh, sinh người con gái số 15 bị bệnh P. Chứng tỏ bệnh P là do gen lặn nằm trên NST thường quy định.
+ Vì có một bệnh do gen nằm trên vùng không tương đồng của nhiễm sắc thể giới tính X quy định. Cho nên suy ra đó là bệnh Q.
- Cặp vợ chồng số 10-11 không bị bệnh Q nhưng sinh người con số 16 bị bệnh Q. → Bệnh Q do gen lặn quy định.
- Xác suất sinh con không bị bệnh P:
+ Tìm kiểu gen của người số 13:
Người số 5 bị bệnh P → Người số 7 có kiểu gen AA hoặc Aa, trong đó Aa với tỉ lệ 2/3
Người số 8 có kiểu gen dị hợp về bệnh P. → Kiểu gen của người số 8 là Aa.
→ Con của cặp vợ chồng số 7 và 8 sẽ là con của phép lai (1/3 AA + 2/3 Aa) x Aa
→ Phép lai (1/3 AA + 2/3 Aa) x Aa sẽ cho đời con là
2/6AA : 3/6Aa : 1/6aa
→ Người số 13 không bị bệnh nên sẽ là một trong hai người 2/6 AA hoặc 3/6Aaa
→ Người số 13 có kiểu gen Aa với tỉ lệ 3/5; kiểu gen AA với tỉ lệ 2/5
+ Tìm kiểu gen của người số 14: Có bố mẹ dị hợp nên người số 14 có kiểu gen 2/3 Aa hoặc 1/3AA
+ Xác suất để cặp vợ chồng 13, 14 sinh con bị bệnh P = 3/5 x 2/3 x 1/4 = 1/10
-Xác suất sinh con không bị bệnh Q:
+ Kiểu gen về bệnh Q:Người số 13 là nam, không bị bệnh Q nên kiểu gen về bệnh Q là XBY.
+ Người số 14 không bị bệnh Q nhưng có mẹ dị hợp về bệnh Q. Vì vậy, kiểu gen của người số 14 là 1/2 XAXA hoặc 1/2 XAXa
+ Xác suất sinh con bị bệnh Q = 1/2 x 1/4 = 1/8
+ Xác suất sinh con bị 2 bệnh = 1/10 x 1/8 = 1/80
Đề thi thử tốt nghiệp THPT QG môn Sinh năm 2020
Tuyển chọn số 27
