Ở người, tính trạng nhóm máu do 1 gen có 3 alen IA, IB, IO quy định, Tính trạng màu da do cặp gen Bb quy định, trong đó alen B quy định da đen trội hoàn toàn so với alen b quy định da trắng. Cặp vợ chồng thứ nhất (1 và 2) đều da đen và nhóm máu A, sinh người con trai (3) có da trắng và nhóm máu O, sinh người con gái (4) có da đen và nhóm máu A. Ở cặp vợ chồng thứ hai, người vợ (5) có nhóm máu AB và da đen, người chồng (6) có nhóm máu B và da trắng, sinh người con trai (7) có nhóm máu B và da đen. Người con gái (4) của cặp vợ chồng thứ nhất kết hôn với người con trai (7) của cặp vợ chồng thứ hai và đang chuẩn bị sinh con. Biết không xảy ra đột biến, người số (6) đến từ quần thể đang cân bằng về tính trạng nhóm máu và ở quần thể đó có 25% số người nhóm máu O, 24% số người nhóm máu B. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
I. Biết được kiểu gen của 5 người trong số 7 người nói trên
II. Xác suất sinh con có da đen, nhóm máu A của cặp vợ chồng (4)-(7) là 25/216
III. Xác suất sinh con là con gái và có da trắng, nhóm máu B của cặp vợ chồng (4)-(7) là 19/432
IV. Xác suất sinh con có mang alen IO, alen B của cặp vợ chồng (4)-(7) là 85/216
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiChọn đáp án B.
Ta vẽ được sơ đồ phả hệ như sau:
- Xét tính trạng màu da: bố (1) và mẹ (2) có da trắng sinh con da đen → bố mẹ đều dị hợp về gen quy định tính trạng này: (1) Bb × (2) Bb. Con trai số (3) có da trắng (bb); người số (6) có da trắng (bb) sinh ra con trai số 7 (Bb).
- Tính trạng nhóm máu: (1) và (2) đều có kiểu gen IAIO; số (3) IOIO; số (5) IAIB.
→ Biết được kiểu gen của 4 người.
Ta tìm kiểu gen của số (4) và (7):
+ Số (4) :
Bố bố và mẹ da trắng và có anh trai da đen nên số (4) có kiểu gen và màu da: (1/4BB; 2/4Bb) hay (1/3BB; 2/3Bb) → cho giao tử (2/3B:1/3b).
Bố và mẹ có máu A, anh trai máu O nên có tỉ lệ :
1/4IAIA : 2/4IAIO → 1/3IAIA : 2/3IAIO → cho giao tử (2/3IA : 1/3IO).
+ Số (7) :
Bố da trắng nên người số (7) có kiểu gen Bb
→ cho giao tử 1/2B : 1/2b.
Bố (6) đến từ quần thể cân bằng di truyền về nhóm máu và có IOIO = 0,25 → IO= 0,5 → IB = 0,2.
→ IBIB = 1/6 và IBIO = 5/6
→ Cho giao tử (7/12 IB : 5/12 IO)
Mẹ (5) (1/2 IA : 1/2 IB) × bố (6) (7/12 IB : 5/12 IO)
→ Con (7) máu B có kiểu gen (7/24 IB IB: 5/24 IB IO)
→ 7/12 IB IB : 5/12 IB IO
→ cho giao tử (9/24 IB : 5/24 IO).
Vậy cặp vợ chồng (4), (7) có kiểu gen như sau:
|
Vợ (4) |
Chồng (7) |
Da |
2/3B:1/3b |
1/2B:1/2b |
Máu |
2/3IA:1/3IO |
19/24IB:5/24IO |
Xác suất sinh con da đen, máu A của cặp vợ chồng (4) và (7) \( = \left( {1 - \;\frac{1}{3} \times \frac{1}{2}} \right)\left( {\frac{2}{3} \times \frac{5}{4}} \right) = \frac{5}{6} \times \frac{5}{{36}} = \frac{{25}}{{216}}\)
Xác xuất sinh con gái, da trắng, máu B \( = \left[ {\frac{1}{3} \times \frac{1}{2} \times \frac{1}{3} \times \frac{{19}}{{24}}} \right] \times \frac{1}{2} = \;\frac{{19}}{{864}}\)
Xác xuất sinh con có mang alen IO, alen B \(= \left( {\frac{2}{3} \times \frac{5}{{24}} + \frac{1}{3} \times \frac{{19}}{{24}} + \frac{5}{{24}} \times \frac{1}{3}} \right) \times \left( {\frac{2}{3} \times \frac{1}{2} + \frac{2}{3} \times \frac{1}{2} + \frac{1}{3} \times \frac{1}{2}} \right) = \;\frac{{85}}{{216}}\)
Vậy có 2 kết luận đúng là II và IV.
Đề thi thử THPT QG năm 2022 môn Sinh Học
Trường THPT Lý Tự Trọng