Ở cà chua gen A quy định thân cao, a thân thấp, B: quả tròn, b: quả bầu dục, 2 cặp gen này cùng nằm trên một nhiễm sắc thể tương đồng. Giả sử khi lai giữa 2 thứ cà chua thuần chủng khác nhau bởi 2 cặp tính trạng tương phản nói trên được F1, cho F1 giao phối với cá thể khác F2 thu được kết quả: 54% cao-tròn, 21% thấp-tròn, 21% cao-bầu dục, 4% thấp-bầu dục. Cho biết quá trình giảm phân tạo noãn và tạo hạt phấn diễn ra giống nhau, hãy xác định kiểu gen của F1 và tần số trao đổi chéo f giữa các gen?
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiP thuần chủng về 2 cặp tính trạng tương phản => F1 dị hợp 2 cặp gen (AaBb) có thể dị đều hoặc dị chéo.
F1 × cá thể khác => F2: cao: thấp = 3 : 1=> F1: Aa × Aa; tròn: bầu dục = 3 : 1 => F1: Bb × Bb.
Vậy cá thể đem lai với F1 cũng dị hợp 2 cặp gen. Vì quá trình giảm phần tạo noãn và tạo phấn diễn ra giống nhau => 2 bên cùng hoán vị hoặc cùng không hoán vị; trường hợp cùng không hoán vị không xảy ra vì F2 cho 4 phân lớp kiểu hình.
+ Nếu bố mẹ dị đều: AB//ab × AB//ab
Hoán vị 2 bên: thì con ab//ab = (1−f)/2. (1−f)/2 = 4% => f = 0,6 > 0,5 => loại
+ Nếu bố mẹ dị chéo: Ab//aB × Ab//aB
Hoán vị 2 bên thì con ab//ab = f/2.f/2 = 4% => f = 0,4 => A đúng
+ Nếu bố mẹ 1 bên dị đều, 1 bên dị chéo: Ab//aB × AB//ab
Hoán vị 2 bên: ab//ab = (1−f)/2. f/2 = 0,04 => f = 20% (không có ý nào trùng).