Cho sơ đồ phả hệ sau: Biết rằng bệnh mù màu nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X qui định. Có bao nhiêu phát biểu sau đây đưa ra là đúng về phả hệ này?
I. Cả hai bệnh trên đều do gen lặn qui định.
II. Xác định được kiểu gen của 7 người trong phả hệ.
III. Người số (10) và (14) có thể có kiểu gen giống nhau về bệnh điếc bẩm sinh.
IV. Cặp vợ chồng (13) và (14) dự định sinh con, xác suất để họ sinh được một đứa con không mang alen bệnh là 26,25%.
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiBệnh điếc bẩm sinh
Bố mẹ 5,6 bình thường sinh con gái (11) bị bệnh → Bệnh là do gen lặn nằm trên NST thường qui định.
Bệnh mù màu
Bố mẹ (7), (8) bình thường sinh con 12 bị bệnh à Bệnh do gen lặn qui định Vậy cả hai bệnh đều do gen lặn nằm trên NST thường qui định → I đúng Qui ước gen
A: bình thường >> a: điếc bẩm sinh B: Bình thường >> b: mù màu
Bệnh điếc bẩm sinh
, (4), (8), (11) bị bệnh điếc bẩm sinh nên có kiểu gen là aa → (2), (5), (6), (9), (12), (13) có kiểu gen dị hợp Aa
Bệnh mù màu
(12) bị bệnh mù màu nên có kiểu gen là XbY → (8) có kiểu gen là XBXb → (1) có kiểu gen là XBXb
(2), (4), (6), (7), (10), (14) bình thường về bệnh mù màu nên có kiểu gen là: XBY
Xét chung cả hai bệnh ta thấy những người xác định được kiểu gen của 6 người trong phả hệ là: (1), (2), (4), (6), (8), (12) → II sai.
Xét ý 3 , 4
Bệnh điếc bẩm sinh
- (5) x (6): Aa x Aa → 1AA : 2Aa : 1aa → Kiểu gen của (10) là: (1/3AA : 2/3Aa) hay (2/3A : l/3a)
- (9) x (10): (1/2A: 1/2a) x (2/3A: l/3a) → 2/6AA : 3/6Aa : l/6aa → Kiểu gen của (14) là: (2/5AA : 3/5Aa) hay (7/10 A : 3/10a).
Vì (10) và (14) chưa biết kiểu gen về bệnh điếc bẩm sinh nên có thể có kiểu gen giống nhau → III đúng
(13) x (14): (1/2A : l/2a) x (7/10 A : 3/10a) → Xác suất sinh con không mang gen bệnh của cặp 13, 14 là AA= 1/2.7/10 = 7/20
Bệnh mù màu
(7) x (8): XBY x XBXb → (1/4XBXB : l/4XBXb: 1/4XBY: l/4XbY)
→ (13) có kiểu gen là (3/4XB : l/4Xb)
- (13) x (14): (3/4XB : l/4Xb) x (1/2XB : 1/2Y)
→ Sinh con không mang alen bệnh là: 3/4.1/2XBXB + 3/4.1/2XbY = 3/4
Cặp vợ chồng (13) và (14) dự định sinh con, xác suất để họ sinh được một đứa con không mang alen bệnh là: 7/20.3/4 = 26,25% → IV đúng
Vậy có 3 phát biểu đúng.
Đề thi thử THPT QG năm 2021 môn Sinh học
Trường THPT Lê Trung Kiên