Cho một thấu kính hội tụ có tiêu cự 10 cm. Một vật sáng là đoạn thẳng AB được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính (A nằm trên trục chính của thấu kính). Vật sáng AB này qua thấu kính cho ảnh A'B' và cách AB một đoạn L. Cố định vị trí của thấu kính, di chuyển vật dọc theo trục chính của thấu kính sao cho ảnh của vật qua thấu kính luôn là ảnh thật. Khi đó, khoảng cách L thay đổi theo khoảng cách từ vật đến thấu kính là OA = x được cho bởi đồ thị như hình vẽ. x1 có giá trị là
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo sai+ Vì ảnh luôn là thật nên ta có \(L=d+d'\), với \(\text{d}=OA=x\).
Áp dụng công thức thấu kính \(\frac{1}{x}+\frac{1}{d'}=\frac{1}{f}\to d'=\frac{f\text{x}}{x-f}=\frac{10x}{x-10}\).
+ Thay vào phương trình đầu, ta thu được \(L=\frac{{{x}^{2}}}{x-10}\leftrightarrow {{x}^{2}}-L\text{x}+10L=0\).
Theo Viet
\(\begin{array}{l}
{x_1} + {x_2} = - \frac{b}{a} = L\\
{x_1}.{x_2} = \frac{c}{a} = 10L
\end{array}\)
Từ đồ thị, ta thấy \(\text{x}=15\,\,cm\) và \(\text{x}={{x}_{1}}\) là hai giá trị của x cho cùng một giá trị L:
\(\left\{ \begin{array}{l}
15 + {x_1} = L\\
15{{\rm{x}}_1} = 10L
\end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}
L = 45\\
{{\rm{x}}_1} = 30
\end{array} \right.\)
Đề thi thử THPT QG năm 2021 môn Vật Lý
Trường THPT Hồ Tùng Mậu