Thực phẩm là gì?

Đáp án đúng là B.

An toàn thực phẩm là một khái niệm rộng, bao trùm nhiều khía cạnh từ sản xuất đến tiêu dùng. Theo Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12 của Việt Nam, An toàn thực phẩm là việc bảo đảm để thực phẩm không gây hại đến sức khỏe, tính mạng con người. Đây là định nghĩa được chấp nhận rộng rãi và chính xác nhất về bản chất của an toàn thực phẩm.

* Phân tích các phương án:
* Phương án A: "An toàn thực phẩm là việc bảo đảm để thực phẩm không bị sử dụng khi đã bị hỏng, ôi thiu." Phương án này chỉ đề cập đến một khía cạnh rất nhỏ của an toàn thực phẩm. Thực phẩm có thể không bị hỏng, ôi thiu nhìn thấy được bằng mắt thường, nhưng vẫn có thể chứa các tác nhân gây hại như vi sinh vật (vi khuẩn, virus), hóa chất độc hại (dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng), chất cấm, hoặc các vật thể lạ gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Do đó, định nghĩa này chưa đầy đủ và không bao quát hết các nguy cơ.
* Phương án B: "An toàn thực phẩm là việc bảo đảm để thực phẩm không gây hại đến sức khỏe, tính mạng con người." Đây là định nghĩa toàn diện và chính xác nhất. Mục tiêu cuối cùng của mọi hoạt động liên quan đến an toàn thực phẩm, từ khâu sản xuất, chế biến, bảo quản, vận chuyển, đến phân phối và tiêu dùng, là nhằm bảo vệ sức khỏe và tính mạng của người sử dụng khỏi các tác nhân gây hại có thể có trong thực phẩm. Điều này bao gồm việc ngăn ngừa ô nhiễm từ các mối nguy sinh học, hóa học và vật lý, đồng thời đảm bảo thực phẩm đạt các tiêu chuẩn về chất lượng, vệ sinh và dinh dưỡng phù hợp.
* Phương án C: "An toàn thực phẩm là việc bảo đảm để thực phẩm được sản xuất, kinh doanh trong điều kiện an toàn." Phương án này mô tả các *điều kiện* hoặc *biện pháp* cần thiết để đạt được an toàn thực phẩm, chứ không phải là định nghĩa của chính khái niệm an toàn thực phẩm. Việc sản xuất, kinh doanh trong điều kiện an toàn (ví dụ: đảm bảo vệ sinh nhà xưởng, sử dụng nguyên liệu sạch, tuân thủ quy trình chế biến an toàn) là tiền đề quan trọng và là phương tiện để đạt được an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, bản thân định nghĩa an toàn thực phẩm phải tập trung vào kết quả cuối cùng, đó là thực phẩm không gây hại cho người tiêu dùng.

Câu hỏi này đề cập đến việc phân công trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm giữa các Bộ, ngành tại Việt Nam. Cụ thể, câu hỏi yêu cầu xác định nhóm sản phẩm thực phẩm nào thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Công Thương.

Theo quy định tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật an toàn thực phẩm, trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm được phân công cụ thể cho Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, và Bộ Công Thương.

Bộ Công Thương có trách nhiệm quản lý an toàn thực phẩm đối với các nhóm sản phẩm sau:
* Rượu, bia, nước giải khát.
* Sữa chế biến, dầu thực vật.
* Bánh, mứt, kẹo.
* Dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm thuộc lĩnh vực được phân công.
* Các loại thực phẩm khác theo phân công của Chính phủ.

Phân tích các phương án:
* Phương án 1: Nước giải khát, bánh kẹo. Đây là nhóm sản phẩm nằm trong danh mục các sản phẩm mà Bộ Công Thương có trách nhiệm quản lý an toàn thực phẩm theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP.
* Phương án 2: Nước uống đóng chai, nước khoáng thiên nhiên. Nhóm sản phẩm này thường thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Y tế (ví dụ, theo Điều 35 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, Bộ Y tế chịu trách nhiệm quản lý nước sinh hoạt, nước uống đóng chai, nước đá dùng liền...).
* Phương án 3: Ngũ cốc, sữa tươi nguyên liệu, thịt và các sản phẩm thịt. Nhóm sản phẩm này chủ yếu thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Cụ thể, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý an toàn thực phẩm đối với ngũ cốc, thịt và các sản phẩm từ thịt, thủy sản và sản phẩm thủy sản, rau, củ, quả và sản phẩm rau, củ, quả, trứng và các sản phẩm từ trứng, sữa tươi nguyên liệu và các sản phẩm sữa tươi nguyên liệu, mật ong và các sản phẩm từ mật ong, v.v.

Từ phân tích trên, phương án "Nước giải khát, bánh kẹo" là đáp án chính xác.

Theo quy định tại Điều 37 của Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm có giá trị trong thời hạn 03 (ba) năm kể từ ngày cấp. Để đảm bảo cơ sở luôn duy trì các điều kiện về an toàn thực phẩm, trước khi hết hạn 06 (sáu) tháng, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm phải nộp hồ sơ xin cấp lại Giấy chứng nhận. Việc quy định thời hạn cụ thể này giúp cơ quan quản lý nhà nước thường xuyên kiểm tra, đánh giá lại điều kiện của các cơ sở, đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng. Do đó, phương án 3 năm là đáp án chính xác.

Theo quy định của pháp luật Việt Nam về an toàn thực phẩm và các nguyên tắc quản lý hành chính, thẩm quyền thu hồi giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm được xác định như sau:

1. Cơ quan cấp Giấy chứng nhận có quyền thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp: Đây là nguyên tắc cơ bản trong quản lý hành chính. Cơ quan nào có thẩm quyền cấp một loại giấy phép, giấy chứng nhận thì cũng có thẩm quyền thu hồi nó khi phát hiện đối tượng được cấp không còn đáp ứng đủ điều kiện hoặc có hành vi vi phạm pháp luật. Việc này đảm bảo tính chịu trách nhiệm và quyền hạn trực tiếp của cơ quan cấp phép đối với quyết định của mình.

2. Cơ quan có thẩm quyền cấp trên có quyền thu hồi Giấy chứng nhận do cơ quan có thẩm quyền cấp dưới đã cấp: Trong hệ thống hành chính nhà nước, các cơ quan cấp trên có vai trò giám sát, chỉ đạo và kiểm tra hoạt động của các cơ quan cấp dưới. Nếu cơ quan cấp trên phát hiện cơ quan cấp dưới cấp giấy chứng nhận không đúng quy định, hoặc phát hiện cơ sở vi phạm nghiêm trọng mà cơ quan cấp dưới không kịp thời xử lý, thì cơ quan cấp trên có quyền can thiệp và trực tiếp thu hồi giấy chứng nhận đó. Điều này nhằm đảm bảo tính thống nhất, nghiêm minh của pháp luật và hiệu quả quản lý nhà nước.

Do đó, cả hai trường hợp trên đều đúng theo các quy định hiện hành về thẩm quyền quản lý hành chính và an toàn thực phẩm. Phương án 3 bao gồm cả hai trường hợp này nên là đáp án chính xác nhất.

Để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, hầu hết các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm đều phải có Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam có quy định một số trường hợp được miễn cấp loại giấy chứng nhận này nhằm giảm bớt gánh nặng hành chính cho doanh nghiệp, đồng thời vẫn đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm thông qua các cơ chế kiểm soát khác.

Theo khoản 1 Điều 12 của Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02 tháng 02 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật an toàn thực phẩm (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 155/2018/NĐ-CP), các trường hợp sau đây không thuộc diện cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm:

* Thứ nhất: Cơ sở đã được cấp một trong các Giấy chứng nhận: Thực hành sản xuất tốt (GMP), Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP), Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm ISO 22000, Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (IFS), Tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn thực phẩm (BRC), Chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm (FSSC 22000) hoặc tương đương còn hiệu lực. Lý do là các chứng nhận này đã bao hàm hoặc có tiêu chuẩn cao hơn về điều kiện an toàn thực phẩm so với Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm thông thường.

* Thứ hai: Cơ sở sơ chế nhỏ lẻ. "Sơ chế nhỏ lẻ" là một trong những trường hợp được quy định rõ ràng trong Nghị định 15/2018/NĐ-CP được miễn cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Các cơ sở này thường có quy mô nhỏ, hoạt động mang tính chất hộ gia đình, hoặc các hoạt động sơ chế đơn giản không thuộc diện kiểm soát chặt chẽ như các cơ sở sản xuất quy mô công nghiệp.

Do cả hai trường hợp trên đều thuộc diện được miễn cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật, nên phương án "Cả 2 trường hợp trên" là đáp án đúng.

Tóm lại: Các cơ sở đã có chứng nhận quản lý chất lượng tiên tiến quốc tế (như GMP, HACCP, ISO 22000) và các cơ sở sơ chế nhỏ lẻ là hai trong số những đối tượng được miễn Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.