Nghị định số 105/2009/NĐ-CP ngày 11/11/2009 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai (có hiệu lực từ ngày 01/01/2010, thay thế Nghị định số 182/2004/NĐ-CP) quy định: Mức độ hậu quả của hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai được xác định theo nguyên tắc quy đổi giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất bị vi phạm thành tiền theo giá đất tại thời điểm xử phạt do UBND tỉnh nơi có đất đó quy định và được chia thành 3 mức. Việc chia thành 3 mức như vậy là đúng hay sai?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, khi tổ chức kinh tế thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất thì phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (hoặc thuế thu nhập cá nhân nếu là cá nhân) trên khoản thu nhập từ việc chuyển nhượng này. Thuế này được gọi chung là thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, câu hỏi lại nêu "thuế chuyển quyền sử dụng đất", đây là một khái niệm cũ và không còn được áp dụng theo luật thuế hiện hành. Hiện nay, hoạt động chuyển nhượng quyền sử dụng đất thuộc đối tượng chịu thuế thu nhập doanh nghiệp (đối với tổ chức kinh tế) hoặc thuế thu nhập cá nhân (đối với cá nhân). Do đó, phát biểu "Tổ chức kinh tế chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải nộp thuế chuyển quyền sử dụng đất" là không chính xác theo cách diễn đạt và thuật ngữ pháp lý hiện hành. Mặc dù có nghĩa vụ nộp thuế, nhưng tên gọi "thuế chuyển quyền sử dụng đất" là không đúng.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về đối tượng phải nộp tiền thuê đất theo quy định của pháp luật Việt Nam. Theo Điều 3 của Nghị định 46/2014/NĐ-CP quy định về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước, thì tiền thuê đất phải nộp bởi "tổ chức trong nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước cho thuê đất.". Như vậy, không chỉ có "chủ thể được nhà nước cho thuê" mà còn bao gồm cả các đối tượng khác có quyền sử dụng đất thuộc Nhà nước quản lý và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên, cách diễn đạt "Chỉ có chủ thể được nhà nước cho thuê mới phải nộp tiền thuê đất" mang tính tuyệt đối, bao hàm tất cả các trường hợp. Trong khi đó, thực tế có những trường hợp khác cũng phải nộp tiền thuê đất hoặc tương đương tiền thuê đất ngoài trường hợp được Nhà nước cho thuê trực tiếp. Tuy nhiên, xét trên phạm vi rộng và cách hiểu thông thường nhất của quy định về thuê đất, thì những đối tượng được Nhà nước cho thuê đất là đối tượng chính và trực tiếp phải nộp tiền thuê đất. Nếu xét theo nghĩa hẹp và chính xác từng trường hợp, có thể có những ngoại lệ hoặc các quy định khác liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất đai. Nhưng với cách đặt câu hỏi này, và nếu hiểu "chủ thể được nhà nước cho thuê" là bao quát tất cả các trường hợp đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng theo quy định, thì đáp án "Đúng" có thể được xem là hợp lý nhất trong bối cảnh câu hỏi trắc nghiệm. Tuy nhiên, để đảm bảo tính chính xác tuyệt đối và tránh hiểu lầm, cần phải làm rõ hơn về phạm vi của "chủ thể được nhà nước cho thuê". Trong trường hợp câu hỏi này được hiểu theo nghĩa rộng nhất về đối tượng sử dụng đất và nghĩa vụ tài chính, thì có thể có những trường hợp khác ngoài việc trực tiếp được Nhà nước cho thuê cũng phát sinh nghĩa vụ tương tự. Tuy nhiên, nếu câu hỏi tập trung vào đối tượng trực tiếp nộp tiền thuê đất theo quy định của Luật Đất đai và các văn bản dưới luật về thu tiền thuê đất, thì những người/tổ chức được Nhà nước cho thuê đất là đối tượng chính. Tuy nhiên, để đảm bảo tính chặt chẽ, chúng ta cần xem xét kỹ hơn. Căn cứ Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành, đối tượng phải nộp tiền thuê đất là: "Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm, trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê hoặc điều chỉnh tiền thuê đất, thuê mặt nước.". Như vậy, câu "Chỉ có chủ thể được nhà nước cho thuê mới phải nộp tiền thuê đất" là đúng nếu "chủ thể được nhà nước cho thuê" được hiểu là bao gồm tất cả các trường hợp mà Nhà nước cho phép sử dụng đất có thu tiền thuê. Tuy nhiên, nếu hiểu theo một cách khác, ví dụ như các trường hợp được giao đất không thu tiền sử dụng đất rồi sau đó chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thì có thể phát sinh nghĩa vụ mới. Nhưng trong phạm vi câu hỏi này, cách diễn đạt "chỉ có" làm cho câu này trở nên sai. Bởi vì, có những trường hợp Nhà nước giao đất và thu tiền sử dụng đất một lần, hoặc cho thuê đất thu tiền hàng năm, hoặc thu tiền một lần. "Chủ thể được nhà nước cho thuê" là một trong những trường hợp phải nộp tiền thuê đất, nhưng không phải là "chỉ có" chủ thể đó. Có thể có các trường hợp khác cũng phát sinh nghĩa vụ tài chính tương tự. Do đó, đáp án "Sai" là chính xác.

Câu hỏi kiểm tra khái niệm "Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất" theo Luật Đất đai năm 2024. Phương án 2 là chính xác nhất vì nó bổ sung điều kiện "sử dụng đất ổn định" và "thửa đất xác định" mà Luật Đất đai năm 2024 nhấn mạnh. Phương án 1 thiếu điều kiện sử dụng ổn định. Phương án 3 thiếu điều kiện "lần đầu" trong trường hợp cấp giấy chứng nhận ban đầu. Phương án 4 chỉ đề cập đến việc giao đất, không phải công nhận quyền sử dụng đất đã có.

Câu hỏi yêu cầu xác định loại đất không thuộc nhóm đất nông nghiệp theo Luật Đất đai năm 2024.

Phương án 1: Đất trồng cây hằng năm, đất trồng cây lâu năm thuộc nhóm đất nông nghiệp.
Phương án 2: Đất lâm nghiệp, đất nuôi trồng thủy sản thuộc nhóm đất nông nghiệp.
Phương án 3: Đất chăn nuôi tập trung, đất làm muối thuộc nhóm đất nông nghiệp.
Phương án 4: Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp (đất khu công nghiệp, đất thương mại, dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp, đất khoáng sản) rõ ràng không thuộc nhóm đất nông nghiệp. Do đó, đây là đáp án đúng.

Câu hỏi kiểm tra thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo Luật Đất đai năm 2024 trong việc thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu về đất đai. Theo quy định của Luật Đất đai năm 2024, thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu về đất đai bao gồm: ban hành các văn bản quy phạm pháp luật (Luật, Pháp lệnh, Nghị quyết) về đất đai; quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia; và thực hiện quyền giám sát đối với việc quản lý, sử dụng đất đai trên phạm vi cả nước. Phương án 1 bao gồm đầy đủ các yếu tố này: "Ban hành Luật, Pháp lệnh, Nghị quyết về đất đai; Quyết định quy hoạch, Kế hoạch sử dụng đất quốc gia; thực hiện quyền giám sát đối với việc quản lý, sử dụng đất đai trong phạm vi cả nước.".