Nếu anh/ chị em của bạn bị vẹo cột sống, thì bạn cần khám sức khoẻ về vẹo cột sống không?

Vẹo cột sống (Scoliosis) là tình trạng cột sống bị cong sang một bên hoặc xoay bất thường. Mặc dù nguyên nhân chính xác của vẹo cột sống vô căn ở thanh thiếu niên (AIS) – loại phổ biến nhất – chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy yếu tố di truyền đóng một vai trò quan trọng. Nếu một người trong gia đình (đặc biệt là anh/chị/em ruột hoặc cha mẹ) mắc vẹo cột sống, nguy cơ mắc bệnh ở các thành viên khác trong gia đình sẽ tăng lên đáng kể. Vì vậy, nếu anh/chị/em của bạn bị vẹo cột sống, bạn **chắc chắn nên được khám sức khoẻ để tầm soát vẹo cột sống**. **Tại sao phương án 3 là đúng nhất?** * **Giai đoạn lớn nhanh (khoảng 10 đến 15 tuổi)** là thời kỳ vàng để tầm soát vẹo cột sống. Đây là giai đoạn cơ thể phát triển nhanh chóng, đặc biệt là cột sống. Vẹo cột sống vô căn ở thanh thiếu niên thường phát triển hoặc trở nên nghiêm trọng hơn trong các giai đoạn tăng trưởng vượt bậc (growth spurt) này. Phát hiện sớm trong giai đoạn này cho phép can thiệp kịp thời bằng các phương pháp không phẫu thuật như nẹp chỉnh hình, vật lý trị liệu, từ đó có thể làm chậm hoặc ngăn chặn sự tiến triển của độ cong cột sống, tránh được phẫu thuật trong nhiều trường hợp. **Phân tích các phương án còn lại:** * **Phương án 1: "Không cần khám sức khoẻ về vẹo cột sống."** - Đây là một quan điểm sai lầm. Yếu tố gia đình là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu, do đó việc tầm soát là rất cần thiết. * **Phương án 2: "Có, nên khám trước khi bắt đầu cấp tiểu học."** - Mặc dù việc khám sức khỏe định kỳ là tốt, nhưng vẹo cột sống vô căn ở thanh thiếu niên ít phổ biến hơn ở lứa tuổi trước tiểu học. Giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, nơi bệnh thường biểu hiện rõ và tiến triển nhanh, thường xảy ra muộn hơn, vào khoảng tiền dậy thì và dậy thì. Khám quá sớm có thể bỏ lỡ giai đoạn phát triển chính của bệnh. * **Phương án 4: "Có, nên khám sau khi bạn trưởng thành."** - Việc chờ đến khi trưởng thành mới khám là quá muộn. Nếu vẹo cột sống đã phát triển và trở nên nghiêm trọng, các phương pháp điều trị bảo tồn (không phẫu thuật) thường không còn hiệu quả. Khi đó, lựa chọn điều trị có thể hạn chế hơn và có thể cần đến phẫu thuật, với chi phí cao hơn và rủi ro lớn hơn.