Trong trường hợp người được bảo hiểm không thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn cho đối tượng bảo hiểm thì DN bảo hiểm có quyền ấn định một thời hạn để người được bảo hiểm thực hiện các biện pháp đó, nếu hết thời hạn này mà các biện pháp bảo đảm an toàn vẫn không được thực hiện thì:

Để xác định phí thuần trong bảo hiểm, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm của nó. Phí thuần (Pure Premium hay Risk Premium) là phần phí bảo hiểm được tính toán để bù đắp trực tiếp cho giá trị kỳ vọng của các tổn thất dự kiến, không bao gồm các chi phí hoạt động, chi phí quản lý, lợi nhuận của doanh nghiệp bảo hiểm hay thu nhập từ hoạt động đầu tư. Nói cách khác, phí thuần chỉ tập trung vào chi phí rủi ro thuần túy.

Phân tích các phương án:
1. Xác suất xảy ra rủi ro: Đây là yếu tố cốt lõi và không thể thiếu khi tính toán phí thuần. Phí thuần được xác định dựa trên khả năng một sự kiện rủi ro xảy ra (tần suất) và mức độ nghiêm trọng của nó (mức độ tổn thất). Xác suất càng cao, phí thuần càng lớn. Do đó, yếu tố này được *bao gồm*.
2. Số tiền bảo hiểm: Số tiền bảo hiểm (Sum Insured) trực tiếp xác định giới hạn tối đa mà doanh nghiệp bảo hiểm sẽ bồi thường khi rủi ro xảy ra, từ đó ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của tổn thất (Severity). Đây là thành phần quan trọng trong việc ước tính tổn thất dự kiến. Do đó, yếu tố này được *bao gồm*.
3. Chi đề phòng hạn chế tổn thất: Đây là các chi phí mà doanh nghiệp bảo hiểm hoặc người được bảo hiểm bỏ ra để giảm thiểu khả năng xảy ra rủi ro hoặc mức độ tổn thất. Mặc dù các chi phí này có thể gián tiếp làm giảm phí thuần về lâu dài (do giảm rủi ro), bản thân chi phí đề phòng hạn chế tổn thất là một loại chi phí hoạt động (operating expense) và được xếp vào phần "phụ phí" (loading) khi tính phí bảo hiểm gộp, chứ không nằm trong "phí thuần" (chi phí bù đắp tổn thất dự kiến). Do đó, yếu tố này bị *loại trừ*.
4. Lãi suất đầu tư: Doanh nghiệp bảo hiểm thu phí bảo hiểm trước khi chi trả bồi thường, và khoản tiền này được đầu tư để sinh lời. Lãi suất đầu tư tạo ra thu nhập cho doanh nghiệp bảo hiểm và thường được sử dụng để bù đắp một phần chi phí hoặc giảm tổng mức phí mà người mua bảo hiểm phải đóng. Tuy nhiên, phí thuần chỉ tập trung vào chi phí dự kiến của các tổn thất mà không tính đến các yếu tố tài chính như thu nhập đầu tư. Thu nhập từ đầu tư là một yếu tố điều chỉnh tài chính được xem xét sau khi phí thuần đã được xác định, nhằm đưa ra mức phí bảo hiểm cuối cùng. Do đó, yếu tố này bị *loại trừ*.

Kết luận:
Cả "Chi đề phòng hạn chế tổn thất" và "Lãi suất đầu tư" đều là những yếu tố bị loại trừ khi xác định phí thuần. Tuy nhiên, trong bối cảnh một câu hỏi trắc nghiệm một lựa chọn, "Lãi suất đầu tư" là yếu tố tài chính hoàn toàn bên ngoài việc đánh giá chi phí rủi ro thuần túy, trong khi "Chi đề phòng hạn chế tổn thất" là một dạng chi phí hoạt động liên quan đến quản lý rủi ro. Phí thuần tập trung vào việc định giá rủi ro dựa trên xác suất và mức độ tổn thất, không tính đến các yếu tố tài chính bên ngoài hay chi phí vận hành. Do đó, "Lãi suất đầu tư" là yếu tố loại trừ rõ ràng và độc lập nhất khỏi bản chất tính toán chi phí rủi ro thuần túy.

Tính "may rủi" của hợp đồng bảo hiểm (còn gọi là tính ngẫu nhiên hay bất định) là một đặc trưng cơ bản, thể hiện sự không chắc chắn về việc sự kiện bảo hiểm được bảo hiểm có xảy ra hay không. Trong hợp đồng bảo hiểm, nghĩa vụ trả tiền của bên bảo hiểm phát sinh khi và chỉ khi rủi ro được bảo hiểm xảy ra, và thời điểm cũng như mức độ thiệt hại của rủi ro này là không thể biết trước tại thời điểm ký kết hợp đồng.

Phân tích các phương án:
* Phương án 1: "Hợp đồng có thể được thực hiện hoặc không" – Phương án này quá chung chung. Mọi hợp đồng đều có khả năng không được thực hiện do vi phạm hoặc các điều kiện khác. Trong bảo hiểm, hợp đồng vẫn được thực hiện (ví dụ: bên mua đóng phí, bên bảo hiểm chịu rủi ro), nhưng nghĩa vụ thanh toán của bên bảo hiểm phụ thuộc vào một sự kiện không chắc chắn.
* Phương án 2: "Rủi ro không biết có xảy ra hay không" – Đây là câu trả lời chính xác nhất. Tính may rủi của hợp đồng bảo hiểm chính là sự không chắc chắn về việc rủi ro được bảo hiểm (ví dụ: tai nạn, ốm đau, cháy nổ) có thực sự xảy ra trong thời hạn hợp đồng hay không. Nếu rủi ro chắc chắn xảy ra hoặc chắc chắn không xảy ra, thì không còn ý nghĩa để tham gia bảo hiểm theo đúng bản chất của nó. Sự không chắc chắn này là nền tảng của nguyên tắc bồi thường và chia sẻ rủi ro trong bảo hiểm.
* Phương án 3: "Công ty bảo hiểm có trả tiền bảo hiểm hay không" – Phương án này là hệ quả của tính may rủi, chứ không phải bản chất của nó. Việc công ty bảo hiểm có trả tiền hay không phụ thuộc vào việc rủi ro có xảy ra và có đáp ứng các điều kiện bồi thường trong hợp đồng hay không. Nguồn gốc của sự không chắc chắn về việc trả tiền chính là sự không chắc chắn về việc rủi ro xảy ra.
* Phương án 4: "Người mua bảo hiểm có trung thực hay không" – Phương án này liên quan đến nguyên tắc trung thực tuyệt đối (uberrimae fidei) trong bảo hiểm, một nguyên tắc quan trọng đảm bảo tính công bằng và hiệu lực của hợp đồng, nhưng không phải là đặc trưng của tính may rủi (aleatory nature) của hợp đồng bảo hiểm.

Vì vậy, tính may rủi của hợp đồng bảo hiểm được định nghĩa rõ ràng nhất qua sự không chắc chắn về việc rủi ro có xảy ra hay không.

Theo quy định pháp luật hiện hành về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới tại Việt Nam, đặc biệt là Nghị định số 03/2021/NĐ-CP, mục đích của bảo hiểm này là nhằm đảm bảo rằng mọi xe cơ giới khi tham gia giao thông đều có một mức bảo hiểm tối thiểu để bồi thường thiệt hại cho bên thứ ba nếu gây ra tai nạn. Nguyên tắc cơ bản là mỗi xe cơ giới cần phải có một hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc có hiệu lực. Việc chủ xe tham gia nhiều hơn một hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc cho cùng một xe cơ giới là không cần thiết và không mang lại lợi ích bổ sung về giới hạn bồi thường cho bên thứ ba. Giới hạn trách nhiệm bảo hiểm đã được quy định rõ ràng trong pháp luật và việc có thêm hợp đồng sẽ không làm tăng giới hạn đó. Thậm chí, việc này có thể gây phức tạp trong quá trình giải quyết bồi thường khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, do có sự chồng chéo về trách nhiệm giữa các công ty bảo hiểm. Do đó, chủ xe cơ giới chỉ được tham gia 01 hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc cho mỗi xe cơ giới tại một thời điểm để đảm bảo tuân thủ pháp luật và quyền lợi của các bên liên quan một cách rõ ràng, hiệu quả.

Để xác định trường hợp doanh nghiệp bảo hiểm phải bồi thường, chúng ta cần hiểu rõ các điều khoản loại trừ phổ biến trong hợp đồng bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm xe cơ giới hoặc bảo hiểm tài sản liên quan đến tai nạn.

* Phương án 1: Lái xe gây tai nạn cố ý bỏ chạy. Đây là một trong những trường hợp bị loại trừ bảo hiểm rõ ràng nhất. Hầu hết các hợp đồng bảo hiểm đều không bồi thường cho những thiệt hại gây ra bởi hành vi cố ý của người được bảo hiểm hoặc người điều khiển phương tiện. Việc cố ý bỏ chạy khỏi hiện trường tai nạn không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng mà còn thể hiện sự thiếu hợp tác, che giấu sự thật, do đó, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền từ chối bồi thường.

* Phương án 3: Tiền, giấy tờ có giá bị cháy trong tai nạn. Tiền mặt, các loại giấy tờ có giá (séc, cổ phiếu, trái phiếu, sổ tiết kiệm, v.v.), vàng bạc, đá quý, đồ trang sức và các tài sản có giá trị đặc biệt cao hoặc dễ mất mát khác thường được liệt kê cụ thể trong danh mục các tài sản bị loại trừ bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm vật chất xe hoặc bảo hiểm tài sản thông thường. Rủi ro đối với các tài sản này rất cao và khó kiểm soát, do đó doanh nghiệp bảo hiểm thường không chịu trách nhiệm bồi thường trừ khi có thỏa thuận bảo hiểm bổ sung riêng biệt với mức phí cao hơn.

* Phương án 2: Tài sản bị mất cắp trong tai nạn. Đây là trường hợp mà doanh nghiệp bảo hiểm *có thể phải* bồi thường, tùy thuộc vào phạm vi của hợp đồng bảo hiểm. Nếu hợp đồng bảo hiểm vật chất xe (bảo hiểm toàn diện) có bao gồm rủi ro mất cắp, cướp đoạt hoặc các rủi ro tương tự, và tài sản bị mất cắp là bộ phận của xe được bảo hiểm (ví dụ: gương chiếu hậu, lốp xe, phụ tùng, thiết bị lắp đặt trên xe) hoặc thậm chí là chính chiếc xe bị lấy cắp sau khi gặp tai nạn khiến nó không thể di chuyển và dễ bị tổn thương, thì doanh nghiệp bảo hiểm sẽ xem xét bồi thường. Mặc dù mất cắp là một rủi ro riêng biệt so với rủi ro va chạm, nhưng nếu hợp đồng bao gồm cả hai loại rủi ro này và việc mất cắp xảy ra trong bối cảnh tai nạn, thì trách nhiệm bồi thường vẫn phát sinh.

Như vậy, trong ba trường hợp trên, chỉ có "Tài sản bị mất cắp trong tai nạn" là trường hợp mà doanh nghiệp bảo hiểm vẫn có thể phải bồi thường nếu hợp đồng bảo hiểm có điều khoản bao gồm rủi ro mất cắp.

Khi một tai nạn giao thông xảy ra, nguyên tắc cơ bản là phải giữ nguyên hiện trường để phục vụ công tác điều tra của cơ quan chức năng và đánh giá thiệt hại của công ty bảo hiểm (nếu có). Việc tự ý sửa chữa tài sản ngay lập tức có thể làm mất đi các bằng chứng quan trọng.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp cụ thể, pháp luật và nguyên tắc bảo hiểm (nghĩa vụ hạn chế tổn thất) cho phép và thậm chí khuyến khích việc thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn chặn thiệt hại lớn hơn có thể xảy ra. Ví dụ, nếu xe bị vỡ kính và có nguy cơ mưa làm hỏng nội thất, việc che chắn tạm thời hoặc thực hiện các biện pháp tương tự để bảo vệ tài sản là hợp lý. Những hành động này không phải là sửa chữa hoàn chỉnh mà là các biện pháp phòng ngừa, bảo vệ tài sản khỏi tổn thất thứ cấp.

* Phương án 1: "Lái xe được quyền sửa chữa tài sản" là không chính xác. Quyền sửa chữa không phải là tuyệt đối và việc sửa chữa ngay lập tức có thể gây trở ngại cho việc điều tra và đánh giá thiệt hại.
* Phương án 2: "Lái xe không được quyền sửa chữa tài sản khi chưa có ý kiến chấp thuận của cơ quan bảo hiểm" mặc dù thường đúng trong thực tế đối với các sửa chữa lớn và liên quan đến yêu cầu bồi thường bảo hiểm, nhưng nó không bao gồm trường hợp khẩn cấp cần ngăn chặn tổn thất lớn hơn.
* Phương án 3: "Có thể sửa chữa tài sản nhằm hạn chế tổn thất lớn hơn" là phương án đúng nhất. Điều này thể hiện sự linh hoạt và trách nhiệm của người lái xe trong việc bảo vệ tài sản khỏi các thiệt hại phát sinh thêm, đồng thời vẫn tuân thủ nguyên tắc chung về xử lý tai nạn. Việc sửa chữa ở đây thường mang tính chất tạm thời, bảo vệ, và cần được thông báo, ghi nhận (chụp ảnh) cho các bên liên quan.
* Phương án 4: "Các câu trên đều sai" là không đúng vì phương án 3 là chính xác.