Trong trường hợp hợp đồng bảo hiểm đang có hiệu lực, nhưng chủ xe cơ giới yêu cầu hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm đã xảy ra sự kiện bảo hiểm và phát sinh trách nhiệm bồi thường bảo hiểm:
A. Doanh nghiệp bảo hiểm phải hoàn lại phí bảo hiểm của thời gian hủy bỏ
B. Doanh nghiệp bảo hiểm không phải hoàn lại phí bảo hiểm của thời gian hủy bỏ
C. Doanh nghiệp bảo hiểm chỉ hoàn lại một phần phí bảo hiểm của thời gian hủy bỏ
D. Doanh nghiệp bảo hiểm có thể hoàn lại phí hoặc không tùy từng trường hợp
Trả lời:
Đáp án đúng: B
Chủ đề chính của câu hỏi này liên quan đến các quy định về việc hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm và việc hoàn trả phí bảo hiểm trong trường hợp đã xảy ra sự kiện bảo hiểm và phát sinh trách nhiệm bồi thường. Đây là một khía cạnh quan trọng trong luật kinh doanh bảo hiểm và quyền lợi, nghĩa vụ của các bên.
**Phân tích các phương án:**
* **Phương án 1: Doanh nghiệp bảo hiểm phải hoàn lại phí bảo hiểm của thời gian hủy bỏ.** Phương án này không chính xác. Khi sự kiện bảo hiểm đã xảy ra và doanh nghiệp bảo hiểm đã phát sinh trách nhiệm bồi thường (hoặc đã bồi thường), điều đó có nghĩa là hợp đồng bảo hiểm đã thực hiện chức năng của nó đối với rủi ro đã xảy ra. Lúc này, doanh nghiệp bảo hiểm đã gánh chịu rủi ro và thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng. Việc hoàn phí bảo hiểm trong trường hợp này sẽ không công bằng cho doanh nghiệp bảo hiểm.
* **Phương án 2: Doanh nghiệp bảo hiểm không phải hoàn lại phí bảo hiểm của thời gian hủy bỏ.** Đây là phương án đúng. Theo nguyên tắc bảo hiểm, phí bảo hiểm được đóng để đổi lấy sự bảo vệ rủi ro trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu trong thời gian đó, sự kiện bảo hiểm đã xảy ra và trách nhiệm bồi thường đã phát sinh, tức là rủi ro đã được bảo hiểm đã trở thành hiện thực, và doanh nghiệp bảo hiểm đã hoặc sẽ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính của mình. Khi đó, doanh nghiệp bảo hiểm đã 'kiếm được' phí bảo hiểm cho phần rủi ro đã xảy ra. Việc chủ xe yêu cầu hủy hợp đồng sau thời điểm này không làm phát sinh nghĩa vụ hoàn phí bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm. Quy định này nhằm đảm bảo tính công bằng và ổn định tài chính cho hoạt động bảo hiểm.
* **Phương án 3: Doanh nghiệp bảo hiểm chỉ hoàn lại một phần phí bảo hiểm của thời gian hủy bỏ.** Phương án này không phù hợp với trường hợp cụ thể đã nêu (đã xảy ra sự kiện bảo hiểm và phát sinh trách nhiệm bồi thường). Việc hoàn một phần phí bảo hiểm thường chỉ xảy ra khi hợp đồng bị hủy bỏ trước khi có bất kỳ sự kiện bảo hiểm nào phát sinh hoặc theo thỏa thuận đặc biệt khác không liên quan đến việc đã có sự kiện bảo hiểm và trách nhiệm bồi thường.
* **Phương án 4: Doanh nghiệp bảo hiểm có thể hoàn lại phí hoặc không tùy từng trường hợp.** Mặc dù có nhiều trường hợp hợp đồng bảo hiểm linh hoạt, nhưng trong tình huống cụ thể được đặt ra là *đã xảy ra sự kiện bảo hiểm và phát sinh trách nhiệm bồi thường*, thì nguyên tắc chung là doanh nghiệp bảo hiểm không phải hoàn phí. Phương án này quá mơ hồ và không phản ánh đúng quy định cụ thể cho trường hợp đã nêu.
**Kết luận:** Khi hợp đồng bảo hiểm đã có hiệu lực, và quan trọng hơn là đã xảy ra sự kiện bảo hiểm và phát sinh trách nhiệm bồi thường, thì doanh nghiệp bảo hiểm đã thực hiện hoặc sẽ thực hiện nghĩa vụ của mình. Do đó, doanh nghiệp bảo hiểm không phải hoàn lại phí bảo hiểm cho thời gian còn lại của hợp đồng nếu chủ xe yêu cầu hủy bỏ.