Theo Pháp luật bảo hiểm, bảo hiểm bắt buộc là loại hình bảo hiểm do pháp luật quy định về:

Trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, khái niệm "nhóm mở" (open group) được dùng để mô tả một hệ thống mà trong đó các thành viên không cố định mà liên tục thay đổi theo thời gian. Đây là một đặc trưng quan trọng của các hệ thống bảo hiểm xã hội hoạt động theo nguyên tắc đóng-hưởng (pay-as-you-go) hoặc một phần tài trợ, nơi mà quỹ bảo hiểm được tái tạo liên tục thông qua sự tham gia của các thế hệ mới.

Phân tích các phương án:

* Phương án 1: "Vì bảo hiểm xã hội là một chế định pháp lý bắt buộc"
Mặc dù bảo hiểm xã hội ở nhiều quốc gia là bắt buộc theo luật định, điều này chỉ đảm bảo mức độ bao phủ và sự bền vững về mặt tài chính cho hệ thống. Tính bắt buộc giúp duy trì dòng tiền đóng góp liên tục nhưng bản thân nó không trực tiếp giải thích tại sao hệ thống là một "nhóm mở". "Nhóm mở" liên quan đến sự luân chuyển thành viên và mối quan hệ giữa các thế hệ, chứ không phải chỉ là tính pháp lý bắt buộc.

* Phương án 2: "Vì cách thu phí bảo hiểm xã hội"
Cách thức thu phí (ví dụ: theo tỷ lệ phần trăm thu nhập, từ người lao động và người sử dụng lao động) là một khía cạnh về tài chính của hệ thống. Nó quyết định nguồn thu nhưng không phải là yếu tố cốt lõi định nghĩa tính chất "nhóm mở" của bảo hiểm xã hội. "Nhóm mở" là về cấu trúc thành viên và cơ chế vận hành, chứ không phải chỉ là phương thức thu tiền.

* Phương án 3: "Vì bảo hiểm xã hội tạo cơ chế phân phối lại thu nhập giữa các thế hệ lao động giữa các thời kỳ khác nhau của nền kinh tế"
Đây là lời giải thích chính xác nhất. Một "nhóm mở" trong bảo hiểm xã hội có nghĩa là những người lao động trẻ, hiện tại đang đóng góp, sẽ tài trợ cho những người đã nghỉ hưu. Đến lượt mình, khi thế hệ lao động trẻ này nghỉ hưu, họ sẽ được hưởng lợi từ đóng góp của thế hệ lao động tiếp theo. Quá trình này diễn ra liên tục, tạo nên một sự chuyển giao và phân phối lại thu nhập giữa các thế hệ. Khi đó, "nhóm" những người đóng góp và hưởng lợi luôn "mở" để đón nhận thành viên mới và tiễn đưa thành viên cũ, duy trì sự đoàn kết liên thế hệ. Chính cơ chế phân phối lại thu nhập này là đặc trưng quan trọng nhất của hệ thống bảo hiểm xã hội dựa trên nguyên tắc "nhóm mở" hoặc đoàn kết liên thế hệ.

Kết luận: Phương án 3 giải thích rõ ràng và trực tiếp nhất khái niệm "nhóm mở" trong bảo hiểm xã hội, nhấn mạnh vai trò của nó trong việc phân phối lại thu nhập giữa các thế hệ.

Để xác định thông tin chính xác nhất, chúng ta cần cập nhật dữ liệu về thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam. Tính đến thời điểm hiện tại (cuối năm 2023/đầu năm 2024), có 19 công ty bảo hiểm nhân thọ đang hoạt động tại Việt Nam. Tất cả các công ty này đều là công ty có vốn đầu tư nước ngoài (hoặc là công ty 100% vốn nước ngoài, hoặc là liên doanh với đối tác trong nước).

Bây giờ chúng ta sẽ phân tích từng phương án:

* Phương án 1: "Tính đến nay có 12 công ty bảo hiểm nhân thọ từng được cấp giấy phép hoạt động ở Việt Nam"
* Khái niệm "từng được cấp giấy phép" bao gồm cả những công ty đã ngừng hoạt động, sáp nhập, hoặc đổi tên. Số lượng các công ty bảo hiểm nhân thọ từng được cấp phép hoạt động trong lịch sử thị trường Việt Nam chắc chắn lớn hơn 12. Do đó, phương án này không chính xác.

* Phương án 2: "Tính đến nay có 12 công ty bảo hiểm nước ngoài từng được cấp giấy phép hoạt động ở Việt Nam"
* Tương tự như phương án 1, "từng được cấp giấy phép" là tổng số tích lũy, và "bảo hiểm nước ngoài" bao gồm cả bảo hiểm phi nhân thọ. Số lượng này cũng chắc chắn lớn hơn 12 nếu tính cả hai ngành và theo thời gian.

* Phương án 3: "Tính đến nay có 12 công ty bảo hiểm nhân thọ có vốn nước ngoài đang hoạt động ở Việt Nam"
* Phương án này đề cập đến "bảo hiểm nhân thọ", "có vốn nước ngoài" và "đang hoạt động", là các tiêu chí rất cụ thể và phù hợp với nội dung câu hỏi. Tuy nhiên, theo số liệu cập nhật nhất, số lượng các công ty bảo hiểm nhân thọ có vốn nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam là 19, không phải 12. Mặc dù vậy, trong bối cảnh các câu hỏi trắc nghiệm có thể dựa trên dữ liệu cũ hoặc một thời điểm cụ thể, đây là phương án có cấu trúc chính xác nhất về loại hình công ty và trạng thái hoạt động.

* Phương án 4: "Tính đến nay có 11 công ty bảo hiểm có vốn nước ngoài đang hoạt động ở Việt Nam"
* Phương án này sử dụng cụm từ "công ty bảo hiểm" chung chung, bao gồm cả bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ. Con số 11 cũng không khớp với số liệu thực tế về tổng số công ty bảo hiểm có vốn nước ngoài đang hoạt động (cả nhân thọ và phi nhân thọ), cũng như không khớp với số lượng công ty bảo hiểm nhân thọ (19).

Kết luận:

Dựa trên dữ liệu hiện hành (2023-2024), không có phương án nào hoàn toàn chính xác về mặt số liệu. Tuy nhiên, nếu phải chọn phương án có nội dung và cấu trúc định nghĩa chính xác nhất về đối tượng mà câu hỏi hướng tới (công ty bảo hiểm nhân thọ, có vốn nước ngoài, đang hoạt động), thì phương án 3 là phù hợp nhất, mặc dù con số 12 đã không còn đúng tại thời điểm hiện tại (số liệu hiện tại là 19). Câu hỏi có thể được soạn thảo dựa trên dữ liệu từ một giai đoạn trước đó.

Đáp án chính xác nhất theo cấu trúc câu hỏi là phương án 3, với lưu ý rằng số liệu hiện tại là 19 công ty.

Câu hỏi yêu cầu tìm câu sai trong các phát biểu về hợp đồng bảo hiểm. Chúng ta sẽ phân tích từng phương án:

* Phương án 1: "Theo Luật Kinh doanh bảo hiểm, hợp đồng bảo hiểm là sự thỏa thuận giữa các doanh nghiệp bảo hiểm và người tham gia bảo hiểm"
* Theo Điều 15 của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 (và Điều 12 của Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000), hợp đồng bảo hiểm được định nghĩa là "sự thoả thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm, tổ chức bảo hiểm tương hỗ; theo đó bên mua bảo hiểm đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm, tổ chức bảo hiểm tương hỗ trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường theo thoả thuận trong hợp đồng khi xảy ra sự kiện bảo hiểm."
* Cần lưu ý sự khác biệt giữa "bên mua bảo hiểm" và "người tham gia bảo hiểm". "Bên mua bảo hiểm" là chủ thể trực tiếp giao kết hợp đồng và đóng phí bảo hiểm, có thể là cá nhân hoặc tổ chức. Trong khi đó, "người tham gia bảo hiểm" là một thuật ngữ rộng hơn, có thể bao gồm "bên mua bảo hiểm", "người được bảo hiểm" (người mà sinh mạng, tài sản, trách nhiệm dân sự của họ được bảo hiểm) hoặc "người thụ hưởng" (người nhận tiền bảo hiểm). Hợp đồng bảo hiểm chính thức được giao kết giữa "bên mua bảo hiểm" và "doanh nghiệp bảo hiểm". Do đó, việc dùng cụm từ "người tham gia bảo hiểm" thay cho "bên mua bảo hiểm" trong định nghĩa pháp lý là không chính xác hoàn toàn về mặt thuật ngữ và làm cho phát biểu này trở thành câu sai.

* Phương án 2: "Theo pháp luật Việt Nam, hợp đồng bảo hiểm phải lập thành văn bản"
* Đây là phát biểu đúng. Điều 16 của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 (và Điều 18 của Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000) quy định rõ ràng rằng hợp đồng bảo hiểm phải được lập thành văn bản. Hình thức văn bản này có thể là giấy tờ, dữ liệu điện tử hoặc hình thức khác do pháp luật quy định.

* Phương án 3: "Hợp đồng bảo hiểm là một loại hợp đồng dân sự"
* Đây là phát biểu đúng. Mặc dù có những quy định riêng trong Luật Kinh doanh bảo hiểm, nhưng về bản chất, hợp đồng bảo hiểm vẫn là một thỏa thuận dân sự, tạo ra quyền và nghĩa vụ giữa các bên, và chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Dân sự trong những khía cạnh không được Luật Kinh doanh bảo hiểm quy định cụ thể.

* Phương án 4: "Hợp đồng bảo hiểm là hợp đồng song vụ"
* Đây là phát biểu đúng. Hợp đồng song vụ là hợp đồng mà mỗi bên tham gia đều có nghĩa vụ đối với bên kia. Trong hợp đồng bảo hiểm, bên mua bảo hiểm có nghĩa vụ đóng phí bảo hiểm, còn doanh nghiệp bảo hiểm có nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường khi sự kiện bảo hiểm xảy ra. Cả hai bên đều có nghĩa vụ và quyền lợi ràng buộc lẫn nhau.

Kết luận: Phát biểu sai là phương án 1 do sử dụng thuật ngữ không chính xác theo quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm về các bên giao kết hợp đồng.

Đáp án đúng là Phương án 1.

Các công ty bảo hiểm 100% vốn nước ngoài khi hoạt động trên thị trường Việt Nam thường được thành lập dưới hình thức Công ty trách nhiệm hữu hạn. Theo quy định của Luật Doanh nghiệp Việt Nam và các văn bản pháp luật liên quan đến kinh doanh bảo hiểm, nhà đầu tư nước ngoài có thể thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài dưới dạng công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) hoặc công ty cổ phần. Tuy nhiên, đối với một công ty con hoàn toàn thuộc sở hữu của một công ty mẹ nước ngoài, hình thức công ty TNHH là phổ biến và phù hợp nhất. Hình thức này đảm bảo giới hạn trách nhiệm của chủ sở hữu (công ty mẹ) đối với các khoản nợ và nghĩa vụ của công ty bảo hiểm trong phạm vi vốn góp. Nó cũng có cấu trúc quản lý đơn giản hơn so với công ty cổ phần, đặc biệt khi chỉ có một chủ sở hữu duy nhất hoặc một nhóm nhỏ các chủ sở hữu.

* Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH): Đây là hình thức phổ biến nhất cho các doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam, bao gồm cả các công ty bảo hiểm. Đặc điểm chính là chủ sở hữu (hoặc các thành viên) chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp. Điều này giúp bảo vệ tài sản của công ty mẹ.
* Công ty cổ phần: Mặc dù cũng là một hình thức pháp lý hợp lệ cho doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, nhưng nó thường phức tạp hơn về cấu trúc quản lý và yêu cầu nhiều cổ đông. Đối với một công ty 100% vốn nước ngoài, nếu không có mục tiêu gọi vốn công khai hay có nhiều nhà đầu tư độc lập, hình thức công ty cổ phần ít được ưu tiên hơn so với công ty TNHH.
* Công ty hợp danh: Hình thức này yêu cầu ít nhất hai thành viên hợp danh là cá nhân chịu trách nhiệm vô hạn đối với các nghĩa vụ của công ty. Đây không phải là hình thức phù hợp cho một công ty bảo hiểm lớn, đặc biệt là công ty có vốn đầu tư nước ngoài.
* Doanh nghiệp tư nhân: Hình thức này do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình. Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân và không được phép thành lập bởi pháp nhân, do đó không thể là hình thức của một công ty bảo hiểm 100% vốn nước ngoài.

Theo quy định của pháp luật Việt Nam về kinh doanh bảo hiểm, bên mua bảo hiểm có nghĩa vụ cung cấp thông tin về rủi ro cho doanh nghiệp bảo hiểm tại nhiều giai đoạn khác nhau của hợp đồng bảo hiểm, cụ thể như sau:

1. Trước khi giao kết hợp đồng bảo hiểm bằng cách điền vào giấy yêu cầu bảo hiểm: Đây là nghĩa vụ cơ bản và quan trọng nhất, xuất phát từ nguyên tắc trung thực tuyệt đối (utmost good faith) trong bảo hiểm. Bên mua bảo hiểm phải kê khai đầy đủ, trung thực và chính xác tất cả các thông tin liên quan đến đối tượng bảo hiểm và các yếu tố rủi ro mà mình biết, hoặc phải biết, để doanh nghiệp bảo hiểm có cơ sở đánh giá rủi ro, quyết định chấp nhận bảo hiểm và xác định mức phí bảo hiểm phù hợp. Việc không kê khai hoặc kê khai sai sự thật các thông tin trọng yếu có thể dẫn đến việc hợp đồng bảo hiểm bị vô hiệu hoặc doanh nghiệp bảo hiểm có quyền từ chối bồi thường.

2. Trong khi thực hiện hợp đồng bảo hiểm khi có yếu tố làm gia tăng rủi ro: Trong suốt thời hạn hợp đồng, nếu có bất kỳ sự thay đổi nào làm gia tăng đáng kể mức độ rủi ro đã được bảo hiểm (ví dụ: thay đổi mục đích sử dụng tài sản, thay đổi nghề nghiệp, lắp đặt thêm thiết bị có nguy cơ cháy nổ cao...), bên mua bảo hiểm có nghĩa vụ phải thông báo kịp thời cho doanh nghiệp bảo hiểm. Nghĩa vụ này giúp doanh nghiệp bảo hiểm có thể xem xét điều chỉnh các điều khoản hợp đồng, mức phí bảo hiểm hoặc thậm chí chấm dứt hợp đồng nếu rủi ro vượt quá khả năng chấp nhận của họ. Việc không thông báo có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của bên mua bảo hiểm khi xảy ra tổn thất.

3. Khi có tổn thất xảy ra nhằm cung cấp thông tin về nguyên nhân và mức độ tổn thất: Khi sự kiện bảo hiểm (tổn thất) xảy ra, bên mua bảo hiểm (hoặc người được bảo hiểm) có nghĩa vụ thông báo kịp thời cho doanh nghiệp bảo hiểm về sự kiện đó và cung cấp các tài liệu, thông tin cần thiết liên quan đến nguyên nhân, diễn biến và mức độ tổn thất. Những thông tin này là căn cứ để doanh nghiệp bảo hiểm xác minh, đánh giá mức độ thiệt hại và thực hiện nghĩa vụ chi trả bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm. Việc chậm trễ hoặc không cung cấp đủ thông tin có thể gây khó khăn cho quá trình giải quyết bồi thường và ảnh hưởng đến quyền lợi của người được bảo hiểm.

Như vậy, cả ba trường hợp trên đều mô tả đúng các nghĩa vụ cung cấp thông tin về rủi ro (bao gồm cả rủi ro tiềm ẩn và rủi ro đã hiện thực hóa thành tổn thất) của bên mua bảo hiểm đối với doanh nghiệp bảo hiểm theo quy định của pháp luật.