Mục đích của việc khai báo rủi ro khi thiết lập hợp đồng BH là gì? Hãy chọn đáp án đúng nhất?

Để phân loại bảo hiểm, có nhiều tiêu chí khác nhau. Câu hỏi yêu cầu phân loại dựa trên "tính chất" của bảo hiểm. Trong ngành bảo hiểm, việc phân loại theo tính chất phổ biến và cơ bản nhất là thành Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm phi nhân thọ.

* Phương án 1: Bảo hiểm thương mại và bảo hiểm xã hội. Đây là cách phân loại dựa trên *mục đích và hệ thống hoạt động*. Bảo hiểm thương mại hoạt động dựa trên nguyên tắc kinh doanh, tìm kiếm lợi nhuận, trong khi bảo hiểm xã hội hoạt động theo nguyên tắc an sinh xã hội, không vì mục tiêu lợi nhuận.

* Phương án 2: Bảo hiểm tài sản, bảo hiểm trách nhiệm dân sự và bảo hiểm con người. Đây là cách phân loại dựa trên *đối tượng bảo hiểm*.
* Bảo hiểm tài sản: Đối tượng là các tài sản vật chất.
* Bảo hiểm trách nhiệm dân sự: Đối tượng là trách nhiệm pháp lý phát sinh do gây thiệt hại cho bên thứ ba.
* Bảo hiểm con người: Đối tượng là tính mạng, sức khỏe, khả năng lao động của con người.
Mặc dù đây là một cách phân loại quan trọng, nhưng nó chi tiết hơn và thường được gộp chung vào hai nhóm lớn là nhân thọ và phi nhân thọ. Ví dụ, bảo hiểm tài sản và bảo hiểm trách nhiệm dân sự thuộc nhóm bảo hiểm phi nhân thọ; bảo hiểm con người bao gồm cả bảo hiểm nhân thọ và một phần bảo hiểm phi nhân thọ (như bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm sức khỏe ngắn hạn).

* Phương án 3: Bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm phi nhân thọ. Đây là cách phân loại cơ bản và rộng rãi nhất dựa trên *tính chất* của rủi ro được bảo hiểm và nguyên tắc hoạt động.
* Bảo hiểm nhân thọ: Bảo hiểm các rủi ro liên quan đến sự sống, cái chết, tuổi thọ, sức khỏe con người trong thời gian dài (thường là nhiều năm). Đặc điểm của loại hình này là thường có yếu tố tiết kiệm, đầu tư và thời gian hợp đồng dài.
* Bảo hiểm phi nhân thọ: Bảo hiểm các rủi ro khác ngoài rủi ro liên quan trực tiếp đến tuổi thọ con người, bao gồm các rủi ro về tài sản, trách nhiệm dân sự, tai nạn, sức khỏe ngắn hạn. Loại hình này thường có thời hạn hợp đồng ngắn (thường là 1 năm) và bồi thường dựa trên nguyên tắc thiệt hại thực tế.
Phân loại này phản ánh sự khác biệt căn bản về bản chất của rủi ro, quản lý quỹ và nguyên tắc bồi thường.

* Phương án 4: Bảo hiểm tự nguyện và bảo hiểm bắt buộc. Đây là cách phân loại dựa trên *tính chất pháp lý* của việc tham gia bảo hiểm, tức là dựa vào việc tham gia bảo hiểm có phải là yêu cầu của pháp luật hay không, chứ không phải dựa vào tính chất nội tại của sản phẩm bảo hiểm.

Như vậy, phân loại bảo hiểm căn cứ vào tính chất, bao gồm Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm phi nhân thọ là cách phân loại chính xác và bao quát nhất.

Để phân loại bảo hiểm, có thể dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau. Câu hỏi này tập trung vào tiêu chí "đối tượng bảo hiểm", tức là những gì được bảo hiểm. Khi căn cứ vào đối tượng bảo hiểm, bảo hiểm thường được phân loại thành các nhóm chính sau:

* Bảo hiểm con người (hay bảo hiểm nhân thọ và sức khỏe): Đối tượng bảo hiểm là tính mạng, sức khỏe, khả năng lao động của con người. Ví dụ: bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm y tế.
* Bảo hiểm tài sản: Đối tượng bảo hiểm là các loại tài sản (nhà cửa, xe cộ, máy móc, hàng hóa...) và những lợi ích liên quan đến tài sản đó (ví dụ: mất lợi nhuận do hỏng máy). Ví dụ: bảo hiểm cháy nổ, bảo hiểm xe cơ giới, bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu.
* Bảo hiểm trách nhiệm dân sự: Đối tượng bảo hiểm là trách nhiệm phát sinh theo quy định của pháp luật mà người được bảo hiểm phải bồi thường cho bên thứ ba do những thiệt hại về người và tài sản mà người được bảo hiểm gây ra. Ví dụ: bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc của chủ xe cơ giới, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp.

Phân tích các phương án:
* Phương án 1: Bảo hiểm tài sản, bảo hiểm trách nhiệm dân sự và bảo hiểm con người. Đây là cách phân loại chính xác và đầy đủ nhất khi căn cứ vào đối tượng bảo hiểm. Mỗi loại bảo hiểm này đều có một đối tượng cụ thể được bảo hiểm rõ ràng.
* Phương án 2: Bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm phi nhân thọ. Đây là một cách phân loại rộng hơn, thường được sử dụng trong quản lý và pháp luật về kinh doanh bảo hiểm. Mặc dù bảo hiểm nhân thọ có đối tượng là con người, nhưng bảo hiểm phi nhân thọ lại bao gồm rất nhiều loại bảo hiểm khác nhau mà đối tượng của chúng có thể là tài sản, trách nhiệm dân sự, sức khỏe (không phải nhân thọ), v.v. Do đó, đây là một cách phân loại mang tính chất tổng quát, không đi sâu vào từng đối tượng cụ thể như phương án 1.
* Phương án 3: Bảo hiểm thương mại và bảo hiểm xã hội. Đây là cách phân loại dựa trên tính chất và mục đích của hoạt động bảo hiểm (thương mại vì lợi nhuận, xã hội vì phúc lợi), không phải dựa trên đối tượng bảo hiểm.
* Phương án 4: Bảo hiểm tự nguyện và bảo hiểm bắt buộc. Đây là cách phân loại dựa trên tính chất pháp lý của việc tham gia bảo hiểm (có bắt buộc hay không), không phải dựa trên đối tượng bảo hiểm.

Từ phân tích trên, phương án 1 là câu trả lời chính xác nhất khi phân loại bảo hiểm dựa vào đối tượng bảo hiểm.

Trong bảo hiểm xe cơ giới (bảo hiểm vật chất xe), mục đích chính là bảo vệ tài sản của chủ xe trước các rủi ro được quy định trong hợp đồng. Phạm vi bảo hiểm thường bao gồm các thiệt hại vật chất đối với bản thân chiếc xe và các bộ phận cấu thành nên nó.

Các tổng thành được liệt kê trong câu hỏi bao gồm:
1. Tổng thành động cơ: Là bộ phận quan trọng nhất, cung cấp sức mạnh cho xe. Thiệt hại đối với động cơ do các sự kiện bảo hiểm (như tai nạn, cháy nổ, ngập nước) chắc chắn được bảo hiểm.
2. Tổng thành hộp số: Bộ phận truyền động, kết hợp với động cơ để vận hành xe. Thiệt hại đối với hộp số cũng được bảo hiểm tương tự như động cơ.
3. Tổng thành trục trước, tổng thành trục sau: Các bộ phận chịu lực và truyền động, đảm bảo khả năng di chuyển và cân bằng của xe. Thiệt hại do va chạm hoặc các sự kiện bảo hiểm khác đều nằm trong phạm vi bảo hiểm.
4. Tổng thành hệ thống lái: Bao gồm vô lăng, cơ cấu lái, các khớp nối, v.v., giúp tài xế điều khiển xe. Đây là bộ phận thiết yếu và được bảo hiểm khi có sự cố do rủi ro được bảo hiểm.
5. Tổng thành thân vỏ: Bao gồm khung xe, cửa, capo, cốp, các tấm ốp bên ngoài. Đây là phần dễ bị tổn thương nhất trong các vụ va chạm và luôn được bảo hiểm.
6. Tổng thành lốp: Lốp xe là bộ phận hao mòn tự nhiên và đôi khi có những điều khoản riêng biệt. Tuy nhiên, nếu lốp bị hư hỏng do tai nạn giao thông hoặc các sự kiện được bảo hiểm khác (ví dụ: nổ lốp do va chạm mạnh gây hư hỏng cả vành và lốp), thì nó vẫn nằm trong phạm vi được doanh nghiệp bảo hiểm xem xét bồi thường. Điều này có nghĩa là lốp xe không bị loại trừ hoàn toàn khỏi danh sách các bộ phận có thể được bảo hiểm, mặc dù có thể có các điều kiện cụ thể.

Như vậy, tất cả các tổng thành được nêu trong câu hỏi đều là các bộ phận cấu thành nên chiếc xe và có thể được doanh nghiệp bảo hiểm nhận bảo hiểm theo các điều khoản, điều kiện cụ thể của hợp đồng bảo hiểm xe cơ giới. Không có tổng thành nào trong danh sách bị loại trừ hoàn toàn khỏi khả năng được bảo hiểm.

Đáp án đúng là tất cả các tổng thành.

Để xác định các trợ cấp mà Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH VN) đảm bảo cho người lao động tham gia BHXH, chúng ta cần căn cứ vào các quy định của pháp luật hiện hành về bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp.

Phân tích các phương án:

* Phương án 1: Trợ cấp chăm sóc sức khỏe, ốm đau, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hưu trí, tử tuất.
* 'Trợ cấp chăm sóc sức khỏe' không phải là một chế độ bảo hiểm xã hội cụ thể theo phân loại pháp luật. Chăm sóc sức khỏe thường liên quan đến Bảo hiểm y tế (BHYT), mặc dù BHYT và BHXH có mối liên hệ nhưng là hai loại bảo hiểm khác nhau. Các chế độ còn lại (ốm đau, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hưu trí, tử tuất) là chính xác nhưng việc đưa 'chăm sóc sức khỏe' vào làm cho phương án này không hoàn toàn chuẩn xác.

* Phương án 2: Ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất, thất nghiệp.
* Đây là phương án chính xác và đầy đủ nhất. Theo Luật Bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13, các chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất. Ngoài ra, theo Luật Việc làm số 38/2013/QH13, bảo hiểm thất nghiệp cũng là một chế độ thuộc hệ thống an sinh xã hội do cơ quan BHXH quản lý và thực hiện, đảm bảo trợ cấp cho người lao động khi bị mất việc làm. Do đó, phương án này bao gồm tất cả các chế độ quan trọng mà BHXH VN đảm bảo.

* Phương án 3: Ốm đau, thai sản, bệnh nghề nghiệp, tử tuất và trợ cấp tuổi già.
* Phương án này thiếu chế độ 'tai nạn lao động' và 'thất nghiệp'. 'Trợ cấp tuổi già' thường được hiểu rộng hơn hoặc có thể nhầm lẫn với trợ cấp xã hội không đóng góp, không phải là một chế độ riêng biệt như 'hưu trí' trong BHXH bắt buộc.

* Phương án 4: Trợ cấp ốm đau, bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tuổi già, tử tuất, thai sản.
* Tương tự phương án 3, phương án này thiếu 'tai nạn lao động' và 'thất nghiệp'. Việc đưa 'tuổi già' song song với 'hưu trí' là không chính xác trong bối cảnh các chế độ BHXH bắt buộc.

Kết luận:
Phương án 2 liệt kê đầy đủ và chính xác các chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp mà BHXH Việt Nam đảm bảo theo quy định của pháp luật.

Trong hợp đồng bảo hiểm con người, Số Tiền Bảo Hiểm (STBH) hay còn gọi là Mức trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm, không giống như bảo hiểm tài sản, không dựa trên trị giá định lượng của một đối tượng cụ thể (ví dụ: giá trị ngôi nhà, chiếc xe). Sinh mạng con người là vô giá, do đó không thể định giá để làm căn cứ xác định STBH.

Thay vào đó, STBH trong bảo hiểm con người được xác định dựa trên nhu cầu tài chính của người tham gia bảo hiểm và khả năng tài chính của họ để chi trả phí bảo hiểm tương ứng. Người tham gia bảo hiểm sẽ tự mình ấn định, lựa chọn một mức STBH phù hợp với mục tiêu bảo vệ tài chính cho bản thân hoặc gia đình mình trong trường hợp xảy ra sự kiện bảo hiểm (ví dụ: tử vong, thương tật toàn bộ vĩnh viễn, bệnh hiểm nghèo...). Mức này sau đó được thỏa thuận và ghi rõ trong hợp đồng bảo hiểm.

Phân tích các phương án:
* Phương án 1: Khả năng tài chính của người tham gia bảo hiểm. Đây là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định ấn định STBH của người tham gia bảo hiểm, bởi vì STBH càng cao thì phí bảo hiểm càng lớn. Tuy nhiên, đây là yếu tố đầu vào để ra quyết định, chứ không phải là căn cứ trực tiếp để 'xác định' STBH. STBH được 'xác định' bởi sự lựa chọn cuối cùng của người tham gia bảo hiểm.
* Phương án 2: Trị giá bảo hiểm của người được bảo hiểm đăng ký. Khái niệm 'trị giá bảo hiểm' thường áp dụng cho bảo hiểm tài sản, nơi tài sản có thể định giá được. Đối với con người, không có 'trị giá' để đăng ký theo nghĩa này. Do đó, phương án này không phù hợp với bản chất của bảo hiểm con người.
* Phương án 3: Mức trả tiền bảo hiểm do người tham gia bảo hiểm ấn định trước. Đây là phương án chính xác nhất. STBH chính là mức trách nhiệm tối đa mà doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, và mức này do chính người tham gia bảo hiểm (bên mua bảo hiểm) lựa chọn và ấn định trước khi ký kết hợp đồng, dựa trên nhu cầu và khả năng tài chính của họ. Đây là căn cứ trực tiếp nhất.
* Phương án 4: Khả năng tài chính và phạm vi rủi ro loại trừ do người mua bảo hiểm lựa chọn. Khả năng tài chính là yếu tố ảnh hưởng (như phân tích ở phương án 1), nhưng 'phạm vi rủi ro loại trừ' chỉ quy định các trường hợp mà doanh nghiệp bảo hiểm không có trách nhiệm chi trả, chứ không phải là căn cứ để xác định 'số tiền' bảo hiểm được chi trả. Phạm vi loại trừ ảnh hưởng đến điều kiện chi trả, không phải mức chi trả.

Kết luận: STBH trong bảo hiểm con người được xác định chủ yếu dựa trên sự lựa chọn và ấn định của người tham gia bảo hiểm, thể hiện qua 'mức trả tiền bảo hiểm' mà họ mong muốn được bảo vệ.