Một quả cầu kim loại được tích điện đến điện thế Vo (gốc điện thế ở vô cùng). Đặt quả cầu này vào trong một vỏ cầu rỗng trung hòa điện có bán kính lớn hơn, rồi nối quả cầu nhỏ với vỏ cầu bằng một dây kim loại. Điện thế mới của quả cầu là V. So sánh với Vo, ta thấy:

V < Vo

V > Vo

V = Vo /2

V = Vo

Trả lời:

Đáp án đúng: A

Khi nối quả cầu kim loại tích điện với vỏ cầu rỗng bằng dây dẫn, điện tích sẽ phân bố lại sao cho điện thế trên toàn bộ hệ thống (quả cầu và vỏ cầu) là như nhau. Vì vỏ cầu ban đầu trung hòa điện, điện tích từ quả cầu sẽ lan ra vỏ cầu, làm tăng điện tích của vỏ cầu và giảm điện tích của quả cầu ban đầu. Do điện thế tỉ lệ với điện tích (V = kQ/r), việc điện tích của quả cầu giảm đi sẽ làm giảm điện thế của nó. Vì vậy, điện thế mới V của quả cầu sẽ nhỏ hơn điện thế ban đầu Vo.

700+ câu hỏi trắc nghiệm Vật lí đại cương có đáp án chuẩn xác kèm lời giải - Phần 3

50 câu hỏi 60 phút

Bắt đầu thi

Câu hỏi liên quan

Câu 11:

Đưa thanh kim loại BC chưa tích điện đến gần vật A tích điện (+) thì đầu B tích điện (–), đầu A tích điện (+). Nối đầu B với quả cầu kim loại D ở khá xa bằng dây dẫn. So sánh điện thế VB, VC, VD.

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Khi thanh kim loại BC chưa tích điện được đưa đến gần vật A tích điện dương, do hiện tượng hưởng ứng tĩnh điện, các electron tự do trong BC sẽ bị hút về phía B (gần A hơn) làm cho đầu B tích điện âm, đầu C tích điện dương.

Khi nối đầu B với quả cầu kim loại D bằng dây dẫn, các electron từ D sẽ di chuyển sang B để trung hòa điện tích âm ở B và điện tích dương ở C (làm cho C trở nên trung hòa điện). Vì vậy, sau khi nối, thanh BC và quả cầu D tạo thành một vật dẫn duy nhất, do đó điện thế của chúng phải bằng nhau. Điện thế tại B và C bằng nhau (VB = VC) vì B và C cùng thuộc thanh kim loại BC. Vì điện thế tại D bằng điện thế tại C, ta có VC = VD. Tuy nhiên, do các electron đã di chuyển từ D sang B, điện thế của hệ (BC và D) sẽ giảm so với ban đầu trước khi nối dây. Điện thế tại B và C sẽ nhỏ hơn điện thế ban đầu ở D khi D còn đứng một mình (chưa nối với BC). Do đó, VB = VC < VD.

Vậy đáp án đúng là B. VB < VC = VD.

Câu 12:

Cho một dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng, dài, gồm hai đoạn vuông góc như hình 9.2. Biết BM = 5cm, I = 10A. Cảm ứng từ do dòng điện I gây ra tại M có giá trị:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Để giải bài này, ta cần áp dụng công thức tính cảm ứng từ do một đoạn dây dẫn thẳng gây ra tại một điểm. Vì có hai đoạn dây vuông góc, ta tính cảm ứng từ do mỗi đoạn gây ra rồi tổng hợp lại.

1. Cảm ứng từ do đoạn dây nằm ngang gây ra tại M: Vì M nằm trên phương của đoạn dây này, cảm ứng từ do đoạn này gây ra tại M bằng 0.

2. Cảm ứng từ do đoạn dây thẳng đứng gây ra tại M: Áp dụng công thức cảm ứng từ do một đoạn dây dẫn thẳng dài vô hạn gây ra tại một điểm cách dây một khoảng r:
B = (μ₀ * I) / (2π * r)
Trong đó: μ₀ = 4π * 10⁻⁷ T.m/A (độ từ thẩm của chân không), I = 10A, r = BM = 5cm = 0.05m
Thay số: B = (4π * 10⁻⁷ * 10) / (2π * 0.05) = (2 * 10⁻⁷ * 10) / 0.05 = 20 * 10⁻⁷ / 0.05 = 400 * 10⁻⁷ = 4 * 10⁻⁵ T

Vì chỉ có một đoạn dây gây ra cảm ứng từ khác 0 tại M, cảm ứng từ tổng hợp tại M bằng 4 * 10⁻⁵ T.

Câu 13:

Bắn một electron vào từ trường đều, có các đường sức từ hướng thẳng đứng từ trên xuống dưới, với vận tốc v. Bỏ qua ảnh hưởng của trọng lực thì nó sẽ quay tròn trong mặt phẳng nằm ngang theo chiều kim đồng hồ (KĐH), hay ngược chiều KĐH?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Electron mang điện tích âm. Theo quy tắc bàn tay trái, nếu đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa là chiều của vận tốc (v), thì ngón cái choãi ra 90 độ chỉ chiều của lực Lorentz tác dụng lên điện tích âm.

Trong trường hợp này, từ trường hướng thẳng đứng từ trên xuống dưới.

* Nếu v hướng từ trái sang phải, lực Lorentz sẽ hướng vào trong (vuông góc với v và hướng về tâm quỹ đạo). Do đó, electron sẽ quay ngược chiều kim đồng hồ.
* Nếu v hướng từ phải sang trái, lực Lorentz sẽ hướng ra ngoài (vuông góc với v và hướng về tâm quỹ đạo). Do đó, electron sẽ quay cùng chiều kim đồng hồ.

Vậy đáp án đúng là C.

Câu 14:

Một chùm electron đang bay theo phương ngang trong chân không với vận tốc v thì đi vào vùng có từ trường đều. Bỏ qua ảnh hưởng của trọng lực. Phát biểu nào sau đây là đúng?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Ta xét từng đáp án:

A. Nếu đường cảm ứng từ song song với v thì lực Lorentz bằng 0, do đó chùm electron sẽ đi thẳng. => A đúng.

B. Nếu đường cảm ứng từ vuông góc với v thì lực Lorentz có phương vuông góc với v và B, đóng vai trò lực hướng tâm, làm chùm electron quay tròn trong mặt phẳng vuông góc với đường cảm ứng từ. Vì electron bay theo phương ngang và từ trường đều, nên mặt phẳng quỹ đạo là mặt phẳng vuông góc với đường cảm ứng từ. Nếu đường cảm ứng từ thẳng đứng, thì mặt phẳng này nằm ngang. => B đúng.

C. Nếu đường cảm ứng từ hợp với vectơ v một góc nhọn thì chuyển động của electron là chuyển động xoắn ốc, không phải là đường elip. => C sai.

Vậy, D sai do C sai.

Câu 15:

Chọn phát biểu đúng dưới đây:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Phát biểu đúng là: "Nếu số lượng đường cảm ứng từ xuyên qua một mạch kín cho trước thay đổi, thì trong mạch xuất hiện dòng điện cảm ứng." Đây chính là định nghĩa về hiện tượng cảm ứng điện từ. Các phương án khác sai vì:

Phương án A sai vì điều kiện là từ thông *biến thiên*, chứ không chỉ là từ thông đi qua mạch.
Phương án C sai vì dòng điện cảm ứng xuất hiện khi từ thông qua mạch kín biến thiên, không nhất thiết phải do từ trường biến thiên gây ra (ví dụ, mạch kín chuyển động trong từ trường đều cũng có thể làm từ thông biến thiên).
Phương án D sai vì dòng điện cảm ứng vẫn là dòng chuyển động có hướng của các điện tích.

Câu 16:

Hai điện tích điểm trái dấu q1 và q2 (q1 = - 4q2), đặt tại A và B cách nhau một khoảng 3a trong không khí. Đặt điện tích điểm Q trên đoạn AB, cách B một khoảng a. Lực tổng hợp do q1 và q2 tác dụng lên Q có đặc điểm gì?

Lời giải: