Một người được bảo hiểm bởi nhiều hợp đồng bảo hiểm nhân thọ tại nhiều doanh nghiệp bảo hiểm khác nhau, trong trường hợp xảy ra sự kiện bảo hiểm sẽ:

Câu 9: Theo Luật kinh doanh bảo hiểm, ngoài các nghiệp vụ bảo hiểm đặc thù do Chính phủ qui định, các nghiệp vụ bảo hiểm được chia thành:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Theo Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành (Luật số 08/2000/QH10 và các luật sửa đổi, bổ sung, đặc biệt là Luật số 61/2010/QH12 và các văn bản hướng dẫn), các nghiệp vụ bảo hiểm được phân chia thành ba nhóm chính, bên cạnh các nghiệp vụ bảo hiểm đặc thù do Chính phủ quy định. Cụ thể là:

1. Bảo hiểm nhân thọ: Là loại hình bảo hiểm cho trường hợp người được bảo hiểm sống hoặc chết. Các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ bao gồm bảo hiểm trọn đời, bảo hiểm sinh kỳ, bảo hiểm tử kỳ, bảo hiểm hỗn hợp, bảo hiểm trả tiền định kỳ, bảo hiểm liên kết đầu tư, bảo hiểm hưu trí.
2. Bảo hiểm phi nhân thọ: Là loại hình bảo hiểm cho các rủi ro khác ngoài bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe. Các nghiệp vụ bảo hiểm phi nhân thọ rất đa dạng, bao gồm bảo hiểm tài sản, bảo hiểm cháy, nổ, bảo hiểm thiệt hại kinh doanh, bảo hiểm hàng hóa vận chuyển, bảo hiểm hàng không, bảo hiểm xe cơ giới, bảo hiểm tàu, thuyền, bảo hiểm trách nhiệm dân sự, bảo hiểm tín dụng và rủi ro tài chính, bảo hiểm nông nghiệp, v.v.
3. Bảo hiểm sức khỏe: Là loại hình bảo hiểm cho trường hợp người được bảo hiểm bị ốm đau, bệnh tật, tai nạn dẫn đến phải điều trị, phục hồi chức năng hoặc tử vong. Bảo hiểm sức khỏe có thể bao gồm bảo hiểm y tế tự nguyện, bảo hiểm tai nạn con người, bảo hiểm chi phí y tế, v.v.

Như vậy, phương án (3) "Bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe" phản ánh chính xác nhất cách phân loại nghiệp vụ bảo hiểm theo Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Các phương án khác không đúng vì:
* Phương án (1) "Bảo hiểm ngắn hạn, bảo hiểm dài hạn": Đây là cách phân loại dựa trên thời hạn hợp đồng, thường áp dụng trong một số loại hình bảo hiểm cụ thể (ví dụ: bảo hiểm nhân thọ có cả dài hạn và ngắn hạn), không phải là phân loại tổng quát các nghiệp vụ bảo hiểm theo luật.
* Phương án (2) "Bảo hiểm cá nhân, bảo hiểm nhóm": Đây là cách phân loại dựa trên đối tượng tham gia bảo hiểm (một cá nhân hay một nhóm người), không phải là phân loại các nghiệp vụ bảo hiểm chính yếu theo quy định pháp luật.
* Phương án (4) "Bảo hiểm con người, bảo hiểm tài sản và bảo hiểm trách nhiệm dân sự": Đây là cách phân loại phổ biến và là các nhóm nghiệp vụ quan trọng, nhưng "bảo hiểm con người" là khái niệm rộng hơn, bao gồm cả bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe. Hơn nữa, "bảo hiểm tài sản" và "bảo hiểm trách nhiệm dân sự" là các tiểu loại trong bảo hiểm phi nhân thọ. Do đó, phương án này không đại diện cho ba phân loại cấp cao nhất mà luật quy định.

Câu 14: Bảo hiểm là một phương thức xử lý rủi ro nhằm:

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Bảo hiểm là một công cụ quan trọng trong quản trị và xử lý rủi ro. Mục đích chính của bảo hiểm có thể được phân tích như sau:

1. Hoán chuyển rủi ro (Risk Transfer): Đây là chức năng cốt lõi và trực tiếp nhất của bảo hiểm. Khi tham gia bảo hiểm, người được bảo hiểm (cá nhân hoặc tổ chức) chuyển giao gánh nặng tài chính của những rủi ro có thể xảy ra trong tương lai cho công ty bảo hiểm. Thay vì phải tự gánh chịu toàn bộ tổn thất nếu rủi ro xảy ra, người được bảo hiểm chỉ cần đóng một khoản phí bảo hiểm nhỏ hơn định kỳ. Công ty bảo hiểm sẽ đứng ra bồi thường hoặc chi trả theo thỏa thuận trong hợp đồng khi sự kiện bảo hiểm xảy ra.

2. Giảm thiểu rủi ro (Risk Reduction/Mitigation): Mặc dù bảo hiểm không trực tiếp ngăn chặn rủi ro xảy ra (ví dụ: không ngăn được một vụ tai nạn), nhưng nó góp phần vào việc giảm thiểu rủi ro theo nhiều khía cạnh:
* Giảm thiểu tổn thất tài chính: Đây là tác động rõ ràng nhất, khi công ty bảo hiểm bồi thường, gánh nặng tài chính của người được bảo hiểm được giảm thiểu đáng kể.
* Khuyến khích phòng ngừa và hạn chế tổn thất: Các công ty bảo hiểm thường đưa ra các yêu cầu, điều kiện hoặc ưu đãi về phí bảo hiểm đối với những người tham gia bảo hiểm thực hiện các biện pháp phòng ngừa rủi ro (ví dụ: lắp đặt hệ thống báo cháy, camera an ninh, tuân thủ quy định an toàn). Điều này thúc đẩy hành vi an toàn hơn, từ đó giảm xác suất hoặc mức độ nghiêm trọng của tổn thất cho toàn xã hội.
* Ổn định tài chính: Bảo hiểm giúp cá nhân và doanh nghiệp ổn định tài chính sau sự cố, tránh được phá sản hoặc suy thoái nghiêm trọng do rủi ro bất ngờ.

Các phương án khác:
* Chấp nhận rủi ro: Đây là một phương pháp xử lý rủi ro khác, nơi cá nhân hoặc tổ chức quyết định tự gánh chịu hậu quả của rủi ro mà không có hành động đối phó nào. Bảo hiểm là đối lập với chấp nhận rủi ro.
* Né tránh rủi ro: Đây cũng là một phương pháp xử lý rủi ro khác, bằng cách thay đổi kế hoạch hoặc hành vi để loại bỏ hoàn toàn khả năng xảy ra rủi ro (ví dụ: không tham gia hoạt động nguy hiểm). Bảo hiểm không né tránh rủi ro mà là đối phó với hậu quả của nó khi nó xảy ra.

Vì vậy, bảo hiểm vừa có chức năng hoán chuyển rủi ro, vừa góp phần vào việc giảm thiểu rủi ro thông qua các cơ chế khuyến khích và bù đắp tài chính. Đáp án đầy đủ và chính xác nhất là hoán chuyển rủi ro và giảm thiểu rủi ro.

Câu 15: Điểm ưu việt của bảo hiểm so với tiết kiệm (cho mục đích sự phòng tự bảo hiểm) là:

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Để phân tích điểm ưu việt của bảo hiểm so với tiết kiệm (cho mục đích tự phòng vệ), chúng ta cần hiểu rõ bản chất của từng công cụ:

1. Tiết kiệm (tự bảo hiểm): Khi sử dụng tiết kiệm để tự phòng vệ, bạn cần tích lũy một khoản tiền đủ lớn theo thời gian để đối phó với những rủi ro có thể xảy ra (ví dụ: ốm đau, tai nạn, mất việc làm). Nếu rủi ro xảy ra sớm, khi khoản tiết kiệm chưa đủ lớn, bạn có thể không đủ khả năng tài chính để chi trả cho các tổn thất.

2. Bảo hiểm: Bảo hiểm hoạt động dựa trên nguyên tắc chia sẻ rủi ro. Bạn đóng một khoản phí nhỏ (phí bảo hiểm) định kỳ, và đổi lại, công ty bảo hiểm cam kết chi trả một khoản tiền lớn đã thỏa thuận nếu sự kiện bảo hiểm xảy ra. Điều quan trọng là sự bảo vệ này có hiệu lực ngay từ khi hợp đồng có hiệu lực, bất kể bạn đã đóng bao nhiêu phí bảo hiểm.

Bây giờ chúng ta sẽ phân tích từng phương án:

* Phương án 1: Tính kịp thời trong mục đích bảo vệ. Đây là điểm ưu việt cốt lõi của bảo hiểm. Ngay khi hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực, người được bảo hiểm đã được bảo vệ với một số tiền lớn đã thỏa thuận. Điều này đặc biệt quan trọng nếu rủi ro xảy ra sớm, khi người đó chưa kịp tích lũy đủ tiền thông qua tiết kiệm. Tiết kiệm đòi hỏi thời gian để tích lũy đủ quỹ dự phòng, trong khi bảo hiểm cung cấp sự bảo vệ tức thì. Do đó, phương án này Đúng.

* Phương án 2: Tỷ suất sinh lợi cao. Mục đích chính của bảo hiểm là chuyển giao và quản lý rủi ro, không phải là đầu tư sinh lời. Mặc dù một số sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư có thể có yếu tố sinh lời, nhưng nhìn chung, tỷ suất sinh lợi của bảo hiểm thường không cao bằng các kênh đầu tư chuyên biệt hoặc thậm chí một số hình thức tiết kiệm/đầu tư có rủi ro cao hơn. Nếu chỉ xét mục đích phòng vệ, tiết kiệm có thể mang lại lãi suất nhất định, nhưng cũng không phải là điểm ưu việt của bảo hiểm so với tiết kiệm về mặt *sinh lời*. Do đó, phương án này Sai.

* Phương án 3: Chất lượng dịch vụ. Cả ngân hàng (cung cấp dịch vụ tiết kiệm) và công ty bảo hiểm đều cung cấp các dịch vụ khách hàng khác nhau. Việc chất lượng dịch vụ của bên nào tốt hơn phụ thuộc vào từng tổ chức cụ thể, và không phải là một ưu điểm mang tính hệ thống của bảo hiểm so với tiết kiệm trong việc cung cấp *sự bảo vệ tài chính*. Do đó, phương án này Sai.

* Phương án 4: Giá trị gia tăng do các dịch vụ bồi trợ. Cả ngân hàng và công ty bảo hiểm đều có thể cung cấp các dịch vụ gia tăng. Ngân hàng có thể có các ưu đãi cho khách hàng gửi tiết kiệm lớn, trong khi công ty bảo hiểm có thể có các dịch vụ tư vấn sức khỏe, giảm giá đối tác, v.v. Tuy nhiên, những dịch vụ này là thứ yếu so với mục đích chính là cung cấp sự bảo vệ tài chính tức thì trước rủi ro lớn, vốn là đặc trưng của bảo hiểm. Do đó, phương án này không phải là điểm ưu việt cốt lõi. Phương án này Sai.

Kết luận: Điểm ưu việt rõ ràng nhất của bảo hiểm so với tiết kiệm khi dùng cho mục đích phòng vệ là khả năng cung cấp sự bảo vệ tài chính kịp thời và đủ lớn ngay từ đầu, không phụ thuộc vào thời gian tích lũy.

Câu 16: Hoạt động kinh doanh bảo hiểm ra đời từ:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Hoạt động kinh doanh bảo hiểm hiện đại có nguồn gốc sâu xa từ các hình thức chia sẻ rủi ro cổ xưa, nhưng hình thức kinh doanh bảo hiểm có tổ chức và mang tính thương mại thực sự bắt đầu phát triển mạnh mẽ vào thế kỷ 14 tại các thành phố cảng của Ý.

* Phân tích các phương án:
* Phương án 1: "Từ thời cổ đại ở Ai Cập"
Thời cổ đại, các nền văn minh như Ai Cập, Babylon hay Hy Lạp có những hình thức tương trợ, chia sẻ rủi ro giữa các thành viên. Ví dụ, Bộ luật Hammurabi của Babylon có điều khoản về bảo hiểm vận chuyển hàng hóa, hay các hội nghề nghiệp La Mã có quỹ tương trợ. Tuy nhiên, đây chủ yếu là các hình thức tương trợ xã hội hoặc thỏa thuận cá nhân, thiếu đi những đặc điểm của một hoạt động "kinh doanh bảo hiểm" chuyên nghiệp với hợp đồng, phí bảo hiểm cố định và lợi nhuận. Do đó, phương án này không chính xác cho "kinh doanh bảo hiểm" theo nghĩa hiện đại.
* Phương án 2: "Thế kỷ thứ 17 SCN tại Lloy’s Coffee House( UK)"
Lloyd's Coffee House ở London (sau này phát triển thành Lloyd's of London) là một cột mốc cực kỳ quan trọng trong lịch sử bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm hàng hải. Vào thế kỷ 17, đây là nơi tập trung các thương gia, chủ tàu và những người nhận bảo hiểm (underwriters) để thỏa thuận các hợp đồng bảo hiểm rủi ro hàng hải. Sự ra đời của Lloyd's đánh dấu sự chuyên nghiệp hóa và quy mô hóa của hoạt động bảo hiểm hàng hải, nhưng nó là sự phát triển và hoàn thiện hơn của một ngành đã có nền tảng từ trước, chứ không phải là nơi "ra đời" của hoạt động kinh doanh bảo hiểm nói chung.
* Phương án 3: "Thế kỷ 14 tại Genes – Ý"
Đây là đáp án chính xác. Các học giả và nhà sử học về bảo hiểm thường đồng thuận rằng hoạt động kinh doanh bảo hiểm theo hình thức hiện đại, đặc biệt là bảo hiểm hàng hải, đã ra đời tại các thành phố cảng của Ý, trong đó Genoa (tiếng Ý: Genova; Genes trong các tài liệu cũ) đóng vai trò trung tâm vào thế kỷ 14. Hợp đồng bảo hiểm hàng hải được ghi nhận sớm nhất có niên đại từ năm 1347 tại Genoa. Các hợp đồng này đã có các yếu tố cơ bản của bảo hiểm thương mại như việc chuyển giao rủi ro từ một bên sang bên khác để đổi lấy một khoản phí (phí bảo hiểm), nhằm bảo vệ các chuyến hàng qua biển khỏi cướp biển, bão tố hoặc tai nạn. Đây là khởi nguồn của ngành kinh doanh bảo hiểm chuyên nghiệp.
* Phương án 4: "Thế kỷ thứ 14 tại Pháp"
Trong khi Pháp cũng có những hoạt động thương mại sôi nổi vào thế kỷ 14, vai trò tiên phong trong việc hình thành hoạt động kinh doanh bảo hiểm thương mại lại thuộc về các thành phố của Ý. Pháp chưa phải là trung tâm khởi nguồn của ngành này tại thời điểm đó.

Kết luận: Hoạt động kinh doanh bảo hiểm, với hình thức tương đối hoàn chỉnh và mang tính thương mại, đã ra đời từ thế kỷ 14 tại Genes (Genoa) – Ý, chủ yếu thông qua các hợp đồng bảo hiểm hàng hải.

Câu 17: Tính gia nhập của hợp đồng bảo hiểm là:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Tính gia nhập (hay còn gọi là hợp đồng gia nhập, hợp đồng theo mẫu) là một đặc điểm cơ bản của hợp đồng bảo hiểm. Đặc điểm này thể hiện rằng hợp đồng bảo hiểm không phải là kết quả của quá trình đàm phán ngang bằng giữa hai bên mà do một bên (thường là doanh nghiệp bảo hiểm) soạn thảo sẵn dưới dạng các điều khoản chuẩn hóa. Bên còn lại (bên mua bảo hiểm) chỉ có quyền chấp nhận toàn bộ các điều khoản đó hoặc từ chối mà không có nhiều khả năng đàm phán để thay đổi nội dung.

Phân tích các phương án:
* Phương án 1: Hợp đồng bảo hiểm do người thứ 3 soạn thảo ra. Đây là phương án sai. Hợp đồng bảo hiểm được soạn thảo bởi một trong hai bên tham gia (doanh nghiệp bảo hiểm hoặc bên mua bảo hiểm, tùy trường hợp cụ thể của hợp đồng gia nhập), không phải bởi một bên thứ ba độc lập.
* Phương án 2: Hợp đồng bảo hiểm do 2 bên soạn thảo ra. Đây là phương án sai. Nếu hợp đồng do cả hai bên soạn thảo, nó sẽ thể hiện sự thỏa thuận và đàm phán bình đẳng, điều này mâu thuẫn với bản chất của tính gia nhập (hợp đồng theo mẫu).
* Phương án 3: Hợp đồng bảo hiểm do doanh nghiệp bảo hiểm soạn thảo ra. Đây là phương án chính xác. Trong hầu hết các trường hợp, đặc biệt là với các sản phẩm bảo hiểm đại chúng, doanh nghiệp bảo hiểm (bên cung cấp dịch vụ) là bên đơn phương soạn thảo các điều khoản, điều kiện, biểu phí... và bên mua bảo hiểm chỉ có thể chấp nhận hoặc không chấp nhận gói sản phẩm đó.
* Phương án 4: Hợp đồng bảo hiểm do bên mua bảo hiểm soạn thảo ra. Đây là phương án sai. Bên mua bảo hiểm là người có nhu cầu được bảo hiểm và thường chấp nhận các điều khoản do doanh nghiệp bảo hiểm đưa ra, chứ không phải là bên soạn thảo hợp đồng.

Do đó, tính gia nhập của hợp đồng bảo hiểm chính là việc hợp đồng do doanh nghiệp bảo hiểm soạn thảo ra, và bên mua bảo hiểm chỉ có thể chấp nhận các điều khoản đó.

Câu 18: Hiện nay trên thị trường bảo hiểm Việt Nam có những tập đoàn nào được cấp giấy phép kinh doanh cả hai lĩnh vực: nhân thọ và phi nhân thọ:

Lời giải: