Định nghĩa về PHẢN ỨNG CÓ HẠI CỦA THUỐC, ĐIỀU nào sau đây KHÔNG ĐÚNG?

Phản ứng có hại của thuốc (ADR) loại A (Augmented): Là các phản ứng liên quan đến tác dụng dược lý của thuốc, có thể dự đoán trước, phụ thuộc liều và thường gặp.

A. Hội chứng Cushing do Corticoid: Đây là một ví dụ điển hình của ADR loại A, do tác dụng dược lý quá mức của corticoid gây ra các triệu chứng của hội chứng Cushing. Phản ứng này có thể dự đoán trước và liên quan đến liều dùng, thuộc nhóm GIA TĂNG.

B. Suy tủy do Cloramphenicol: Thường là ADR loại B (Bizarre), không liên quan đến tác dụng dược lý, không dự đoán trước và hiếm gặp.

C. Xuất huyết do Warfarin: Đây là ADR loại A, liên quan đến tác dụng chống đông máu của Warfarin nhưng thường được xếp vào nhóm tác dụng phụ hơn là phản ứng GIA TĂNG đơn thuần. Mặc dù liên quan đến tác dụng dược lý, mức độ nghiêm trọng và yếu tố cá nhân ảnh hưởng lớn đến nguy cơ xuất huyết.

D. Co giật khi ngưng dùng đột ngột Phenobarbital: Đây là ADR loại A, thuộc nhóm HỘI CHỨNG NGƯNG THUỐC. Phản ứng này xảy ra do cơ thể đã thích nghi với sự hiện diện của thuốc và phản ứng khi thuốc bị loại bỏ đột ngột.

Trong các lựa chọn trên, hội chứng Cushing do corticoid phù hợp nhất với định nghĩa về phản ứng GIA TĂNG (Augmented) do liên quan trực tiếp đến tác dụng dược lý quá mức và phụ thuộc liều của thuốc.

Phản ứng dị ứng thuốc là một phản ứng bất lợi của thuốc, không liên quan đến tác dụng dược lý của thuốc. Phản ứng này là do hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với thuốc, coi thuốc như một kháng nguyên lạ. Các đặc điểm của phản ứng dị ứng thuốc bao gồm:

* Không phụ thuộc vào liều dùng: Phản ứng có thể xảy ra ngay cả với liều lượng nhỏ thuốc.
* Không liên quan đến tác dụng dược lý: Phản ứng không phải là một tác dụng phụ có thể dự đoán được của thuốc.
* Có thể xảy ra ở bất kỳ ai: Bất kỳ ai cũng có thể bị dị ứng với một loại thuốc nào đó, không phụ thuộc vào giới tính, tuổi tác hoặc tình trạng sức khỏe.
* Có thể gây ra các triệu chứng khác nhau: Các triệu chứng có thể từ nhẹ (như phát ban) đến nặng (như sốc phản vệ).
* Có thể liên quan đến tăng bạch cầu ái toan (eosinophils) và bạch cầu ưa kiềm (basophils).

Trong các lựa chọn trên, chỉ có lựa chọn A, "Giảm bạch cầu ưa kiềm" là không phù hợp với đặc điểm của phản ứng dị ứng thuốc. Phản ứng dị ứng thuốc thường đi kèm với tăng bạch cầu ưa kiềm chứ không phải giảm.

Do đó, không có đáp án chính xác trong các lựa chọn đã cho.

Câu hỏi đề cập đến sự khác biệt sinh lý và bệnh lý ở các đối tượng đặc biệt so với người lớn, dẫn đến thay đổi trong sử dụng thuốc. Những thay đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến dược động học và dược lực học của thuốc.

* Dược động học: Nghiên cứu về sự hấp thu, phân bố, chuyển hóa và thải trừ của thuốc trong cơ thể. Các yếu tố sinh lý (chức năng gan, thận, hệ tiêu hóa...) và bệnh lý (suy gan, suy thận...) ảnh hưởng đến quá trình này, làm thay đổi nồng độ thuốc trong cơ thể.
* Dược lực học: Nghiên cứu về tác dụng của thuốc lên cơ thể và cơ chế tác dụng. Các yếu tố bệnh lý có thể làm thay đổi đáp ứng của cơ thể với thuốc.

Phân tích các lựa chọn:

* A. Sinh khả dụng và Độ thanh thải: Sinh khả dụng (mức độ và tốc độ thuốc hấp thu vào tuần hoàn chung) và độ thanh thải (khả năng loại bỏ thuốc khỏi cơ thể) là các thông số dược động học, nhưng không bao quát hết sự thay đổi.
* B. Thể tích phân bố và Sinh khả dụng: Thể tích phân bố (thể tích dịch cơ thể cần thiết để chứa toàn bộ lượng thuốc trong cơ thể ở cùng nồng độ như trong huyết tương) và sinh khả dụng cũng là các thông số dược động học, nhưng tương tự như trên, không bao quát hết.
* C. Dược động học và Dược lực học: Đây là đáp án chính xác vì bao gồm cả quá trình thuốc di chuyển trong cơ thể (dược động học) và tác động của thuốc lên cơ thể (dược lực học).
* D. Độ thanh thải và Thể tích phân bố: Tương tự như các lựa chọn A và B, chỉ đề cập đến các thông số dược động học.

Vậy đáp án đúng là C.

Heparin là một loại thuốc chống đông máu được sử dụng rộng rãi. Warfarin cũng là một thuốc chống đông, nhưng có những khác biệt quan trọng trong cách chúng hoạt động và được bài tiết. Warfarin liên kết mạnh với protein huyết tương (chủ yếu là albumin). Do đó, chỉ một lượng nhỏ warfarin tự do trong máu có thể đi vào sữa mẹ. Mặt khác, Heparin không liên kết mạnh với protein huyết tương. Do sự khác biệt này, warfarin có nồng độ thấp hơn nhiều trong sữa mẹ so với heparin.