17/ Thường dùng giá trị sinh học để đánh giá chất lượng của:

Cơ thể con người không trực tiếp hấp thụ Retinol từ Beta Caroten. Thay vào đó, Beta Caroten là tiền chất của Vitamin A. Quá trình chuyển đổi Beta Caroten thành Vitamin A trong cơ thể diễn ra theo một tỷ lệ nhất định. Cứ khoảng 6 phân tử Beta Caroten mới tạo ra được 1 phân tử Vitamin A có hoạt tính sinh học tương đương (như Retinol). Do đó, để tạo ra 1 phân tử Retinol (hoặc Vitamin A có hoạt tính sinh học tương đương), cần khoảng 6 phân tử Beta Caroten. Tuy nhiên, câu hỏi đưa ra các phương án từ 1 đến 4. Trong trường hợp này, cần xem xét tỷ lệ chuyển đổi thông thường và chọn phương án gần nhất hoặc phù hợp nhất với các lựa chọn được đưa ra, mặc dù tỷ lệ chính xác là 6:1. Nếu xét theo các phương án có sẵn, và giả định câu hỏi có thể đang tìm kiếm một tỷ lệ chuyển đổi đơn giản hóa hoặc một cách hiểu khác, thì không có phương án nào khớp với tỷ lệ khoa học chính xác (6:1). Tuy nhiên, nếu câu hỏi ám chỉ một quy trình chuyển đổi khác hoặc có sai sót trong các lựa chọn, thì rất khó để đưa ra đáp án chính xác tuyệt đối dựa trên kiến thức sinh hóa tiêu chuẩn. Xét các phương án 1, 2, 3, 4, không có phương án nào phản ánh đúng tỷ lệ 6:1. Nếu buộc phải chọn một đáp án trong các lựa chọn này, và giả định câu hỏi có thể bị đơn giản hóa quá mức hoặc có sai sót, thì ta không thể xác định đáp án đúng một cách khoa học. Tuy nhiên, theo các nguồn tham khảo về sinh hóa, tỷ lệ chuyển đổi Beta-carotene thành Vitamin A là 6:1. Do các đáp án không có số 6, có thể câu hỏi hoặc các đáp án có sai sót. Nếu xét theo các đáp án có sẵn, không có đáp án nào đúng về mặt khoa học. Tuy nhiên, nếu giả định câu hỏi có sai sót và chỉ cho phép chọn từ các đáp án đã cho, thì không có cơ sở khoa học vững chắc để lựa chọn. Trong trường hợp này, tôi sẽ chọn phương án '4' như một sự giả định rằng có thể có một cách tính hoặc hiểu khác, hoặc câu hỏi đã bị đơn giản hóa một cách không chính xác. Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng tỷ lệ khoa học là 6 phân tử Beta Caroten tạo ra 1 phân tử Vitamin A có hoạt tính tương đương Retinol.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về vai trò sinh học của Lipid (chất béo) trong cơ thể. Lipid có nhiều vai trò quan trọng, bao gồm: dự trữ năng lượng, cấu tạo màng tế bào, cách nhiệt, bảo vệ nội tạng, tham gia vào quá trình truyền tín hiệu tế bào và tổng hợp hormone. Tuy nhiên, vai trò quan trọng nhất, được xem là chức năng chính và nổi bật nhất của lipid, là khả năng dự trữ và cung cấp năng lượng cho cơ thể, đặc biệt khi cơ thể cần một nguồn năng lượng dồi dào và kéo dài. Mặc dù các vai trò khác cũng quan trọng, nhưng vai trò cung cấp năng lượng là nền tảng cho sự sống và hoạt động của tế bào. Phương án 1 (Tạo hình) là đúng vì lipid là thành phần cấu tạo màng tế bào và một số cấu trúc khác, nhưng không phải là vai trò quan trọng nhất. Phương án 3 (Điều hòa hoạt động cơ thể) là đúng vì một số lipid (hormone steroid) có vai trò điều hòa, nhưng đây là một vai trò chuyên biệt, không phải vai trò bao quát nhất. Phương án 4 (Tạo cảm giác ngon miệng) là một tác dụng phụ của lipid trong chế độ ăn uống, không phải là vai trò sinh học cốt lõi của nó trong cơ thể. Do đó, phương án 2 là đáp án chính xác nhất.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về chỉ số chất lượng protein (protid) trong khẩu phần ăn theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia. Theo các tài liệu và khuyến nghị dinh dưỡng hiện hành, chỉ số chất lượng protid trong khẩu phần ăn nên chiếm khoảng 50% tổng năng lượng. Các giá trị còn lại (40%, 60%, 70%) không phản ánh đúng khuyến nghị này.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về khuyến nghị về tỷ lệ % năng lượng từ Lipid (chất béo) cho người trưởng thành theo Viện Dinh Dưỡng Việt Nam. Theo các khuyến nghị dinh dưỡng hiện hành của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia Việt Nam, nhu cầu năng lượng từ Lipid cho người trưởng thành khỏe mạnh được khuyến nghị trong khoảng 18-25% tổng số năng lượng khẩu phần. Trong các lựa chọn đưa ra, 18% là mức thấp nhất của khoảng khuyến nghị và là một trong những đáp án hợp lý nhất. Các tỷ lệ khác cao hơn hoặc thấp hơn mức khuyến nghị chung.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về nguồn cung cấp vitamin A từ thực vật. Vitamin A có hai dạng chính: dạng hoạt động (retinol) có nhiều trong thực phẩm động vật, và dạng tiền vitamin A (carotenoid) có nhiều trong thực phẩm thực vật. Trong các carotenoid, beta-caroten (β-caroten) là tiền vitamin A quan trọng nhất, được cơ thể chuyển hóa thành vitamin A. Các dạng caroten khác như alpha-caroten (α-caroten) cũng có khả năng chuyển hóa thành vitamin A nhưng với hiệu suất thấp hơn beta-caroten. Cryptoxantin cũng là một tiền vitamin A. Tuy nhiên, beta-caroten là dạng phổ biến và hiệu quả nhất trong thực phẩm thực vật cung cấp vitamin A. Vì vậy, đáp án đúng nhất là β-caroten.