Trách nhiệm của hòa giải viên?

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các trường hợp chấm dứt vai trò của hòa giải viên theo quy định của pháp luật. Để xác định trường hợp nào thôi làm hòa giải viên, chúng ta cần xem xét các quy định liên quan đến tiêu chuẩn, điều kiện và thủ tục chấm dứt hoạt động hòa giải tại cấp xã.

* Phương án 0: Hết nhiệm kỳ 03 năm. Theo quy định, nhiệm kỳ của hòa giải viên là 03 năm, tuy nhiên, việc hết nhiệm kỳ không tự động chấm dứt vai trò mà thường đi kèm với quy trình bổ nhiệm hoặc giới thiệu lại. Do đó, đây chưa hẳn là trường hợp "thôi làm hòa giải viên" một cách tuyệt đối nếu vẫn tiếp tục được tín nhiệm.
* Phương án 1: Được tuyển dụng làm công chức chuyên trách của chính quyền cấp xã. Khi một cá nhân trở thành công chức chuyên trách của chính quyền cấp xã, vai trò của họ trong bộ máy hành chính sẽ thay đổi và có thể mâu thuẫn hoặc không phù hợp với vai trò hòa giải viên, vốn là hoạt động tự nguyện và dựa trên sự tín nhiệm của cộng đồng. Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2020 quy định về việc chấm dứt hoạt động của hòa giải viên, trong đó có trường hợp không còn cư trú tại địa bàn thôn, tổ dân phố hoặc không còn đảm nhiệm công việc đã được phân công. Mặc dù không nêu trực tiếp việc trở thành công chức cấp xã, nhưng đây là một thay đổi lớn về vị trí công tác, có thể dẫn đến việc không còn đủ điều kiện hoặc thời gian để thực hiện nhiệm vụ hòa giải viên. Tuy nhiên, cần đối chiếu với quy định cụ thể.
* Phương án 2: Theo nguyện vọng của hòa giải viên. Đây là một trường hợp đương nhiên và hợp lý để một người thôi giữ một vai trò nào đó, bao gồm cả hòa giải viên.
* Phương án 3: Khi không tiến hành hòa giải vụ, việc nào trong 02 năm liên tiếp. Điều này cho thấy sự không hoạt động hoặc không còn đóng góp vào công tác hòa giải, làm mất đi ý nghĩa và mục đích của việc làm hòa giải viên. Theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2020, đây là một trong những trường hợp đương nhiên chấm dứt hoạt động của hòa giải viên.

Phân tích sâu hơn: Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2020 tại Điều 22 quy định về việc chấm dứt hoạt động hòa giải viên: "Hòa giải viên đương nhiên chấm dứt hoạt động trong các trường hợp sau đây:
1. Hòa giải viên không còn cư trú tại địa bàn thôn, tổ dân phố nơi mình hoạt động hòa giải.
2. Hòa giải viên không còn đảm nhiệm công việc đã được phân công hoặc không được bầu, giới thiệu, bổ nhiệm theo quy định của pháp luật.
3. Hòa giải viên không tiến hành hòa giải vụ việc trong thời hạn 02 năm liên tiếp.
4. Hòa giải viên bị kết án và bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật."

So sánh với các phương án:
* Phương án 0: Hết nhiệm kỳ không đương nhiên chấm dứt hoạt động mà cần có quy trình bổ nhiệm lại.
* Phương án 1: Luật không quy định rõ việc trở thành công chức chuyên trách của chính quyền cấp xã là trường hợp chấm dứt hoạt động hòa giải viên. Có thể vẫn tiếp tục làm nếu công việc đó không ảnh hưởng và có sự bố trí phù hợp.
* Phương án 2: "Theo nguyện vọng" không được liệt kê là trường hợp đương nhiên chấm dứt hoạt động trong luật, tuy nhiên, người ta có thể xin thôi làm hòa giải viên và TTVH sẽ xem xét.
* Phương án 3: Khớp hoàn toàn với điểm 3 tại Điều 22 Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2020.

Do đó, phương án 3 là trường hợp đương nhiên chấm dứt hoạt động của hòa giải viên theo quy định pháp luật.

Đáp án đúng là 3.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về căn cứ tiến hành hòa giải ở cơ sở theo quy định của pháp luật Việt Nam. Theo Điều 8 của Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2013, các căn cứ để tiến hành hòa giải ở cơ sở bao gồm: 1. Có yêu cầu hòa giải của một bên hoặc các bên trong vụ, việc hòa giải. 2. Hòa giải viên chứng kiến hoặc biết vụ, việc thuộc phạm vi hòa giải. 3. Vụ, việc được cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền giao hoặc giới thiệu để hòa giải. Phương án "Đơn tố cáo của người dân tại ấp, khu phố." không phải là một căn cứ trực tiếp để tiến hành hòa giải ở cơ sở. Đơn tố cáo thường liên quan đến việc khiếu nại, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật, không phải là yêu cầu hòa giải cho các tranh chấp, mâu thuẫn dân sự thông thường mà hòa giải viên cơ sở xử lý. Do đó, đây là nội dung không phải là căn cứ tiến hành hòa giải ở cơ sở.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về địa điểm tổ chức hòa giải. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, địa điểm hòa giải được quy định linh hoạt, không nhất thiết phải ở một địa điểm cố định. Mục đích là để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các bên tham gia hòa giải. Phương án D nêu rõ "Nơi xảy ra vụ, việc hoặc nơi do các bên hoặc hòa giải viên lựa chọn, bảo đảm thuận lợi cho các bên", đây là quy định bao quát và chính xác nhất về địa điểm hòa giải. Các phương án A, B, C đưa ra các địa điểm cụ thể nhưng không phản ánh đầy đủ tính linh hoạt và mục tiêu tạo thuận lợi cho các bên.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các hành vi vi phạm pháp luật có thể được hòa giải ở cơ sở theo quy định của pháp luật Việt Nam. Theo quy định của pháp luật, các hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, xâm phạm đến lợi ích quốc gia, cộng đồng, hoặc các quyền cơ bản của con người thường không được phép hòa giải. Cụ thể, bạo lực gia đình là một hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội và có thể gây ra những hậu quả nặng nề cho nạn nhân, do đó, hành vi này không được phép hòa giải ở cơ sở. Các phương án còn lại, như vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình, vô ý gây tổn hại sức khỏe (có yếu tố tự nguyện hòa giải, rút yêu cầu khởi tố), và tranh chấp lối đi, thường là những vụ việc có thể được xem xét hòa giải ở cấp cơ sở tùy theo tính chất và mức độ của vi phạm.

Câu hỏi yêu cầu xác định nghĩa vụ của Tổ trưởng Tổ hòa giải. Phương án B là đáp án chính xác vì đây là một trong những nghĩa vụ quan trọng và được quy định rõ ràng đối với Tổ trưởng Tổ hòa giải trong việc báo cáo hoạt động và tình hình của tổ hòa giải lên cấp có thẩm quyền. Phương án A sai vì việc bảo đảm kinh phí hoạt động thường thuộc trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc các cơ quan chức năng liên quan, không phải nghĩa vụ trực tiếp của Tổ trưởng. Phương án C sai vì báo cáo hoạt động hằng tháng cho ấp, khu phố không phải là nghĩa vụ bắt buộc và được quy định chính thức như báo cáo cho Ủy ban nhân dân và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã. Phương án D sai vì Tổ trưởng Tổ hòa giải không có thẩm quyền trực tiếp tập hợp đơn thư, phản ánh, đề nghị của nhân dân để tiến hành hòa giải; nhiệm vụ này có thể thuộc về cán bộ tư pháp hoặc các tổ chức khác được phân công.