Cần làm gì khi có biểu hiện mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục?

Câu 11: Phụ nữ nên có con ở tuổi nào là thích hợp nhất?

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Việc lựa chọn độ tuổi thích hợp để mang thai và sinh con là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Các chuyên gia y tế thường khuyến nghị phụ nữ nên có con trong một khoảng tuổi nhất định để tối ưu hóa sức khỏe sinh sản và giảm thiểu rủi ro.

* Phương án 1: Từ 15 - 18 tuổi. Đây là độ tuổi được xem là quá sớm để mang thai và sinh con. Ở giai đoạn này, cơ thể người phụ nữ chưa phát triển hoàn thiện về mặt sinh lý, tử cung và xương chậu chưa đủ trưởng thành để hỗ trợ một thai kỳ khỏe mạnh. Nguy cơ biến chứng như tiền sản giật, sinh non, nhẹ cân ở trẻ sơ sinh, và các vấn đề tâm lý xã hội khác thường cao hơn. Bên cạnh đó, người mẹ trẻ có thể chưa sẵn sàng về mặt tâm lý, tài chính và xã hội để nuôi dạy con cái.

* Phương án 2: Từ 22 - 35 tuổi. Đây được coi là khoảng thời gian lý tưởng và an toàn nhất để phụ nữ mang thai và sinh con. Ở độ tuổi này, cơ thể người phụ nữ đã phát triển hoàn thiện, hệ thống sinh sản hoạt động tối ưu, và khả năng phục hồi sau sinh cũng tốt hơn. Các nguy cơ về biến chứng thai kỳ như sẩy thai, dị tật bẩm sinh, tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ thường thấp hơn đáng kể so với các độ tuổi khác. Đồng thời, phụ nữ ở độ tuổi này thường có sự ổn định hơn về mặt tâm lý, kinh tế và xã hội, tạo điều kiện tốt hơn cho việc nuôi dưỡng và chăm sóc con cái.

* Phương án 3: Từ 35 tuổi trở lên. Mặc dù y học hiện đại đã giúp nhiều phụ nữ mang thai và sinh con khỏe mạnh ở độ tuổi này, nhưng đây vẫn được xem là tuổi "mẹ cao tuổi" (advanced maternal age). Khi mang thai sau tuổi 35, các nguy cơ về biến chứng có xu hướng tăng lên, bao gồm: nguy cơ sẩy thai, thai chết lưu, tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật, sinh non, hoặc phải mổ lấy thai. Nguy cơ dị tật bẩm sinh ở thai nhi (như hội chứng Down) cũng tăng cao hơn do chất lượng trứng giảm. Sức khỏe và khả năng hồi phục của người mẹ cũng có thể bị ảnh hưởng nhiều hơn.

Kết luận: Dựa trên các yếu tố sinh học, y tế và xã hội, độ tuổi thích hợp nhất để phụ nữ có con là từ 22 đến 35 tuổi, nhằm đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho cả mẹ và bé.

Câu 12: Những dấu hiệu sớm cho thấy phụ nữ có thể đã mang thai?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Để xác định liệu một phụ nữ có thể đã mang thai, việc nhận biết các dấu hiệu sớm là rất quan trọng. Các dấu hiệu này thường xuất hiện do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể.

* Phân tích phương án 1: Chậm kinh, buồn nôn, thay đổi thói quen ăn uống.
* Chậm kinh: Đây thường là dấu hiệu đầu tiên và đáng tin cậy nhất, đặc biệt đối với những phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn. Việc thiếu kinh một kỳ hoặc trễ kinh vài ngày có thể là gợi ý mạnh mẽ của việc thụ thai.
* Buồn nôn (ốm nghén): Thường được gọi là 'ốm nghén buổi sáng' nhưng có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong ngày hoặc đêm. Triệu chứng này thường bắt đầu từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 6 của thai kỳ.
* Thay đổi thói quen ăn uống: Phụ nữ mang thai có thể thèm ăn một số loại thực phẩm nhất định hoặc đột nhiên không thích những món ăn mà họ từng yêu thích. Khứu giác cũng trở nên nhạy cảm hơn.
* Kết luận: Cả ba dấu hiệu này đều là những biểu hiện rất phổ biến và là những dấu hiệu sớm, điển hình của thai kỳ.

* Phân tích phương án 2: Tăng cân nhanh chóng.
* Mặc dù tăng cân là một phần của thai kỳ, nhưng 'tăng cân nhanh chóng' không phải là dấu hiệu sớm đặc trưng. Trong những tuần đầu tiên của thai kỳ, nhiều phụ nữ thậm chí có thể giảm cân do ốm nghén hoặc chỉ tăng rất ít. Việc tăng cân đáng kể thường xuất hiện rõ rệt hơn vào giữa và cuối thai kỳ.
* Kết luận: Đây không phải là một dấu hiệu sớm điển hình.

* Phân tích phương án 3: Thay đổi tâm lý, trầm cảm.
* Thay đổi tâm lý (thay đổi tâm trạng): Thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ thực sự có thể gây ra những biến động về cảm xúc, khiến phụ nữ dễ xúc động, khó chịu hoặc buồn vui lẫn lộn. Đây là một dấu hiệu sớm phổ biến.
* Trầm cảm: Tuy nhiên, 'trầm cảm' (là một tình trạng lâm sàng nghiêm trọng) không phải là một dấu hiệu sớm phổ biến và trực tiếp của việc mang thai. Mặc dù một số phụ nữ có thể trải qua trầm cảm trong thai kỳ (trầm cảm trước sinh), nhưng nó không phải là triệu chứng mà tất cả phụ nữ mang thai đều gặp phải ngay từ đầu và không phải là dấu hiệu 'mặc định' của thai kỳ như thay đổi tâm trạng thông thường.
* Kết luận: Thay đổi tâm lý là đúng, nhưng việc bao gồm 'trầm cảm' khiến phương án này không hoàn toàn chính xác cho một dấu hiệu sớm tổng quát.

* Phân tích phương án 4: Tất cả các câu trên.
* Vì phương án 2 và một phần của phương án 3 không hoàn toàn chính xác là dấu hiệu sớm điển hình hoặc phổ biến cho tất cả các trường hợp mang thai, phương án này không thể là đáp án đúng.

Kết luận cuối cùng: Phương án 1 bao gồm ba dấu hiệu sớm và rất phổ biến, đáng tin cậy nhất để nhận biết khả năng mang thai.

Câu 13: Thế nào là tình dục an toàn có trách nhiệm?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Tình dục an toàn có trách nhiệm là một khái niệm toàn diện, bao gồm nhiều khía cạnh về sức khỏe thể chất, tinh thần và xã hội. Nó không chỉ dừng lại ở việc tránh các nguy cơ bệnh tật mà còn thể hiện sự tôn trọng, thấu hiểu và tự chủ trong mối quan hệ.

* Phương án 1: Là khi quan hệ tình dục mỗi người phải biết quan tâm đến mong muốn, ý nguyện của nhau. Đây là yếu tố cốt lõi của tình dục có trách nhiệm, nhấn mạnh sự đồng thuận, tôn trọng lẫn nhau và giao tiếp cởi mở giữa các đối tác. Không có sự đồng thuận, không thể coi là hành vi tình dục có trách nhiệm.

* Phương án 2: Là biết tự kiểm soát hành vi tình dục của mình, đáp ứng hài lòng bạn tình. Khía cạnh này đề cập đến việc mỗi cá nhân cần có ý thức về hành vi của mình, bao gồm việc quản lý cảm xúc, ranh giới cá nhân và đảm bảo sự thoải mái, hài lòng của đối tác. Nó góp phần xây dựng một mối quan hệ tình dục lành mạnh và có trách nhiệm.

* Phương án 3: Phải đảm bảo phòng tránh được mang thai ngoài ý muốn, phòng tránh được các NK LTQĐTD và HIV/AIDS. Đây là khía cạnh quan trọng nhất của "tình dục an toàn" về mặt y tế và sức khỏe cộng đồng. Việc sử dụng các biện pháp tránh thai hiệu quả và các biện pháp bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (như bao cao su) là điều tối cần thiết để đảm bảo an toàn cho cả hai bên và cho tương lai.

Kết hợp cả ba phương án trên, chúng ta có một định nghĩa đầy đủ nhất về tình dục an toàn có trách nhiệm. Đó là sự kết hợp giữa sự đồng thuận, tôn trọng, tự kiểm soát hành vi và ý thức bảo vệ sức khỏe cho bản thân và bạn tình. Do đó, phương án "tất cả các câu trên" là đáp án chính xác nhất.

Câu 14: Mang thai ở tuổi vị thành niên thường dễ dẫn đến những nguy cơ nào?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Mang thai ở tuổi vị thành niên tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ nghiêm trọng cho cả mẹ và bé do cơ thể người mẹ chưa phát triển hoàn thiện về thể chất, tâm sinh lý. Các nguy cơ chính bao gồm:
* Sẩy thai: Tỷ lệ sẩy thai ở tuổi vị thành niên cao hơn do tử cung chưa phát triển đầy đủ, nội tiết tố chưa ổn định, cùng với tâm lý căng thẳng, thiếu kiến thức chăm sóc thai nghén. Điều này dẫn đến nguy cơ mất thai sớm.
* Sinh non: Cơ thể người mẹ chưa sẵn sàng về mặt sinh học và tâm lý, thường kèm theo chế độ dinh dưỡng kém, thiếu hoặc không được chăm sóc tiền sản đúng mức, dẫn đến nguy cơ sinh non cao. Trẻ sinh non có nguy cơ cao về các vấn đề sức khỏe như suy hô hấp, nhiễm trùng, chậm phát triển thể chất và tinh thần.
* Ngôi thai bất thường: Khung xương chậu của các bà mẹ vị thành niên thường chưa phát triển hoàn chỉnh, có thể hẹp hoặc không thuận lợi cho thai nhi xoay chuyển về ngôi thuận (ngôi đầu), dẫn đến ngôi thai bất thường (ngôi mông, ngôi ngang). Điều này làm tăng nguy cơ cho quá trình chuyển dạ, gây khó khăn khi sinh thường và có thể phải can thiệp bằng phẫu thuật lấy thai.
* Thai chết lưu: Đây là một biến chứng cực kỳ đáng tiếc, có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân liên quan đến tuổi tác của mẹ như nhiễm độc thai nghén (tiền sản giật), thiếu máu, nhiễm trùng, hoặc các vấn đề về dinh dưỡng và phát triển của thai nhi trong tử cung chưa trưởng thành của người mẹ.
Ngoài ra, mang thai ở tuổi vị thành niên còn có thể dẫn đến các nguy cơ khác như thiếu máu, tiền sản giật, nhiễm trùng đường tiểu, nguy cơ đẻ khó, băng huyết sau sinh, cũng như các vấn đề về tâm lý, xã hội cho cả mẹ và bé. Phương án "Sẩy thai, sinh non, ngôi thai bất thường, thai chết lưu" bao gồm đầy đủ và chính xác nhất các nguy cơ phổ biến và nghiêm trọng thường gặp khi mang thai ở tuổi vị thành niên, do đó đây là đáp án đúng và toàn diện nhất. Các phương án còn lại chỉ liệt kê một hoặc một vài nguy cơ, không phản ánh đầy đủ bức tranh tổng thể.

Câu 15: Trẻ sơ sinh có cân nặng lúc sinh là bao nhiêu thì được xem là bị suy dinh dưỡng về cân nặng?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Cân nặng lúc sinh là một chỉ số cực kỳ quan trọng để đánh giá tình trạng sức khỏe và dinh dưỡng của trẻ sơ sinh. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa ra các tiêu chuẩn quốc tế để phân loại cân nặng khi sinh nhằm giúp nhận diện sớm các nguy cơ sức khỏe.

Theo quy định của WHO và các tổ chức y tế khác, trẻ sơ sinh được xem là có cân nặng thấp (Low Birth Weight - LBW) khi cân nặng lúc sinh là dưới 2,5 kg. Tình trạng này thường liên quan đến sinh non (trước 37 tuần thai) hoặc suy dinh dưỡng bào thai (Intrauterine Growth Restriction - IUGR), nghĩa là trẻ không phát triển đủ cân nặng trong bụng mẹ. Suy dinh dưỡng bào thai chính là một hình thức suy dinh dưỡng về cân nặng ngay từ khi sinh ra.

Phân tích các phương án:
* Phương án 1: Dưới 2,5 kg. Đây là định nghĩa chuẩn quốc tế về cân nặng thấp khi sinh. Trẻ có cân nặng dưới 2,5 kg đối mặt với nguy cơ cao hơn về các vấn đề sức khỏe, sự phát triển và tỷ lệ tử vong, và thường được xem là bị suy dinh dưỡng về cân nặng.
* Phương án 2: Từ 2,5 - 3,2 kg. Đây là khoảng cân nặng được xem là bình thường và khỏe mạnh cho trẻ sơ sinh đủ tháng.
* Phương án 3: Từ 3,2 - 4,2 kg. Khoảng cân nặng này cũng được xem là bình thường hoặc có thể hơi lớn hơn mức trung bình, nhưng vẫn trong giới hạn an toàn.
* Phương án 4: Trên 4 kg. Trẻ sơ sinh có cân nặng trên 4 kg được gọi là "macrosomia" (thai to). Tình trạng này cũng có thể liên quan đến một số rủi ro sức khỏe cho cả mẹ và bé (như tiểu đường thai kỳ ở mẹ), nhưng không phải là suy dinh dưỡng về cân nặng mà ngược lại là quá cân.

Vì vậy, đáp án chính xác nhất theo tiêu chuẩn y tế quốc tế là dưới 2,5 kg.

Câu 16: Phụ nữ trước khi mang thai cần tiêm phòng những loại bệnh gì?

Lời giải: