Bạn nghĩ gì về ý kiến sau: “Khi đã nhận lời yêu, bạn gái chỉ có thể đi chơi riêng với bạn đồng giới của cô ấy hoặc với bạn trai của cô ấy mà thôi”?

Câu 5: Câu nào sau đây phản ánh đúng nhất về hình thức bạo lực gia đình?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Bạo lực gia đình là một vấn đề xã hội phức tạp với nhiều biểu hiện khác nhau, không chỉ giới hạn ở hành vi bạo lực thể xác. Để phản ánh đúng nhất về hình thức bạo lực gia đình, cần có một cái nhìn toàn diện và bao quát.

* Phân tích phương án 1: "Bạo lực gia đình là hình thức đánh đập, tra tấn gây thương tật, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng." Phương án này mô tả đúng về bạo lực thể chất, một dạng phổ biến và dễ nhận biết của bạo lực gia đình. Tuy nhiên, nó chưa đầy đủ vì bạo lực gia đình còn bao gồm các hình thức khác như bạo lực tinh thần, tình dục, và kinh tế. Do đó, đây không phải là câu trả lời toàn diện nhất.

* Phân tích phương án 2: "Bạo lực gia đình là hình thức nhục mạ, gây khủng hoảng về tâm lý kéo dài." Phương án này tập trung vào bạo lực tinh thần/tâm lý, bao gồm các hành vi như lăng mạ, sỉ nhục, đe dọa, gây áp lực tâm lý. Đây là một khía cạnh quan trọng của bạo lực gia đình nhưng cũng chưa bao hàm hết tất cả các dạng bạo lực. Vì vậy, nó không phải là câu trả lời đúng nhất.

* Phân tích phương án 4: "Bạo lực gia đình là hình thức quát mắng, chửi bới gây tổn thương tinh thần." Đây là một ví dụ cụ thể của bạo lực tinh thần, và nó nằm trong phạm vi của phương án 2. Mặc dù đúng nhưng quá hẹp, không phản ánh được sự đa dạng của bạo lực gia đình.

* Phân tích phương án 3: "Bạo lực gia đình bao gồm từ nhục mạ, gây khủng hoảng về tâm lý kéo dài, tổn thương tinh thần, ảnh hưởng sức khỏe đến gây thương tật, thậm chí thiệt hại đến tính mạng, tài sản." Phương án này cung cấp một cái nhìn toàn diện nhất về bạo lực gia đình. Nó bao gồm:
* Bạo lực tinh thần: "nhục mạ, gây khủng hoảng về tâm lý kéo dài, tổn thương tinh thần".
* Bạo lực thể chất: "ảnh hưởng sức khỏe đến gây thương tật, thậm chí thiệt hại đến tính mạng".
* Bạo lực kinh tế: "thiệt hại đến tài sản" (bao gồm hành vi phá hoại tài sản chung, kiểm soát tài chính, không cho chu cấp,...).
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình của Việt Nam (sửa đổi năm 2022) cũng định nghĩa bạo lực gia đình rất rộng, bao gồm các hành vi bạo lực thể chất, tinh thần, tình dục, và kinh tế. Phương án này phản ánh được sự đa dạng và mức độ nghiêm trọng của các hành vi bạo lực trong gia đình.

Kết luận: Phương án 3 là câu trả lời đúng và đầy đủ nhất, bao quát được nhiều hình thức bạo lực khác nhau (thể chất, tinh thần, kinh tế) và mức độ hậu quả từ tổn thương tinh thần đến thiệt hại về tính mạng và tài sản.

Câu 6: Ý nào sau đây thuộc vào nhóm nguyên nhân bạo lực gia đình xuất phát từ môi trường quản lý xã hội:

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Để xác định nguyên nhân bạo lực gia đình xuất phát từ môi trường quản lý xã hội, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm này. Môi trường quản lý xã hội bao gồm hệ thống luật pháp, chính sách, các cơ quan thực thi pháp luật, các chương trình can thiệp xã hội, mức độ quan tâm và nguồn lực được đầu tư cho công tác phòng chống bạo lực. Đây là những yếu tố liên quan đến vai trò của nhà nước và các tổ chức xã hội trong việc quản lý và điều hành đời sống xã hội.

Phân tích các phương án:

* Phương án 1: “Việc phòng chống bạo lực gia đình hiện chưa được quan tâm đúng mức”
* Giải thích: Đây là nguyên nhân trực tiếp thuộc về môi trường quản lý xã hội. Khi công tác phòng chống bạo lực gia đình không được quan tâm đúng mức, điều đó có nghĩa là các chính sách chưa đủ mạnh, luật pháp chưa được thực thi hiệu quả, các chương trình hỗ trợ nạn nhân còn hạn chế, hoặc nguồn lực dành cho công tác này còn thiếu thốn. Tất cả những điều này phản ánh sự thiếu sót trong công tác quản lý và điều hành của xã hội, tạo điều kiện cho bạo lực gia đình tồn tại và phát triển. Vì vậy, đây là đáp án đúng.

* Phương án 2: “Tư tưởng “tam tòng” trong xã hội cũ”
* Giải thích: Tư tưởng “tam tòng” là một nguyên nhân mang tính văn hóa, tư tưởng, xuất phát từ các giá trị truyền thống, định kiến giới đã tồn tại từ lâu trong xã hội. Mặc dù nó góp phần tạo nên môi trường dung dưỡng bạo lực, nhưng nó thuộc nhóm nguyên nhân văn hóa – xã hội chứ không phải nguyên nhân trực tiếp từ “môi trường quản lý xã hội” hiện hành.

* Phương án 3: “Hoàn cảnh sống, điều kiện kinh tế khó khăn”
* Giải thích: Đây là nguyên nhân mang tính kinh tế - xã hội, ảnh hưởng đến tâm lý và hành vi của các thành viên trong gia đình. Kinh tế khó khăn có thể làm gia tăng căng thẳng, áp lực và dẫn đến xung đột, bạo lực. Tuy nhiên, nó thuộc nhóm nguyên nhân về điều kiện sống cá nhân và gia đình, không trực tiếp phản ánh sự yếu kém trong công tác quản lý xã hội, dù công tác quản lý xã hội có thể góp phần cải thiện các điều kiện này.

* Phương án 4: “Ràng buộc về mặt tôn giáo”
* Giải thích: Đây là nguyên nhân mang tính văn hóa, tín ngưỡng. Một số quan niệm tôn giáo có thể vô tình hoặc cố ý dung túng cho các hành vi bạo lực hoặc củng cố vai trò bất bình đẳng giới, dẫn đến bạo lực gia đình. Tương tự như tư tưởng “tam tòng”, đây là yếu tố thuộc về văn hóa – tín ngưỡng, không phải nguyên nhân trực tiếp từ “môi trường quản lý xã hội” ở góc độ quản lý hành chính, pháp luật.

Kết luận: Chỉ có phương án “Việc phòng chống bạo lực gia đình hiện chưa được quan tâm đúng mức” là phản ánh trực tiếp sự thiếu sót trong cơ chế, chính sách, nguồn lực và sự điều hành của xã hội, từ đó tạo điều kiện cho bạo lực gia đình tiếp diễn.

Câu 7: Quyền con người đến từ đâu?

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Quyền con người là những quyền tự nhiên, vốn có và không thể chuyển nhượng, được công nhận cho tất cả mọi người đơn thuần vì họ là con người. Về mặt triết học, quyền con người được cho là đến từ bản chất con người hoặc phẩm giá con người. Tuy nhiên, trong bối cảnh pháp lý và quốc tế hiện đại, việc công nhận, định nghĩa và bảo vệ các quyền con người được thực hiện thông qua nỗ lực hợp tác của cộng đồng quốc tế.

Liên Hợp Quốc (LHQ) đóng vai trò trung tâm trong quá trình này. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, nhận thức về sự cần thiết phải có một bộ tiêu chuẩn chung về quyền con người để ngăn chặn những thảm kịch tương tự, LHQ đã được thành lập. Các quốc gia thành viên LHQ đã cùng nhau xây dựng và thông qua các văn kiện quan trọng như Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền (UDHR) năm 1948, sau đó là các Công ước quốc tế về quyền dân sự, chính trị và Công ước quốc tế về quyền kinh tế, xã hội, văn hóa. Các văn kiện này không 'tạo ra' quyền con người mà là 'công nhận' và 'pháp điển hóa' chúng thành các chuẩn mực quốc tế, phản ánh sự đồng thuận của nhân dân thế giới về những quyền cơ bản mà mỗi cá nhân xứng đáng được hưởng.

* Phương án 1 (Mỗi nước tự xây dựng riêng...): Không chính xác. Mặc dù mỗi quốc gia có hệ thống pháp luật riêng để bảo vệ quyền con người, nhưng các quyền này phải dựa trên và tuân thủ các nguyên tắc phổ quát của luật pháp quốc tế về quyền con người, không phải hoàn toàn tự xây dựng độc lập. Quyền con người mang tính phổ quát, không phân biệt quốc gia.
* Phương án 3 (Quyền con người do từng khu vực quy định): Không đầy đủ. Các hệ thống quyền con người khu vực (ví dụ: Tòa án Nhân quyền Châu Âu, Ủy ban Nhân quyền liên Mỹ) tồn tại và có vai trò quan trọng, nhưng chúng thường bổ sung và củng cố các tiêu chuẩn quốc tế do Liên Hợp Quốc thiết lập, chứ không phải là nguồn gốc chính hay duy nhất của quyền con người.
* Phương án 4 (Quyền con người do một nhóm các tổ chức quy định): Quá chung chung và không chính xác. Mặc dù nhiều tổ chức phi chính phủ và liên chính phủ đóng góp vào việc thúc đẩy quyền con người, nhưng Liên Hợp Quốc là thực thể toàn cầu chính thức, đại diện cho ý chí của các quốc gia, chịu trách nhiệm pháp điển hóa và giám sát các chuẩn mực này.

Do đó, phương án 2 là phù hợp nhất, phản ánh vai trò của Liên Hợp Quốc như một đại diện của nhân dân thế giới trong việc công nhận và xây dựng khung pháp lý quốc tế về quyền con người.

Câu 8: Phát biểu “Bạn có quyền được nhận dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản, tình dục một cách an toàn, riêng tư, kín đáo…” thuộc quyền nào dưới đây?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Câu hỏi đề cập đến quyền được nhận dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản, tình dục một cách an toàn, riêng tư, kín đáo. Đây là những yếu tố cấu thành và đặc trưng của quyền cơ bản của con người là quyền được chăm sóc sức khỏe.

* Phương án 1: Quyền tham gia quyết định – Quyền này liên quan đến việc cá nhân có quyền đưa ra các lựa chọn và quyết định về cuộc sống, cơ thể và sức khỏe của mình, bao gồm việc từ chối hoặc chấp nhận một dịch vụ y tế nào đó. Mặc dù nó có liên quan đến việc chăm sóc sức khỏe, nhưng phát biểu trong câu hỏi tập trung vào việc *nhận dịch vụ* với những đặc tính cụ thể, chứ không phải chỉ riêng về hành vi *tham gia quyết định*.
* Phương án 2: Quyền được bảo vệ và tự bảo vệ – Quyền này bao hàm sự an toàn khỏi bạo lực, lạm dụng, và các mối đe dọa khác. Việc nhận dịch vụ y tế an toàn là một phần của việc được bảo vệ, nhưng quyền được chăm sóc sức khỏe bao hàm một phạm vi rộng hơn là chỉ riêng việc bảo vệ khỏi nguy hiểm.
* Phương án 3: Quyền được chăm sóc sức khoẻ – Đây là quyền cơ bản của con người, được ghi nhận trong nhiều văn bản pháp lý quốc tế và quốc gia. Quyền này đảm bảo mọi cá nhân có quyền tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cần thiết, bao gồm cả chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục. Các yếu tố như “an toàn, riêng tư, kín đáo” là những tiêu chuẩn chất lượng quan trọng của dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà mọi người đều có quyền được hưởng. Do đó, phát biểu trong câu hỏi mô tả chính xác một khía cạnh quan trọng của quyền được chăm sóc sức khỏe.
* Phương án 4: Quyền được tiếp cận thông tin – Quyền này đảm bảo cá nhân có thể tìm kiếm, nhận và truyền đạt thông tin. Trong lĩnh vực y tế, quyền này giúp bệnh nhân hiểu rõ về tình trạng sức khỏe, các lựa chọn điều trị để đưa ra quyết định sáng suốt. Mặc dù thông tin là yếu tố then chốt để thực hiện quyền được chăm sóc sức khỏe, nhưng bản thân phát biểu trong câu hỏi tập trung vào việc *nhận dịch vụ* chăm sóc, không chỉ riêng việc tiếp cận thông tin.

Kết luận: Phát biểu này mô tả các tiêu chí quan trọng của việc thực hiện quyền được chăm sóc sức khỏe, đặc biệt trong lĩnh vực sức khỏe sinh sản và tình dục, nhấn mạnh đến chất lượng và tính nhân văn của dịch vụ.

Câu 9: Dựa trên quyền về SKSS – TD của thanh thiếu niên, ý nào sau đây đúng?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Dựa trên các nguyên tắc và quyền về Sức khỏe Sinh sản - Tình dục (SKSS-TD) của thanh thiếu niên, chúng ta cần phân tích từng phương án:

* Phương án 1: "Sinh viên sẽ bị đuổi học nếu mang thai khi chưa kết hôn"
* Phân tích: Quan điểm này là không đúng và đi ngược lại các quyền cơ bản của thanh thiếu niên. Theo Luật Giáo dục và các quy định về quyền con người, học sinh, sinh viên có quyền được học tập không phân biệt đối xử. Việc đuổi học sinh, sinh viên vì lý do mang thai là vi phạm quyền được học, đồng thời không phù hợp với các chính sách hỗ trợ người trẻ tuổi trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe sinh sản. Các cơ sở giáo dục hiện đại thường có chính sách hỗ trợ, tư vấn và tạo điều kiện để sinh viên có thể tiếp tục học tập, chứ không phải trừng phạt.

* Phương án 2: "Sinh viên không được đảm bảo bí mật thông tin liên quan đến SKSS nếu đi khám ở các cơ sở y tế nhà nước"
* Phân tích: Đây là một nhận định sai lầm. Nguyên tắc bảo mật thông tin y tế là một trong những quyền cơ bản của người bệnh, đặc biệt là đối với các vấn đề nhạy cảm như sức khỏe sinh sản. Dù là cơ sở y tế nhà nước hay tư nhân, tất cả đều có trách nhiệm đảm bảo quyền riêng tư và bí mật thông tin của bệnh nhân, bao gồm cả thanh thiếu niên. Việc tiết lộ thông tin cá nhân mà không có sự đồng ý của người bệnh là vi phạm đạo đức nghề nghiệp và pháp luật.

* Phương án 3: "Sinh viên nếu có thai hoặc có quan hệ tình dục trước hôn nhân bị phát hiện sẽ không được hưởng các quyền lợi trong học tập như các sinh viên khác"
* Phân tích: Tương tự như phương án 1, nhận định này cũng sai. Đây là hành vi phân biệt đối xử dựa trên tình trạng cá nhân và vi phạm nguyên tắc bình đẳng trong giáo dục. Mọi sinh viên, bất kể tình trạng hôn nhân, tình trạng mang thai hay hoạt động tình dục, đều có quyền được hưởng đầy đủ các quyền lợi trong học tập nếu họ đáp ứng được các tiêu chuẩn học thuật. Các chính sách giáo dục hiện nay tập trung vào việc hỗ trợ và tạo điều kiện cho sinh viên vượt qua khó khăn, không phải là tước đoạt quyền lợi.

* Phương án 4: "Sinh viên nếu lỡ mang thai khi chưa kết hôn vẫn có thể nhận được sự giúp đỡ của nhà trường và xã hội về các vấn đề có liên quan đến SKSS"
* Phân tích: Đây là phương án đúng và phù hợp với các quyền về SKSS-TD của thanh thiếu niên cũng như xu hướng phát triển xã hội hiện đại. Các tổ chức y tế, giáo dục và xã hội ngày càng nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc hỗ trợ thanh thiếu niên trong các vấn đề SKSS, bao gồm cả trường hợp mang thai ngoài ý muốn. Nhà trường có thể cung cấp tư vấn, hỗ trợ tâm lý, sắp xếp lịch học linh hoạt, trong khi xã hội (gia đình, trung tâm tư vấn, tổ chức phi chính phủ) có thể cung cấp thông tin, dịch vụ y tế, hỗ trợ tài chính hoặc các dịch vụ khác để giúp sinh viên duy trì việc học và chăm sóc sức khỏe cho bản thân và thai nhi. Điều này thể hiện sự tôn trọng quyền của cá nhân, giảm thiểu kỳ thị và đảm bảo tương lai cho người trẻ.

Kết luận: Phương án 4 phản ánh đúng nhất tinh thần hỗ trợ, bảo vệ và tôn trọng quyền của thanh thiếu niên trong lĩnh vực SKSS-TD.

Câu 10: Bạn hiểu như thế nào về “Quyền được tự do lựa chọn các quyết định quan trọng với bản thân”?

Lời giải: