Theo Viện Dinh dưỡng Việt nam, tỷ lệ Lipid thực vật / tổng số Lipid nên: (%)

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về khuyến nghị dinh dưỡng của Viện Dinh dưỡng Việt Nam về tỷ lệ năng lượng từ các chất dinh dưỡng đa lượng (Protid, Lipid, Glucid). Theo các khuyến nghị dinh dưỡng chung và của Viện Dinh dưỡng Việt Nam, tỷ lệ năng lượng hợp lý thường được khuyến cáo là: Protid (chất đạm) chiếm 10-20%, Lipid (chất béo) chiếm 20-35%, và Glucid (chất bột đường) chiếm 45-65%. Tỷ lệ 18% Protid, 12% Lipid, 70% Glucid trong câu hỏi là sai vì tỷ lệ Lipid (12%) quá thấp và tỷ lệ Glucid (70%) hơi cao so với khuyến nghị. Tỷ lệ phổ biến và được chấp nhận rộng rãi hơn là khoảng 15-20% Protid, 20-30% Lipid, 50-60% Glucid.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về khuyến nghị dinh dưỡng hợp lý cho người trưởng thành theo Viện Dinh dưỡng Việt Nam. Đáp án đúng là "Tăng chất xơ". Theo khuyến nghị này, một chế độ ăn uống hợp lý cho người trưởng thành cần cân đối các nhóm chất, trong đó việc tăng cường chất xơ từ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt là rất quan trọng để hỗ trợ tiêu hóa, kiểm soát đường huyết và cholesterol, đồng thời cung cấp vitamin, khoáng chất cần thiết. Các phương án khác như tăng cholesterol, tăng glucid, tăng đường, tăng đồ ngọt đều không phải là khuyến nghị chung cho chế độ ăn uống hợp lý và có thể gây hại cho sức khỏe nếu tiêu thụ quá mức.

Photpho đóng vai trò thiết yếu trong nhiều quá trình sinh hóa quan trọng của cơ thể. Đáp án 1 nêu lên vai trò của photpho là thành phần của các men (enzyme) tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng và vật chất như lipid, protid, glucid. Đáp án 2 đề cập đến vai trò của photpho liên quan đến chức năng của cơ và hệ thần kinh, ví dụ như trong việc truyền tín hiệu thần kinh. Đáp án 3 khẳng định photpho là thành phần cấu tạo nên ATP (adenosine triphosphate), phân tử năng lượng chính của tế bào, cần thiết cho mọi hoạt động sống, bao gồm cả quá trình đốt cháy chất hữu cơ để giải phóng năng lượng. Vì cả ba đáp án trên đều mô tả đúng các chức năng quan trọng của photpho, nên đáp án 4, 'Tất cả các đáp án trên', là đáp án chính xác nhất.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về chuyển hóa protid (protein) trong cơ thể khi dư thừa. Khi lượng protid cung cấp vượt quá nhu cầu của cơ thể cho các chức năng xây dựng, sửa chữa và duy trì, phần năng lượng dư thừa này sẽ được chuyển hóa. Protid khi dư thừa sẽ được phân giải thành các axit amin. Các axit amin này có thể tiếp tục được sử dụng cho quá trình tạo năng lượng (qua chu trình Krebs sau khi loại bỏ nhóm amino) hoặc chuyển hóa thành lipid (chất béo) và tích trữ trong các mô mỡ của cơ thể. Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều protid cũng có thể gây áp lực lên thận, làm tăng quá trình lọc và đào thải các chất thải nitơ, gián tiếp ảnh hưởng đến cân bằng khoáng chất như calci, tuy nhiên, hậu quả trực tiếp và chính yếu nhất của việc cung cấp protid quá nhu cầu là sự chuyển hóa thành lipid và tích trữ lipid. Do đó, cả ba phương án A, B, C đều có thể xảy ra ở các mức độ khác nhau hoặc là hệ quả gián tiếp, nhưng phương án D bao gồm tất cả các hậu quả này là chính xác nhất.

Câu hỏi yêu cầu chọn ý đúng về vai trò và giá trị sinh học của protid (protein) thực vật và động vật trong khẩu phần ăn của con người.

Phân tích các phương án:

* Phương án 1: Tất cả protid thực vật đều có giá trị sinh học thấp hơn protid động vật. Phát biểu này không hoàn toàn chính xác. Mặc dù nhiều loại protein thực vật có thể thiếu một hoặc nhiều axit amin thiết yếu so với protein động vật, nhưng có những ngoại lệ và sự kết hợp các loại protein thực vật có thể cung cấp đủ axit amin thiết yếu. Ngoài ra, giá trị sinh học còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như khả năng tiêu hóa và hấp thụ.
* Phương án 2: Không nên ăn nhiều thực phẩm nguồn gốc thực vật vì giá trị sinh học protid thấp. Đây là một lời khuyên sai lầm. Thực phẩm nguồn gốc thực vật rất quan trọng và cung cấp nhiều lợi ích sức khỏe khác. Việc kết hợp đa dạng thực phẩm, bao gồm cả thực vật, là chìa khóa cho một chế độ ăn cân bằng.
* Phương án 3: Protid thực vật có vai trò quan trọng trong khẩu phần con người. Phát biểu này đúng. Protein thực vật từ các nguồn như đậu, đỗ, ngũ cốc, hạt là nguồn cung cấp protein dồi dào, chất xơ, vitamin và khoáng chất. Chúng đóng góp quan trọng vào nhu cầu protein hàng ngày và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe.
* Phương án 4: A và C. Vì phương án A không hoàn toàn chính xác, nên phương án này cũng không đúng.

Kết luận: Phương án 3 là ý đúng nhất vì nó khẳng định vai trò quan trọng của protein thực vật trong khẩu phần ăn của con người, bất chấp những khác biệt về giá trị sinh học so với protein động vật.