Nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu chuyển đổi có mệnh giá là 1.000.000 đồng, giá chuyển đổi là 50.000 đồng/cổ phiếu, giá thị trường của cổ phiếu là 55.000 đồng/cổ phiếu. Giá thị trường của trái phiếu là 1.120.000 đồng. Công ty yêu cầu mua lại trái phiếu với giá 1.110.000 đồng. Nếu là nhà đầu tư, bạn sẽ chọn phương án nào?

Để tính giá trái phiếu, ta cần chiết khấu dòng tiền của trái phiếu về hiện tại. Trái phiếu này có lãi suất danh nghĩa 10%, tức là mỗi năm nhận được 10 đô la tiền lãi (10% * 100 đô la). Mệnh giá trái phiếu là 100 đô la, nhận được khi đáo hạn sau 3 năm. Tỷ lệ chiết khấu là 7%.

Công thức tính giá trái phiếu: Giá trái phiếu = (Tiền lãi năm 1 / (1 + r)^1) + (Tiền lãi năm 2 / (1 + r)^2) + (Tiền lãi năm 3 / (1 + r)^3) + (Mệnh giá / (1 + r)^3)

Trong đó: r là tỷ lệ chiết khấu

Thay số vào: Giá trái phiếu = (10 / (1 + 0.07)^1) + (10 / (1 + 0.07)^2) + (10 / (1 + 0.07)^3) + (100 / (1 + 0.07)^3) Giá trái phiếu = (10 / 1.07) + (10 / 1.1449) + (10 / 1.225043) + (100 / 1.225043) Giá trái phiếu = 9.3458 + 8.7387 + 8.1630 + 81.6301 Giá trái phiếu = 107.8776

Vậy giá trái phiếu là khoảng 107,87 đô la.

Trái phiếu có thể mua lại (callable bond) cho phép nhà phát hành mua lại trái phiếu trước ngày đáo hạn. Nhà phát hành thường mua lại trái phiếu khi lãi suất thị trường giảm đáng kể. Khi lãi suất giảm, nhà phát hành có thể phát hành trái phiếu mới với lãi suất thấp hơn, và dùng tiền đó để mua lại trái phiếu cũ với lãi suất cao hơn, từ đó giảm chi phí lãi vay. Giá mua lại (call price) thường giảm dần theo thời gian khi gần đến ngày đáo hạn. Vậy đáp án chính xác nhất là B.

Để tính giá trị nội tại của trái phiếu, ta cần chiết khấu dòng tiền của trái phiếu (lãi suất coupon hàng năm và mệnh giá khi đáo hạn) về hiện tại, sử dụng lợi suất đáo hạn (YTM) làm tỷ lệ chiết khấu. Trong trường hợp này, lãi suất coupon là 7%, nghĩa là trái phiếu trả 7% * 1000 đô la = 70 đô la mỗi năm. Lợi suất đáo hạn là 10%. Công thức tính giá trị hiện tại của trái phiếu là:

PV = (C / (1+r)^1) + (C / (1+r)^2) + ... + (C / (1+r)^n) + (FV / (1+r)^n)

Trong đó: PV là giá trị hiện tại của trái phiếu. C là khoản thanh toán coupon hàng năm (70 đô la). r là lợi suất đáo hạn (10% hoặc 0,1). n là số năm đến khi đáo hạn (5 năm). FV là mệnh giá của trái phiếu (1000 đô la).

PV = (70 / (1+0.1)^1) + (70 / (1+0.1)^2) + (70 / (1+0.1)^3) + (70 / (1+0.1)^4) + (70 / (1+0.1)^5) + (1000 / (1+0.1)^5) PV = (70 / 1.1) + (70 / 1.21) + (70 / 1.331) + (70 / 1.4641) + (70 / 1.61051) + (1000 / 1.61051) PV = 63.64 + 57.85 + 52.59 + 47.81 + 43.46 + 620.92 PV = 886.27

Vậy giá trị nội tại của trái phiếu là khoảng 886,27 đô la.

Khi nhà đầu tư dự đoán lãi suất sẽ giảm mạnh, họ nên đầu tư vào trái phiếu dài hạn (phương án A). Lý do là vì khi lãi suất giảm, giá trị của trái phiếu hiện tại (đặc biệt là trái phiếu dài hạn) sẽ tăng lên đáng kể. Trái phiếu dài hạn nhạy cảm hơn với sự thay đổi lãi suất so với trái phiếu ngắn hạn, do đó, khi lãi suất giảm, trái phiếu dài hạn sẽ mang lại lợi nhuận vốn cao hơn. Các lựa chọn khác không phù hợp vì: (B) Trái phiếu ngắn hạn ít nhạy cảm với thay đổi lãi suất; (C) Không hành động không tận dụng được cơ hội kiếm lời; (D) Trọng tài là một chiến lược khác, không liên quan trực tiếp đến dự đoán giảm lãi suất.

Nhà đầu tư tin rằng giá sẽ biến động mạnh nhưng không biết hướng nào, họ sẽ sử dụng chiến lược straddle. Chiến lược straddle bao gồm việc mua đồng thời một quyền chọn mua (call option) và một quyền chọn bán (put option) với cùng giá thực hiện và cùng ngày đáo hạn. Lợi nhuận sẽ đến nếu giá biến động đủ lớn theo một trong hai hướng, bù đắp chi phí mua quyền chọn.