Khi vận đơn có điều khoản hai tàu đâm va nhau cùng có lỗi, nếu có đâm va với tàu khác, chủ hàng có thể sẽ được bồi thường bởi:
Trả lời:
Đáp án đúng: B
Để xác định các bên có thể bồi thường cho chủ hàng khi vận đơn có điều khoản 'hai tàu đâm va nhau cùng có lỗi' (Both to Blame Collision Clause) và xảy ra đâm va với tàu khác, chúng ta cần phân tích vai trò của từng chủ thể trong bối cảnh luật hàng hải quốc tế và hợp đồng vận chuyển:
1. **Người bảo hiểm (chủ hàng):** Đây là nguồn bồi thường chính và trực tiếp nhất cho chủ hàng. Chủ hàng thường mua bảo hiểm hàng hóa để bảo vệ mình khỏi các rủi ro trong quá trình vận chuyển, bao gồm thiệt hại do đâm va. Khi xảy ra tổn thất, người bảo hiểm của chủ hàng sẽ bồi thường theo hợp đồng bảo hiểm.
2. **Chủ tàu khác (non-carrying vessel):** Trong trường hợp đâm va, nếu tàu khác (tàu không chuyên chở hàng của chủ hàng bị thiệt hại) có lỗi hoặc cùng có lỗi, chủ tàu đó sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho hàng hóa. Chủ hàng có quyền trực tiếp khởi kiện chủ tàu khác để đòi bồi thường cho phần lỗi của tàu đó gây ra thiệt hại cho hàng hóa.
3. **Chủ tàu chuyên chở hàng của mình (carrying vessel owner):** Theo các công ước quốc tế về vận chuyển hàng hóa bằng đường biển (như Công ước Hague, Hague-Visby), chủ tàu chuyên chở được miễn trách nhiệm đối với thiệt hại phát sinh từ hành vi, lỗi hoặc sơ suất trong điều khiển hoặc quản trị tàu. Do đó, trong trường hợp tàu chuyên chở có lỗi trong đâm va (lỗi hàng hải), chủ tàu thường không trực tiếp bồi thường cho chủ hàng về thiệt hại hàng hóa. Điều khoản 'hai tàu đâm va nhau cùng có lỗi' trong vận đơn (phổ biến trong luật Mỹ) thực chất là một điều khoản cho phép chủ tàu chuyên chở, khi bị chủ tàu khác đòi đóng góp phần lỗi vào thiệt hại hàng hóa, được quyền đòi lại khoản đóng góp đó từ chính chủ hàng (hoặc người bảo hiểm của chủ hàng). Điều này có nghĩa là điều khoản này không làm cho chủ tàu chuyên chở trở thành bên bồi thường trực tiếp cho chủ hàng mà ngược lại, nó chuyển gánh nặng trách nhiệm tài chính cho phần lỗi của chủ tàu chuyên chở sang chủ hàng. Vì vậy, việc chủ tàu chuyên chở trực tiếp bồi thường cho chủ hàng do lỗi đâm va là không phổ biến.
4. **Hội P&I (Protection & Indemnity Club):** Hội P&I là tổ chức bảo hiểm tương hỗ cung cấp bảo hiểm trách nhiệm dân sự cho chủ tàu. Nếu chủ tàu chuyên chở bị xác định có trách nhiệm pháp lý đối với thiệt hại hàng hóa (ví dụ, do tàu không đủ khả năng đi biển, hoặc nếu điều khoản 'hai tàu đâm va cùng có lỗi' không có hiệu lực pháp lý ở một số quốc gia khiến chủ tàu phải chịu trách nhiệm), thì Hội P&I của chủ tàu đó sẽ chi trả các khoản bồi thường này. Trong bối cảnh điều khoản 'hai tàu đâm va cùng có lỗi', Hội P&I sẽ bảo vệ chủ tàu chuyên chở và chi trả các khoản bồi thường mà chủ tàu chuyên chở phải trả cho chủ tàu khác (do lỗi đâm va gây thiệt hại cho hàng hóa). Sau đó, chủ tàu chuyên chở (thông qua điều khoản) sẽ đòi lại khoản này từ chủ hàng. Như vậy, Hội P&I đóng vai trò bảo hiểm cho trách nhiệm của chủ tàu và gián tiếp liên quan đến quá trình bồi thường.
**Kết luận:**
* **Người bảo hiểm của chủ hàng** là nguồn bồi thường trực tiếp và chính yếu.
* **Chủ tàu khác** là bên có trách nhiệm trực tiếp đối với phần lỗi của mình gây ra thiệt hại.
* **Hội P&I** của chủ tàu chuyên chở sẽ chi trả các khoản trách nhiệm mà chủ tàu chuyên chở phải gánh chịu (ví dụ, cho chủ tàu khác), mặc dù sau đó khoản này có thể được đòi lại từ chủ hàng thông qua điều khoản 'hai tàu đâm va cùng có lỗi'.
Các phương án khác:
* **Phương án 1 và 3** sai vì bao gồm "chủ tàu chuyên chở hàng của mình" như một bên bồi thường trực tiếp cho lỗi đâm va hàng hải, điều này thường không đúng do các quy tắc miễn trách nhiệm của người chuyên chở.
Do đó, phương án 2 là phù hợp nhất, bao gồm cả người bảo hiểm của chủ hàng, chủ tàu khác (bên có trách nhiệm trực tiếp) và Hội P&I (bên bảo hiểm trách nhiệm cho chủ tàu chuyên chở, gián tiếp tham gia vào chuỗi bồi thường/thanh toán trách nhiệm).