Hậu quả gì khi phụ nữ sử dụng Prenisolone 5mg/ngày trong thời kì mang thai?

ức chế tuyến thượng thận ở thai nhi

Tính chất thân dầu (lipophilic) của một thuốc ảnh hưởng lớn đến khả năng phân bố của thuốc vào sữa mẹ. Các thuốc thân dầu có xu hướng dễ dàng vượt qua các màng tế bào lipid, do đó dễ dàng xâm nhập vào sữa mẹ hơn so với các thuốc thân nước. Vì vậy, đáp án A đúng.

Các thuốc thân nước (hydrophilic) ít có khả năng vượt qua màng tế bào lipid, do đó ít phân bố vào sữa mẹ hơn. Vì vậy, đáp án B sai.

Chất diện hoạt (surfactant) làm giảm sức căng bề mặt, nhưng không phải là yếu tố quyết định trực tiếp đến khả năng phân bố của thuốc vào sữa mẹ như tính thân dầu. Vì vậy, đáp án C sai.

Trong thời kỳ mang thai, thể tích huyết tương tăng lên đáng kể (khoảng 50%) trong khi sự tăng tổng khối lượng protein ít hơn. Điều này dẫn đến sự giảm nồng độ protein huyết thanh, thường vào khoảng 10 g/l. Do đó, đáp án đúng là B.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về sự thay đổi dược động học ở người cao tuổi, đặc biệt là ảnh hưởng đến thời gian bán thải (T1/2) của thuốc.

* A. Lượng albumin máu giảm: Ở người cao tuổi, lượng albumin trong máu thường giảm. Albumin là protein chính liên kết với nhiều loại thuốc trong máu. Khi albumin giảm, lượng thuốc tự do (không liên kết) tăng lên, dẫn đến tăng tác dụng dược lý và có thể tăng đào thải, nhưng thường thì sự tăng tác dụng dược lý quan trọng hơn. Sự giảm albumin máu kéo dài thời gian bán thải của thuốc.

* B. Giảm lượng máu qua gan: Chức năng gan suy giảm ở người cao tuổi, làm giảm lưu lượng máu qua gan. Điều này làm giảm khả năng chuyển hóa thuốc của gan, kéo dài thời gian bán thải.

* C. Giảm chức năng thận: Chức năng thận suy giảm ở người cao tuổi làm giảm khả năng đào thải thuốc qua thận. Điều này làm kéo dài thời gian bán thải của thuốc.

* D. Tăng lượng mỡ làm kho dự trữ thuốc trong cơ thể: Người cao tuổi thường có xu hướng tăng tỷ lệ mỡ trong cơ thể. Các thuốc tan trong mỡ có thể tích phân bố lớn hơn, do đó thời gian bán thải kéo dài.

Như vậy, tất cả các yếu tố A, B, C đều dẫn đến tăng thời gian bán thải T1/2 ở người cao tuổi. Vì câu hỏi yêu cầu chọn đáp án NGOẠI TRỪ, nên cần xem xét kỹ hơn.

Trong các yếu tố trên, việc giảm albumin máu làm tăng nồng độ thuốc tự do (dạng hoạt động) trong máu, điều này có thể làm tăng tác dụng của thuốc và thúc đẩy quá trình đào thải (mặc dù không đáng kể so với việc giảm chức năng gan thận), chứ không kéo dài thời gian bán thải một cách trực tiếp như các yếu tố còn lại. Các yếu tố B, C và D đều làm giảm khả năng đào thải thuốc một cách trực tiếp, dẫn đến thời gian bán thải kéo dài hơn.

Vì vậy, đáp án A có thể gây tranh cãi, nhưng nó ít ảnh hưởng đến T1/2 hơn so với các đáp án còn lại.

Câu hỏi yêu cầu xác định thuốc tương đối an toàn cho phụ nữ mang thai.

* A. Vitamin A liều cao: Có thể gây quái thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ. Vì vậy, chống chỉ định dùng vitamin A liều cao cho phụ nữ mang thai.
* B. Carbamazepin: Là thuốc chống động kinh, có nguy cơ gây dị tật bẩm sinh (như tật nứt đốt sống) cho thai nhi.
* C. Erythromycin: Là một kháng sinh nhóm macrolid. Thuốc này thường được coi là tương đối an toàn khi sử dụng cho phụ nữ mang thai, đặc biệt khi các lựa chọn kháng sinh khác không phù hợp. Tuy nhiên, cần sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
* D. Cloramphenicol: Có thể gây hội chứng xám (gray baby syndrome) ở trẻ sơ sinh nếu sử dụng gần thời điểm sinh. Do đó, nên tránh sử dụng cloramphenicol cho phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong giai đoạn cuối thai kỳ.

Vậy, erythromycin là lựa chọn tương đối an toàn nhất trong các đáp án đã cho.

Betamethason là một corticosteroid tổng hợp có hoạt tính glucocorticoid rất mạnh, mạnh hơn nhiều so với hydrocortison, prednisolon và triamcinolon. Do đó, nó được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh viêm nhiễm và dị ứng. Các corticosteroid khác có hoạt tính chống viêm nhưng betamethason có hiệu lực cao nhất trong số các lựa chọn được đưa ra.