Câu hỏi này thuộc lĩnh vực xác suất thống kê, cụ thể là tính toán xác suất liên quan đến các sự kiện độc lập và xác suất có điều kiện.
Phân tích câu hỏi:
* Thông tin cho trước:
* Xác suất để cổ phiếu X tăng giá: P(X) = 0,6
* Xác suất để cổ phiếu Y tăng giá: P(Y) = 0,7
* Xác suất để cổ phiếu Z tăng giá: P(Z) = 0,8
* Các sự kiện tăng giá của ba cổ phiếu được giả định là độc lập với nhau.
* Yêu cầu a): Tính xác suất để trong khoảng thời gian T có *đúng một* cổ phiếu trong ba cổ phiếu này tăng giá.
* Yêu cầu b): Nếu trong khoảng thời gian T có *đúng một* cổ phiếu trong ba cổ phiếu này tăng giá, thì khả năng cao nhất cổ phiếu đó là cổ phiếu nào?
Giải chi tiết:
Để giải bài toán này, chúng ta cần tính xác suất của các biến cố liên quan.
* Xác suất để cổ phiếu X *không* tăng giá: P(X') = 1 - P(X) = 1 - 0,6 = 0,4
* Xác suất để cổ phiếu Y *không* tăng giá: P(Y') = 1 - P(Y) = 1 - 0,7 = 0,3
* Xác suất để cổ phiếu Z *không* tăng giá: P(Z') = 1 - P(Z) = 1 - 0,8 = 0,2
Giải câu a):
Sự kiện "đúng một cổ phiếu tăng giá" có thể xảy ra theo ba trường hợp loại trừ nhau:
1. Chỉ cổ phiếu X tăng giá, còn Y và Z không tăng:
P(X tăng, Y không, Z không) = P(X) * P(Y') * P(Z') (do tính độc lập)
= 0,6 * 0,3 * 0,2 = 0,036
2. Chỉ cổ phiếu Y tăng giá, còn X và Z không tăng:
P(Y tăng, X không, Z không) = P(Y) * P(X') * P(Z')
= 0,7 * 0,4 * 0,2 = 0,056
3. Chỉ cổ phiếu Z tăng giá, còn X và Y không tăng:
P(Z tăng, X không, Y không) = P(Z) * P(X') * P(Y')
= 0,8 * 0,4 * 0,3 = 0,096
Vì ba trường hợp này loại trừ nhau, xác suất để có đúng một cổ phiếu tăng giá là tổng xác suất của ba trường hợp trên:
$P(\text{đúng một cổ phiếu tăng giá}) = P(\text{chỉ X tăng}) + P(\text{chỉ Y tăng}) + P(\text{chỉ Z tăng})$
$P(\text{đúng một cổ phiếu tăng giá}) = 0,036 + 0,056 + 0,096 = 0,188$
Giải câu b):
Câu hỏi này yêu cầu xác định cổ phiếu nào có khả năng cao nhất *trong trường hợp đã biết* là chỉ có đúng một cổ phiếu tăng giá. Điều này tương tự như việc chúng ta đang xem xét xác suất có điều kiện. Cụ thể, chúng ta cần so sánh xác suất của từng trường hợp xảy ra sự kiện "đúng một cổ phiếu tăng giá" đã được tính ở câu a).
* Khả năng chỉ cổ phiếu X tăng giá (và hai cổ kia không) là 0,036.
* Khả năng chỉ cổ phiếu Y tăng giá (và hai cổ kia không) là 0,056.
* Khả năng chỉ cổ phiếu Z tăng giá (và hai cổ kia không) là 0,096.
So sánh ba giá trị này, 0,096 là giá trị lớn nhất. Điều này có nghĩa là, khi xảy ra trường hợp chỉ có đúng một cổ phiếu tăng giá, thì khả năng cao nhất đó là cổ phiếu Z.
Kết luận:
a) Xác suất để trong khoảng thời gian T có đúng một cổ phiếu trong ba cổ phiếu này tăng giá là 0,188.
b) Nếu trong khoảng thời gian T có đúng một cổ phiếu trong ba cổ phiếu này tăng giá, thì khả năng cao nhất cổ phiếu đó là cổ phiếu Z.