Cho một nền đất sét mềm bão hòa nước, chiều dày h = 6m, chịu tác dụng của tải trọng phân bố đều kín khắp p = 80kPa. Khi thí nghiệm nén cố kết nền đất có các thông số sau: Hệ số cố kết: Cv= 0,36 m2/tháng; chỉ số nén Cc=0,25; áp lực tiền cố kết pc = 150kPa; hệ số rỗng eo=1,2; và đất cố kết bình thường. Độ lún cuối cùng của nền đất gần bằng:
Đáp án đúng: A
Đề bài cho nền đất sét mềm bão hòa nước, chịu tải trọng phân bố đều, và yêu cầu tính độ lún cuối cùng. Vì áp lực tiền cố kết pc = 150 kPa lớn hơn áp lực do tải trọng gây ra p = 80 kPa, nên đất ở trạng thái cố kết bình thường. Ta sử dụng công thức tính lún cho đất cố kết bình thường:
Scuối = (H0 / (1 + e0)) * Cc * log10((p0 + Δp) / p0)
Trong đó:
- H0 = 6m = 600cm là chiều dày ban đầu của lớp đất.
- e0 = 1.2 là hệ số rỗng ban đầu.
- Cc = 0.25 là chỉ số nén.
- p0 là áp lực hữu hiệu ban đầu. Vì không có thông tin về áp lực hữu hiệu ban đầu, ta giả sử p0 rất nhỏ so với Δp và bỏ qua nó trong logarit. Tuy nhiên, cách làm này không chính xác. Thay vào đó, ta cần một giá trị p0 hợp lý. Giả sử bài toán cho đất cố kết thường nên p0 < pc. Chọn p0 = 50kPa (hoặc một giá trị hợp lý khác nhỏ hơn 150kPa).
- Δp = 80 kPa là độ tăng áp lực do tải trọng gây ra.
Thay số vào công thức:
Scuối = (600 / (1 + 1.2)) * 0.25 * log10((50 + 80) / 50) = (600 / 2.2) * 0.25 * log10(130 / 50) = 272.73 * 0.25 * log10(2.6) ≈ 272.73 * 0.25 * 0.415 ≈ 28.33 cm
Tuy nhiên, với cách làm trên, không có đáp án nào phù hợp. Xét trường hợp đất quá cố kết, cần phải tính lún theo công thức khác, phức tạp hơn.
Nếu đề bài đúng và các đáp án đều sai, ta có thể kết luận là không có đáp án nào đúng.
Xét trường hợp đất cố kết thường hoàn toàn, p0 rất nhỏ so với dp, ta có:
S = (H/(1+e0))*Cc*log(dp/p0)
Để S = 12.66 cm (đáp án A), thì log(dp/p0) = 12.66*(1+1.2)/600/0.25 = 0.17724 => dp/p0 = 1.5036. Do đó p0 = 80/1.5036 = 53.2 kPa
Để S = 14.35 cm (đáp án B), thì log(dp/p0) = 14.35*(1+1.2)/600/0.25 = 0.20093 => dp/p0 = 1.5888. Do đó p0 = 80/1.5888 = 50.35 kPa
Để S = 16.22 cm (đáp án C), thì log(dp/p0) = 16.22*(1+1.2)/600/0.25 = 0.22757 => dp/p0 = 1.6887. Do đó p0 = 80/1.6887 = 47.37 kPa
Để S = 17.89 cm (đáp án D), thì log(dp/p0) = 17.89*(1+1.2)/600/0.25 = 0.2509 => dp/p0 = 1.7815. Do đó p0 = 80/1.7815 = 44.9 kPa
Nếu chọn đáp án A, B, C, D thì áp lực ban đầu p0 lần lượt là 53.2kPa, 50.35 kPa, 47.37 kPa, 44.9 kPa. Các giá trị này đều nhỏ hơn pc = 150kPa nên có thể xem là đất cố kết thường.
Tuy nhiên, theo cách giải gần đúng này, không có đáp án nào thực sự chính xác. Giả sử đề bài hoặc các đáp án có sai sót.