Các kỹ năng cần có của người dược sĩ lâm sàng, ngoại trừ:

Sinh khả dụng là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Sinh khả dụng (Bioavailability) là một thông số dược động học quan trọng, thể hiện tốc độ và mức độ (cường độ) một dược chất hoặc chất chuyển hóa có hoạt tính được hấp thu từ một dạng bào chế và có mặt tại tuần hoàn chung, tức là đến được nơi tác dụng.

* Phương án A: Chỉ đề cập đến tổng lượng thuốc vào tuần hoàn chung, thiếu yếu tố tốc độ và cường độ.
* Phương án B: Trị số AUC (diện tích dưới đường cong) là một thông số để đánh giá sinh khả dụng, nhưng không phải là định nghĩa của sinh khả dụng.
* Phương án C: Đề cập đến tổng lượng thuốc còn hoạt tính, nhưng chưa chính xác về yếu tố tốc độ và cường độ tiếp cận tuần hoàn chung.
* Phương án D: Đây là đáp án chính xác nhất vì nó bao gồm cả tỷ lệ thuốc còn hoạt tính vào tuần hoàn chung (mức độ) và tốc độ, cường độ thuốc vào tuần hoàn chung.

Câu 22:

Cường độ tác động của một thuốc đường uống là:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về định nghĩa và ý nghĩa của cường độ tác động (therapeutic range) của thuốc, đặc biệt là đối với thuốc dùng đường uống.

* Phương án A: Khoảng cách từ liều dùng tối thiểu có hiệu quả đến liều dùng tối đa *không* phải là định nghĩa chính xác của cường độ tác động. Nó mô tả phạm vi liều dùng có thể mang lại hiệu quả, nhưng không nhất thiết phản ánh mối liên hệ với độc tính của thuốc. Khoảng liều này thường được xem xét trong quá trình điều chỉnh liều lượng để đạt hiệu quả mong muốn mà không gây tác dụng phụ nghiêm trọng, nhưng nó không phải là định nghĩa của cường độ tác động.

* Phương án B: Khoảng cách từ nồng độ tối thiểu có hiệu quả đến khi thuốc bắt đầu xuất hiện độc tính *là* định nghĩa chính xác nhất của cường độ tác động. Cường độ tác động (therapeutic range) thể hiện khoảng nồng độ thuốc trong huyết tương mà thuốc có hiệu quả điều trị (vượt quá nồng độ tối thiểu có hiệu quả) mà không gây ra các tác dụng độc hại đáng kể (dưới ngưỡng độc tính). Nó giúp bác sĩ và dược sĩ xác định liều lượng phù hợp để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu, đồng thời giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ.

* Phương án C: Khoảng cách từ nồng độ tối thiểu có hiệu quả đến nồng độ trị liệu tối đa *không* phải là định nghĩa chuẩn. "Nồng độ trị liệu tối đa" không phải là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến hoặc chính xác trong dược lý học. Định nghĩa này có thể gây nhầm lẫn vì nó không rõ ràng về mối quan hệ với độc tính của thuốc.

Vậy, đáp án đúng là B.

Câu 23:

Nội dung thông tin thuốc phải phù hợp với:

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Nội dung thông tin thuốc cần phù hợp với tất cả các đối tượng sử dụng, bao gồm cán bộ y tế (bác sĩ, dược sĩ, điều dưỡng,...) để họ có thể đưa ra chỉ định và hướng dẫn sử dụng thuốc hợp lý, cũng như bệnh nhân để họ hiểu rõ về thuốc và sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả. Do đó, đáp án D là đáp án chính xác nhất.

Câu 26:

Sự thay đổi quá trình dược động học của trẻ sơ sinh so với người lớn, ngoại trừ:

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về sự khác biệt dược động học giữa trẻ sơ sinh và người lớn.

* A. Tăng hấp thu thuốc khi dùng qua da: Da của trẻ sơ sinh mỏng hơn và có diện tích bề mặt so với cân nặng lớn hơn so với người lớn, dẫn đến tăng hấp thu thuốc qua da.
* B. Thể tích phân bố tăng: Trẻ sơ sinh có tỷ lệ nước trong cơ thể cao hơn và tỷ lệ mỡ thấp hơn so với người lớn, dẫn đến thể tích phân bố của các thuốc tan trong nước tăng lên.
* C. Tăng tính thấm qua hàng rào máu não: Hàng rào máu não của trẻ sơ sinh chưa phát triển hoàn thiện như người lớn, do đó tính thấm cao hơn.
* D. Tăng chuyển hóa, tăng thời gian bán thải: Chức năng gan và thận của trẻ sơ sinh chưa phát triển đầy đủ, dẫn đến khả năng chuyển hóa thuốc kém hơn và thời gian bán thải kéo dài hơn, không phải tăng chuyển hóa và tăng thời gian bán thải.

Vậy, đáp án sai là D.

Câu 27:

Trường hợp nào sau đây kháng sinh được dùng để dự phòng nhiễm khuẩn:

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Đáp án đúng là A. Kháng sinh dự phòng sau điều trị nhiễm trùng nội tâm mạc.

* Giải thích:

* Nhiễm trùng nội tâm mạc: Đây là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng ảnh hưởng đến van tim hoặc lớp lót bên trong tim (nội tâm mạc). Sau khi điều trị thành công nhiễm trùng nội tâm mạc, bệnh nhân vẫn có nguy cơ tái phát, đặc biệt là trong các thủ thuật xâm lấn như phẫu thuật nha khoa hoặc các thủ thuật y tế khác có thể gây ra vi khuẩn xâm nhập vào máu (bacteremia). Vì vậy, kháng sinh dự phòng được chỉ định trong các tình huống này để ngăn ngừa tái nhiễm.
* Các lựa chọn khác không phù hợp:
* B. Kháng sinh dự phòng nhiễm khuẩn hỗn hợp: Trong thực tế lâm sàng, việc dự phòng nhiễm khuẩn hỗn hợp bằng kháng sinh thường không được khuyến cáo rộng rãi do nguy cơ tạo ra vi khuẩn kháng thuốc.
* C. Kháng sinh dự phòng nhiễm khuẩn hàng rào máu não: Kháng sinh dự phòng không được sử dụng một cách thường quy để bảo vệ hàng rào máu não, trừ khi có các yếu tố nguy cơ cụ thể hoặc phẫu thuật thần kinh.
* D. Kháng sinh dự phòng nhiễm khuẩn đa đường tiêu hóa: Tương tự như nhiễm khuẩn hỗn hợp, việc sử dụng kháng sinh dự phòng trên diện rộng cho nhiễm khuẩn đa đường tiêu hóa không phải là thực hành chuẩn do nguy cơ kháng kháng sinh.

Câu 28:

Điều trị kháng sinh dựa trên kinh nghiệm nào sau đây là SAI?

Lời giải: