Xét một nền kinh tế đóng. Hàm tiêu dùng: C = 400 + 0,5Yd; đầu tư: I = 600; Chi tiêu chính phủ: G = 300; Thuế ròng: T = 200. Khi thuế tăng thêm 150, thì sản lượng cân bằng:

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về các phương pháp tài trợ cho chi tiêu chính phủ và tác động của chúng đến cung tiền. Cần phân tích từng phương án để xác định phương án nào có tác động lớn nhất đến cung tiền:

• Phương án A: Chính phủ bán trái phiếu cho công chúng. Khi chính phủ bán trái phiếu cho công chúng, tiền từ công chúng sẽ chuyển vào chính phủ, làm giảm lượng tiền lưu thông trong nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể thực hiện nghiệp vụ thị trường mở để mua lại trái phiếu, bơm tiền vào nền kinh tế, nhưng đây là một bước gián tiếp.


• Phương án B: Chính phủ bán trái phiếu cho NHNN. Khi chính phủ bán trái phiếu cho NHNN, NHNN sẽ tạo ra tiền mới để mua trái phiếu. Quá trình này trực tiếp làm tăng cung tiền trong nền kinh tế.


• Phương án C: Chính phủ bán trái phiếu cho các NHTM. Khi chính phủ bán trái phiếu cho các NHTM, các NHTM có thể sử dụng một phần dự trữ của mình để mua trái phiếu hoặc tạo tiền thông qua quá trình cho vay. Tuy nhiên, tác động đến cung tiền thường nhỏ hơn so với việc bán cho NHNN.

Như vậy, phương án B và C đều làm tăng cung tiền nhưng phương án B có tác động trực tiếp và mạnh mẽ hơn. Do đó, đáp án đúng là câu D: Câu B và C.

Câu hỏi này liên quan đến việc xác định yếu tố nào, bên cạnh thu nhập thực tế, có thể làm tăng lượng tiền mặt mà mọi người muốn nắm giữ. Mức giá cả và lãi suất đều ảnh hưởng đến nhu cầu tiền mặt.

• Mức giá tăng lên: Khi mức giá tăng lên, cùng một lượng hàng hóa và dịch vụ sẽ tốn nhiều tiền hơn. Do đó, mọi người cần nắm giữ nhiều tiền hơn để thực hiện các giao dịch, làm tăng nhu cầu tiền mặt.


• Mức giá giảm đi: Nếu mức giá giảm đi thì lượng tiền cần để chi tiêu mua hàng hóa dịch vụ giảm đi.


• Lãi suất tăng lên: Khi lãi suất tăng lên, chi phí cơ hội của việc nắm giữ tiền mặt (thay vì gửi ngân hàng hoặc đầu tư) tăng lên. Vì vậy, mọi người có xu hướng nắm giữ ít tiền mặt hơn.


• Lãi suất giảm đi: Khi lãi suất giảm, chi phí cơ hội của việc nắm giữ tiền mặt giảm xuống, nên mọi người có xu hướng nắm giữ nhiều tiền mặt hơn.

Vậy đáp án đúng là Mức giá tăng lên.