Đáp án đúng:
Để giải quyết bài toán này, chúng ta cần thực hiện các bước tính toán dựa trên các dữ kiện đã cho về doanh nghiệp Bình Phát năm 2016 và áp dụng các giả định để tính toán cho năm 2017.
**Bước 1: Tính toán cho năm 2016**
* **Giá trị tư bản bất biến (C) năm 2016:** Đã cho là 76800 tỷ đồng.
* **Tư bản khả biến (V) năm 2016:** Tư bản khả biến chiếm 1/25 tổng giá trị tư bản đầu tư (K). Vậy K = C + V. Ta có V = (1/25) * K. Thay K = C + V vào, ta được V = (1/25) * (C + V).
Giải phương trình này:
V = (1/25)C + (1/25)V
V - (1/25)V = (1/25)C
(24/25)V = (1/25)C
V = (1/24)C
Với C = 76800 tỷ đồng, ta có V = 76800 / 24 = 3200 tỷ đồng.
* **Giá trị thặng dư (M) năm 2016:** Cách diễn đạt "thời gian lao động thặng dư chiếm tỷ lệ 4/9 thời gian ngày lao động" thường được hiểu là tỷ lệ thời gian thặng dư so với tổng thời gian lao động là 4/9. Tức là T_thặng dư / T = 4/9. Suy ra thời gian lao động tất yếu (T_tất yếu) chiếm 1 - 4/9 = 5/9 tổng thời gian lao động.
Khi đó, tỷ suất giá trị thặng dư (m') = T_thặng dư / T_tất yếu = (4/9) / (5/9) = 4/5 = 0.8.
Vậy, M = m' * V = 0.8 * 3200 = 2560 tỷ đồng.
* **Tổng giá trị tư bản đầu tư (K) năm 2016:** K = C + V = 76800 + 3200 = 80000 tỷ đồng.
**Bước 2: Tính toán cho năm 2017**
* **Tích lũy tư bản năm 2016:** Phần giá trị thặng dư (M) dùng để tích lũy = M - Chi tiêu cá nhân = 2560 tỷ đồng - 310 tỷ đồng = 2250 tỷ đồng.
* **Giả định cấu tạo hữu cơ của tư bản không thay đổi:** Điều này có nghĩa là tỷ lệ giữa tư bản bất biến và tư bản khả biến (C/V) không đổi.
Cấu tạo hữu cơ năm 2016 là C/V = 76800 / 3200 = 24.
Vậy, cấu tạo hữu cơ năm 2017 cũng là 24 (C'/V' = 24).
* **Xác định C' và V' năm 2017:**
Tổng tư bản đầu tư năm 2017 (K') = Tổng tư bản năm 2016 (K) + Tư bản tích lũy = 80000 + 2250 = 82250 tỷ đồng.
Ta có K' = C' + V' và C'/V' = 24.
Từ C'/V' = 24, ta có C' = 24V'.
Thay vào K' = C' + V': 82250 = 24V' + V' = 25V'.
V' = 82250 / 25 = 3290 tỷ đồng.
C' = 24 * V' = 24 * 3290 = 78960 tỷ đồng.
Vậy, giá trị tư bản bất biến của doanh nghiệp Bình Phát vào năm 2017 là 78960 tỷ đồng, và giá trị tư bản khả biến là 3290 tỷ đồng.
**Bước 3: So sánh tỷ suất lợi nhuận giữa năm 2017 và 2016**
* **Tỷ suất lợi nhuận năm 2016 (p' 2016):**
p' = M / K = 2560 / 80000 = 0.032 = 3.2%.
* **Tỷ suất lợi nhuận năm 2017 (p' 2017):**
Đã cho tỷ suất giá trị thặng dư năm 2017 (m' 2017) là 60% hay 0.6.
Cấu tạo hữu cơ năm 2017 (C'/V') = 24.
Tỷ suất lợi nhuận được tính theo công thức: p' = m' / (1 + m' / (C/V)).
p' (2017) = 0.6 / (1 + 0.6 / 24) = 0.6 / (1 + 0.025) = 0.6 / 1.025 ≈ 0.58536585...
Đổi sang phần trăm: p' (2017) ≈ 58.54%.
* **So sánh:**
Tỷ suất lợi nhuận năm 2016 là 3.2%.
Tỷ suất lợi nhuận năm 2017 là khoảng 58.54%.
Như vậy, tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp Bình Phát năm 2017 đã tăng lên rất nhiều so với năm 2016.
**Kết luận:**
* **a) Giá trị tư bản bất biến và tư bản khả biến năm 2017:** Tư bản bất biến là 78960 tỷ đồng, tư bản khả biến là 3290 tỷ đồng.
* **b) Tỷ suất lợi nhuận năm 2017 so với năm 2016:** Tỷ suất lợi nhuận năm 2017 (khoảng 58.54%) tăng mạnh so với năm 2016 (3.2%).
