Giả sử một nước có dân số là 40 triệu người, trong đó 18 triệu người có việc làm và 2 triệu người thất nghiệp. Tỉ lệ thất nghiệp của nước này là bao nhiêu?

GDP danh nghĩa (Nominal GDP) là giá trị sản lượng hàng hóa và dịch vụ được tính theo giá hiện hành. GDP thực tế (Real GDP) là giá trị sản lượng hàng hóa và dịch vụ được tính theo giá của năm cơ sở (năm gốc). Chỉ số điều chỉnh GDP (GDP deflator) được tính bằng công thức: GDP deflator = (GDP danh nghĩa / GDP thực tế) * 100.

Trong trường hợp này, GDP danh nghĩa tăng từ 8.000 tỉ lên 8.400 tỉ, trong khi GDP thực tế không đổi. Điều này có nghĩa là sự thay đổi trong GDP danh nghĩa hoàn toàn do sự thay đổi về giá cả, chứ không phải do sự thay đổi về sản lượng.

Tính chỉ số điều chỉnh GDP năm cơ sở: (8000/8000)*100 = 100

Tính chỉ số điều chỉnh GDP năm tiếp theo: (8400/8000)*100 = 105

Vậy chỉ số điều chỉnh GDP tăng từ 100 lên 105. => Phương án 1 sai.

Vì GDP thực tế không đổi, ta có thể suy ra chỉ số điều chỉnh GDP phản ánh sự thay đổi về giá cả của hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong nước. Mức tăng giá trung bình được tính như sau: ((8400-8000)/8000)*100% = 5%.

Vậy giá cả của hàng sản xuất trong nước tăng trung bình 5%. => Phương án 2 đúng.

CPI (Consumer Price Index) đo lường sự thay đổi giá cả của một giỏ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng điển hình của hộ gia đình. Trong khi đó, chỉ số điều chỉnh GDP đo lường sự thay đổi giá cả của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong nước. Vì vậy, CPI và chỉ số điều chỉnh GDP không nhất thiết phải tăng cùng mức. => Phương án 3 sai.

Mức giá thay đổi, cụ thể là tăng. => Phương án 4 sai.

Vậy đáp án đúng là phương án 2.