Định nghĩa sau đây đã sai vì đã vi phạm quy tắc nào? “ Hàng hoá là vật phẩm do lao động làm ra”:

Định nghĩa "Nhà kinh doanh là những người quan tâm đến lợi nhuận" sai vì nó không rõ ràng và chính xác. Định nghĩa này quá chung chung, vì bất kỳ ai tham gia vào hoạt động kinh tế (ví dụ: người làm công ăn lương, nhà đầu tư) đều quan tâm đến lợi nhuận ở một mức độ nào đó. Một định nghĩa tốt cần phải chỉ ra được đặc điểm riêng biệt của nhà kinh doanh so với những đối tượng khác.

Câu phán đoán "Đã là sinh viên đều phải theo quy chế thi của Bộ GD&ĐT" là một phán đoán phổ quát khẳng định (mọi S là P). Trong phán đoán loại A (SaP), chủ từ (S) luôn chu diên (đề cập đến tất cả các thành viên của lớp đối tượng sinh viên), còn thuộc từ (P) không chu diên (chỉ đề cập đến một phần của lớp đối tượng tuân thủ quy chế thi). Do đó, S mang dấu '+' và P mang dấu '-'.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về các quy luật cơ bản của Lôgíc hình thức.

Quy luật đồng nhất yêu cầu một khái niệm hoặc phán đoán phải giữ nguyên ý nghĩa trong suốt quá trình lập luận. Quy luật không mâu thuẫn khẳng định rằng hai phán đoán mâu thuẫn nhau không thể đồng thời đúng. Quy luật loại trừ cái thứ ba nói rằng trong hai phán đoán mâu thuẫn, một phải đúng, không có khả năng thứ ba.

Trong trường hợp này, không có sự vi phạm nào xảy ra. Việc tất cả sinh viên HUBT phải học Lôgíc học không mâu thuẫn với việc không phải tất cả các trường đại học khác đều coi đó là môn bắt buộc. Đây chỉ là một quy định riêng của một trường cụ thể, không hề mâu thuẫn với thực tế chung. Các quy luật còn lại cũng không bị vi phạm.

Quy luật lý do đầy đủ yêu cầu mọi phán đoán phải có lý do xác đáng. Xét các phương án:

• Phương án 1: "Nếu gà gáy thì trời sáng" - Đây là một nhận định có tính tương quan, nhưng không phải lúc nào gà gáy thì trời cũng sáng (ví dụ, gà gáy vào buổi trưa hoặc chiều tối). Như vậy, việc gà gáy không phải là lý do đầy đủ để kết luận trời sáng.
• Phương án 2: "Các loài vật không có ăn thì chết" - Đây là một chân lý, việc không có thức ăn là lý do đầy đủ để một loài vật chết.
• Phương án 3: "Nếu tức nước thì vỡ bờ" - Đây là một hiện tượng tự nhiên có tính quy luật, "tức nước" là lý do dẫn đến "vỡ bờ".
• Phương án 4: "Nếu tổng các chữ số của một số tự nhiên chia hết cho 3 thi số ấy chia hết cho 3" - Đây là một định lý toán học, tổng các chữ số chia hết cho 3 là lý do đầy đủ để kết luận số đó chia hết cho 3. Vậy, phương án 1 vi phạm quy luật lý do đầy đủ.

Nhận định trên vi phạm quy luật đồng nhất. Quy luật đồng nhất yêu cầu mỗi khái niệm, phán đoán, suy luận phải giữ nguyên ý nghĩa, nội dung của nó trong suốt quá trình lập luận, tránh đánh tráo khái niệm. Trong câu này, cụm từ "giá trị sử dụng" được dùng với hai nghĩa khác nhau: một là giá trị sử dụng nói chung (tính hữu ích), hai là "giá trị sử dụng tốt" (tính hữu ích cao, chất lượng tốt). Việc lẫn lộn hai nghĩa này dẫn đến vi phạm quy luật đồng nhất.