Cho các luận ba đoạn sau: "Đa số nhà doanh nghiệp giỏi đều có tư duy năng động" - "Chị Hoa có tư duy năng động" - "Chị Hoa là nhà doanh nghiệp giỏi". Hỏi: Luận ba đoạn sai do vi phạm quy tắc nào?

 

Phân tích tam đoạn luận trên:

Mệnh đề 1: "Đa số người ham hiểu biết đều thích đọc sách" (M - P) Mệnh đề 2: "Mai thích đọc sách" (S - M) Kết luận: "Mai là người ham hiểu biết" (S - P)

Trong trường hợp này:

S (chủ từ trong kết luận): Mai P (vị từ trong kết luận): Người ham hiểu biết M (thuật ngữ giữa): Thích đọc sách

Thuật ngữ M ("thích đọc sách") không chu diên (không được sử dụng toàn bộ) trong cả hai tiền đề. Ở tiền đề 1, chỉ "đa số" người ham hiểu biết thích đọc sách, không phải tất cả. Ở tiền đề 2, "Mai thích đọc sách" không bao hàm tất cả những người thích đọc sách đều là Mai. Do đó, quy tắc "Thuật ngữ M phải chu diên ít nhất một lần" bị vi phạm.

Logic học là môn khoa học nghiên cứu về các hình thức và quy luật của tư duy. Mục tiêu chính của nó là làm sáng tỏ cấu trúc của tư duy và các quy tắc giúp suy luận hợp lệ. Do đó, đáp án chính xác là 'Kết cấu và quy luật của tư duy'.

Logic hình thức, hay còn gọi là logic học hình thức, là một nhánh của logic học nghiên cứu về các quy tắc suy luận hợp lệ dựa trên hình thức của các mệnh đề, luận cứ, mà không cần quan tâm đến nội dung cụ thể của chúng. Do đó, khi khảo sát một tư tưởng, logic hình thức chủ yếu tập trung vào hình thức của tư tưởng đó, tức là cấu trúc và mối quan hệ giữa các thành phần của tư tưởng, chứ không phải nội dung mà tư tưởng đó biểu đạt.

Câu hỏi đề cập đến luật loại trừ khả năng thứ ba trong logic mệnh đề. Luật này phát biểu rằng một mệnh đề hoặc là đúng, hoặc là sai, chứ không có trường hợp nào khác. Ký hiệu logic của luật này là "a ∨ ~a", nghĩa là "a đúng hoặc không a đúng". Các lựa chọn khác không biểu diễn đúng luật này.

Quy luật đồng nhất, một trong những quy luật cơ bản của tư duy, khẳng định rằng trong quá trình tư duy và lập luận, mỗi khái niệm và phán đoán phải được sử dụng theo cùng một nghĩa, không được thay đổi hoặc đánh tráo một cách tùy tiện. Điều này đảm bảo tính xác định, rõ ràng và rành mạch của tư duy, giúp tránh những hiểu lầm và sai sót trong suy luận. Các lựa chọn khác không trực tiếp thể hiện mục đích chính của quy luật đồng nhất.