Công ty cổ phần CFA có thông tin trích từ báo cáo tài chính và một số thông tin khác như sau (ĐVT: tỷ đồng)

Tài liệu 1 – Bảng cân đối kế toán tóm tắt

Tài sản	31/12/2018	31/12/2017	Nguồn vốn	31/12/2018	31/12/2017
Tài sản ngắn hạn	59.743	50.782	Nợ ngắn hạn	58.143	42.898
Tài sản dài hạn	52.359	48.467	Nợ dài hạn	3.791	4.230
			Vốn chủ sở hữu	50.168	52.121
Tổng cộng	112.102	99.249	Tổng cộng	112.102	99.249

Tài liệu 2 – Kết quả kinh doanh và thông tin khác

Chỉ tiêu	2018	2017
- Doanh thu thuần	210.450	230.480
- Chi phí lãi vay	2.714	3.656
- Tổng lợi nhuận trước thuế	8.570	8.130
- Chi phí thuế TNDN	2.460	2.540

Tỷ lệ nguồn vốn dài hạn tài trợ tài sản ngắn hạn mục tiêu: 25% - 30%

Yêu cầu:

Cơ cấu tài chính cuối năm 2018 có rủi ro thanh toán cao hay thấp, tại sao?

Để xác định gánh nặng thuế TNDN năm 2018 tăng hay giảm so với năm 2017, ta cần tính tỷ lệ thuế TNDN trên lợi nhuận trước thuế của từng năm và so sánh chúng.

Năm 2017:

Tỷ lệ thuế TNDN = (Chi phí thuế TNDN / Tổng lợi nhuận trước thuế) * 100 = (2.540 / 8.130) * 100 = 31,24%

Năm 2018:

Tỷ lệ thuế TNDN = (Chi phí thuế TNDN / Tổng lợi nhuận trước thuế) * 100 = (2.460 / 8.570) * 100 = 28,70%

Như vậy, tỷ lệ thuế TNDN năm 2018 là 28,70% trong khi năm 2017 là 31,24%.

Do đó, gánh nặng thuế TNDN năm 2018 giảm so với năm 2017.

Câu hỏi yêu cầu phân tích suất sinh lời trên tổng vốn đầu tư trước thuế (ROI) dựa trên bảng số liệu và một nhận định. Để phân tích ROI, chúng ta cần hiểu công thức tính ROI và các yếu tố ảnh hưởng đến nó. ROI thường được tính bằng công thức: ROI = (Lợi nhuận ròng / Tổng vốn đầu tư) * 100% hoặc trong trường hợp này là ROI trước thuế, có thể là (EBIT / Tổng vốn bình quân) * 100%.

Trong bảng số liệu, chúng ta có các chỉ tiêu cho năm 2017: EBIT = 11.786, Tổng vốn bình quân = 98.176, ROI = 12,01%, Tỷ suất EBIT trên doanh thu thuần = 5,11%, Vòng quay tổng vốn = 2,3476%. Tuy nhiên, số liệu cho năm 2018 còn trống, điều này làm cho việc so sánh trực tiếp và tính toán mức ảnh hưởng trở nên khó khăn nếu chỉ dựa vào dữ liệu được cung cấp.

Nhận định ở phần b đưa ra là: "Không cần tính toán mức ảnh hưởng, hiệu quả tiết kiệm chi phí hoạt động hay hiệu quả tiết kiệm vốn là nhân tố làm tăng ROI năm 2018 so với năm 2017." Nhận định này có hai phần: (1) Không cần tính toán mức ảnh hưởng và (2) Hiệu quả tiết kiệm chi phí/vốn là nhân tố làm tăng ROI.

Nếu ROI năm 2018 tăng so với năm 2017, điều này có nghĩa là lợi nhuận trước thuế (EBIT) tăng hoặc tổng vốn bình quân giảm, hoặc cả hai. Hiệu quả tiết kiệm chi phí hoạt động trực tiếp làm tăng EBIT. Hiệu quả tiết kiệm vốn (ví dụ: giảm tài sản cố định, giảm hàng tồn kho) sẽ làm giảm tổng vốn bình quân. Cả hai yếu tố này đều có thể góp phần làm tăng ROI.

Tuy nhiên, để khẳng định chắc chắn "hiệu quả tiết kiệm chi phí hoạt động hay hiệu quả tiết kiệm vốn là nhân tố làm tăng ROI năm 2018 so với năm 2017" mà không có số liệu cụ thể của năm 2018 và không thực hiện phân tích mức ảnh hưởng là chưa đủ cơ sở. Câu hỏi yêu cầu "phân tích" ROI, và việc đưa ra một nhận định như vậy mà không có dữ liệu đối chứng hoặc phân tích chi tiết là không đầy đủ. Việc "không cần tính toán mức ảnh hưởng" là một giả định có thể không đúng, vì mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố là rất quan trọng trong phân tích tài chính.

Do bảng số liệu năm 2018 trống và nhận định không có đủ cơ sở để khẳng định, không có đáp án đúng nào trong các lựa chọn được cung cấp (vì câu hỏi yêu cầu phân tích nhưng lại chỉ đưa ra một nhận định và thiếu dữ liệu để xác minh nhận định đó). Tuy nhiên, nếu câu hỏi này nằm trong một bài kiểm tra và yêu cầu đánh giá tính đúng sai của nhận định b, thì nhận định này có thể bị coi là sai hoặc thiếu cơ sở vì việc phân tích tài chính thường đòi hỏi tính toán mức ảnh hưởng của các yếu tố để hiểu rõ nguyên nhân tăng/giảm. Nếu chỉ có hai lựa chọn a và b, và a là việc lập bảng (đã có sẵn một phần) thì có lẽ câu hỏi đang hướng đến việc đánh giá nhận định b. Trong trường hợp này, nhận định b là không chính xác hoặc chưa được chứng minh vì thiếu dữ liệu và không có phân tích định lượng về mức độ ảnh hưởng.

Điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn (tức là thay đổi tỷ lệ giữa nợ và vốn chủ sở hữu) sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vốn của doanh nghiệp. Khi cơ cấu nguồn vốn thay đổi, tác động sẽ lan tỏa đến các chỉ tiêu tài chính sau:

• Suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE): ROE đo lường khả năng sinh lời trên mỗi đồng vốn chủ sở hữu. Việc thay đổi cơ cấu vốn, đặc biệt là tăng nợ vay, có thể làm tăng ROE nếu doanh nghiệp sử dụng nợ vay hiệu quả (tức là tạo ra lợi nhuận cao hơn chi phí lãi vay). Tuy nhiên, nếu sử dụng nợ không hiệu quả, ROE có thể giảm.
• Tỷ lệ hoàn vốn (ROI) và Suất sinh lời trên tài sản (ROA): Mặc dù việc điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn có thể gián tiếp ảnh hưởng đến ROI và ROA, nhưng tác động trực tiếp và rõ rệt nhất là lên ROE. ROA đo lường khả năng sinh lời trên tổng tài sản, còn ROI đo lường hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Sự thay đổi trong cơ cấu vốn có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng (tử số trong công thức tính ROA và ROI) và do đó ảnh hưởng đến các chỉ số này, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng ít hơn so với ROE.

Do đó, đáp án chính xác nhất là C.

Tỷ lệ giá vốn hàng bán (COGS) trên doanh thu thể hiện mối quan hệ giữa chi phí trực tiếp sản xuất hàng hóa hoặc dịch vụ so với doanh thu bán hàng. Nếu tỷ lệ này tăng lên so với năm trước, điều đó có nghĩa là giá vốn hàng bán tăng nhanh hơn so với doanh thu, hoặc giá vốn hàng bán giảm ít hơn so với mức giảm của doanh thu. Điều này có thể xảy ra vì một số lý do:

1. Công ty đã tăng chi phí trực tiếp và giảm doanh thu: Đây là một nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tỷ lệ giá vốn hàng bán trên doanh thu tăng lên. Khi chi phí sản xuất tăng và doanh thu giảm, tỷ lệ này sẽ tăng.

2. Công ty đã giảm chi phí trực tiếp với tỷ lệ thấp hơn tỷ lệ giảm doanh thu: Nếu cả chi phí trực tiếp và doanh thu đều giảm, nhưng doanh thu giảm mạnh hơn, tỷ lệ giá vốn hàng bán trên doanh thu sẽ tăng.

3. Công ty đã tăng chi phí trực tiếp với tỷ lệ cao hơn tỷ lệ tăng doanh thu: Trường hợp này ít khả năng xảy ra, nhưng nếu chi phí trực tiếp tăng quá nhanh so với doanh thu, tỷ lệ này cũng sẽ tăng.

Vì cả ba khả năng trên đều có thể dẫn đến việc tỷ lệ giá vốn hàng bán trên doanh thu tăng lên, nên đáp án chính xác nhất là 'Có thể là 1 trong 3 nguyên nhân trên'.

Lãi (hoặc lỗ) phát sinh từ việc đánh giá lại các khoản mục có gốc ngoại tệ là một khoản mục phi tiền tệ. Do đó, nó không ảnh hưởng trực tiếp đến bất kỳ dòng tiền nào trong ba loại dòng tiền: hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Vì vậy, đáp án chính xác là 'Không ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền'.