Khái niệm “người điều khiển giao thông” được hiểu như thế nào là đúng?

Trong khu đô thị và đông dân cư vào ban đêm, việc sử dụng đèn xe phải tuân thủ các quy tắc an toàn giao thông để đảm bảo tầm nhìn cho người lái đồng thời không gây chói mắt, nguy hiểm cho các phương tiện và người đi bộ khác.

Phương án 1: "Bất cứ đèn nào miễn là mắt nhìn rõ phía trước." Phương án này không đúng vì nó quá chung chung và bỏ qua các quy định về an toàn. Mỗi loại đèn (chiếu xa, chiếu gần, đèn sương mù) có mục đích và điều kiện sử dụng riêng, không thể tùy tiện sử dụng theo cảm tính.

Phương án 2: "Chỉ bật đèn chiếu xa (đèn pha) khi không nhìn rõ đường." Đèn chiếu xa (đèn pha) tạo ra chùm sáng mạnh và xa, rất dễ gây chói mắt nghiêm trọng cho người đi ngược chiều hoặc phương tiện đi phía trước, dẫn đến nguy hiểm. Trong khu đô thị và đông dân cư, mật độ phương tiện và người qua lại cao, việc sử dụng đèn chiếu xa là rất hạn chế và thường bị cấm.

Phương án 3: "Đèn chiếu xa (đèn pha) khi đường vắng, đèn pha chiếu gần (đèn cốt) khi có xe đi ngược chiều." Mặc dù quy tắc chuyển đổi đèn pha/cốt khi có xe ngược chiều là đúng, nhưng việc sử dụng đèn chiếu xa (pha) ngay cả khi đường vắng trong khu đô thị và đông dân cư vẫn không phải là lựa chọn tối ưu và hợp lý nhất. Khu vực này thường có hệ thống chiếu sáng công cộng và luôn tiềm ẩn khả năng xuất hiện người hoặc phương tiện bất ngờ. Việc ưu tiên sử dụng đèn chiếu xa trong khu vực này là không phù hợp với quy định và tiềm ẩn rủi ro.

Phương án 4: "Đèn chiếu gần (đèn cốt)." Đây là phương án chính xác nhất. Đèn chiếu gần (đèn cốt) được thiết kế để chiếu sáng một khoảng cách vừa phải phía trước xe mà không gây chói mắt cho người đi ngược chiều hoặc các phương tiện khác. Khi lái xe trong khu đô thị và đông dân cư vào ban đêm, đèn chiếu gần là loại đèn thích hợp và an toàn nhất, đảm bảo tầm nhìn cần thiết cho người lái và tuân thủ các quy định về an toàn giao thông.

Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ QCVN 41:2019/BGTVT (và được hướng dẫn chi tiết tại Thông tư 31/2019/TT-BGTVT Điều 10 Khoản 3), khi đèn tín hiệu giao thông tại các nút giao đường bộ hiển thị vàng nhấp nháy, người điều khiển phương tiện giao thông được phép đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ, người khuyết tật qua đường hoặc các loại phương tiện khác theo quy định của Luật Giao thông đường bộ khi thấy an toàn. Điều này nhằm đảm bảo an toàn tối đa tại các điểm giao cắt, nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ va chạm.

Phương án 1 (Đúng): "Giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ và cho xe đi qua khu vực giao cắt khi thấy an toàn." Đây là hành vi hoàn toàn đúng với quy định pháp luật và nguyên tắc an toàn giao thông. Đèn vàng nhấp nháy không yêu cầu dừng hẳn mà là tín hiệu cảnh báo, yêu cầu người lái xe phải cẩn trọng đặc biệt.

Phương án 2 (Sai): "Phải dừng lại trước nút giao, sau đó tăng tốc cho xe đi qua." Việc dừng lại bắt buộc chỉ áp dụng với đèn đỏ, biển báo STOP hoặc vạch dừng. Tăng tốc qua nút giao sau khi dừng lại là hành vi nguy hiểm, không an toàn và không phù hợp với tín hiệu đèn vàng nhấp nháy.

Phương án 3 (Sai): "Tăng tốc vượt qua nút giao." Đây là hành vi cực kỳ nguy hiểm, vi phạm nghiêm trọng quy tắc giao thông, đặc biệt tại các nút giao vốn có lưu lượng xe cộ và người đi bộ lớn. Đèn vàng nhấp nháy yêu cầu giảm tốc độ và tăng cường quan sát, không phải tăng tốc.

Biển báo trong hình là Biển báo cấm số P.108 theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ QCVN 41:2019/BGTVT. Ý nghĩa của biển báo này là cấm tất cả các loại súc vật sử dụng để vận tải hàng hóa hoặc hành khách, bao gồm cả việc kéo xe hay chở người/hàng trên lưng, đi qua đoạn đường có đặt biển báo này. Biển báo này nhằm đảm bảo an toàn giao thông và hạn chế sự cản trở lưu thông của các loại phương tiện cơ giới trên những đoạn đường nhất định.

Phân tích các phương án:

Phương án 1: "Đường cấm súc vật vận tải hàng hóa." Phương án này chỉ nêu một phần ý nghĩa của biển báo (vận tải hàng hóa) và chưa đầy đủ, vì biển còn cấm cả vận tải hành khách và cả việc kéo xe. Vì vậy, đây là phương án chưa chính xác hoàn toàn.

Phương án 2: "Đường cấm súc vật vận tải hành khách." Tương tự phương án 1, phương án này cũng chỉ nêu một phần ý nghĩa (vận tải hành khách) và không đầy đủ, bỏ qua việc vận tải hàng hóa và kéo xe. Vì vậy, đây là phương án chưa chính xác hoàn toàn.

Phương án 3: "Đường cấm súc vật vận tải hàng hóa hoặc hành khách dù kéo xe hay chở trên lưng đi qua." Đây là phương án chính xác và đầy đủ nhất, bao quát toàn bộ ý nghĩa của biển báo P.108 theo quy định hiện hành. Biển cấm này áp dụng cho mọi hình thức vận chuyển của súc vật, dù là chở người, chở hàng, kéo xe hay mang vác trên lưng.

Trong tình huống giao thông có xe tải và xe đạp cùng đi thẳng hoặc rẽ phải, việc xử lý an toàn và đúng luật là giảm tốc độ và nhường đường cho các phương tiện khác, đặc biệt là xe tải (có kích thước lớn, tầm nhìn hạn chế) và xe đạp (phương tiện yếu thế hơn).

Phân tích các phương án:

Phương án 1: "Tăng tốc độ, rẽ phải trước xe tải và xe đạp." Hành động này là cực kỳ nguy hiểm và vi phạm luật giao thông. Việc tăng tốc và vượt lên trước xe tải có thể gây khuất tầm nhìn, dễ dẫn đến va chạm, đặc biệt khi xe tải có thể cần không gian rộng hơn để rẽ. Rẽ trước xe đạp cũng gây nguy hiểm cho người đi xe đạp, vốn là đối tượng dễ bị tổn thương trên đường.

Phương án 2: "Giảm tốc độ, rẽ phải sau xe tải và xe đạp." Đây là hành động an toàn và đúng đắn. Việc giảm tốc độ giúp người lái kiểm soát tốt hơn tình hình giao thông, có thời gian quan sát và đánh giá. Rẽ phải sau xe tải và xe đạp đảm bảo rằng các phương tiện này có đủ không gian để di chuyển và tránh được các tình huống va chạm không đáng có. Điều này thể hiện sự ưu tiên an toàn cho các phương tiện khác, đặc biệt là phương tiện lớn và dễ bị tổn thương.

Phương án 3: "Tăng tốc độ, rẽ phải trước xe đạp." Tương tự như phương án 1, hành động này rất nguy hiểm và không được phép. Tăng tốc để cắt đầu xe đạp có thể khiến người đi xe đạp không kịp phản ứng, gây tai nạn. Luật giao thông luôn yêu cầu người lái xe cơ giới phải nhường đường và đảm bảo an toàn cho xe đạp và người đi bộ.

Kết luận: Để đảm bảo an toàn cho bản thân và các phương tiện khác khi tham gia giao thông, đặc biệt là tại các giao lộ hoặc khi có sự hiện diện của xe lớn và xe yếu thế, tài xế cần giảm tốc độ và nhường đường. Do đó, phương án "Giảm tốc độ, rẽ phải sau xe tải và xe đạp" là phương án chính xác nhất.

Hành vi lắp đặt, sử dụng còi, đèn không đúng thiết kế của nhà sản xuất đối với từng loại xe cơ giới là không được phép. Theo Khoản 2 Điều 55 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định rõ: "Chủ phương tiện không được tự ý thay đổi kết cấu, tổng thành, hệ thống của xe không đúng với thiết kế của nhà chế tạo hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt". Còi và đèn là những bộ phận quan trọng thuộc hệ thống của xe, có vai trò đảm bảo an toàn giao thông. Việc lắp đặt, sử dụng còi, đèn không đúng thiết kế của nhà sản xuất (ví dụ: đèn có cường độ sáng quá mức gây chói mắt người đi đối diện, còi có âm lượng vượt quá quy định hoặc không đúng chuẩn) có thể gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông và bị coi là hành vi tự ý thay đổi kết cấu, tổng thành, hệ thống của xe. Các quy định về xử phạt hành chính đối với hành vi này cũng được nêu rõ trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP). Mục đích của quy định này là nhằm duy trì tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật của phương tiện, đảm bảo trật tự và an toàn giao thông đường bộ.