Chủ thể quản lý hành chính nhà nước:

Câu hỏi kiểm tra hiểu biết về nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa trong quản lý hành chính nhà nước. Nguyên tắc pháp chế đòi hỏi mọi hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước phải tuân thủ pháp luật, không có trường hợp ngoại lệ. Phương án A sai vì pháp chế không cho phép chủ thể tùy tiện lựa chọn, thực hiện hoặc không thực hiện pháp luật. Phương án B sai vì pháp chế là một nguyên tắc Hiến định cơ bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Phương án D sai vì pháp chế không chỉ mang tính pháp lý mà còn bao hàm cả tính chính trị, đạo đức, thể hiện ý chí và lợi ích của nhân dân. Phương án C là đúng vì nguyên tắc pháp chế không chỉ dừng lại ở việc tuân thủ pháp luật hành chính mà còn đòi hỏi cơ quan hành chính phải hoạt động theo đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền do pháp luật quy định, bảo đảm tính hợp pháp, hợp lý và hiệu quả.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về bản chất và đặc điểm của phương pháp điều chỉnh trong Luật hành chính. Luật hành chính là ngành luật công, điều chỉnh các quan hệ quản lý nhà nước. Do đó, phương pháp điều chỉnh đặc trưng của nó thường là mệnh lệnh hành chính, thể hiện quyền uy của Nhà nước trong việc ra quyết định và thi hành quyết định đó đối với các đối tượng quản lý. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng chỉ là mệnh lệnh đơn thuần, trong nhiều trường hợp, các quy phạm hành chính còn quy định quyền và nghĩa vụ của các bên, có thể diễn ra dưới hình thức thỏa thuận hoặc hợp đồng hành chính, thể hiện sự tương tác và đôi khi là bình đẳng hơn.

Phân tích các phương án:
* A: Luôn chỉ là phương pháp mệnh lệnh. Sai. Mặc dù mệnh lệnh là phương pháp phổ biến, nhưng không phải là duy nhất. Luật hành chính còn có các phương pháp khác như khuyến khích, thuyết phục, thỏa thuận hành chính.
* B: Không chỉ thể hiện sự bất bình đẳng giữa các bên tham gia quan hệ quản lý. Đúng. Quan hệ quản lý hành chính thường có sự bất bình đẳng (bên quản lý và bên chịu sự quản lý). Tuy nhiên, câu hỏi nói "không chỉ thể hiện sự bất bình đẳng" ám chỉ rằng đôi khi nó thể hiện sự bình đẳng hoặc các khía cạnh khác. Nếu hiểu theo nghĩa các phương pháp khác không phải lúc nào cũng là bất bình đẳng thì phương án này có thể đúng. Tuy nhiên, nếu xét phương pháp điều chỉnh chung thì sự bất bình đẳng là cốt lõi.
* C: Trong đa số các trường hợp thể hiện sự bình đẳng giữa các bên tham gia quan hệ quản lý. Sai. Đa số các trường hợp trong quan hệ quản lý hành chính đều thể hiện sự bất bình đẳng do vai trò quyền lực của Nhà nước.
* D: Là việc nhà nước dùng các mệnh lệnh cụ thể để tác động lên các quan hệ quản lý. Đúng. Đây là cách mô tả chính xác nhất phương pháp mệnh lệnh trong Luật hành chính, thể hiện vai trò chủ đạo của Nhà nước trong việc ban hành các quy tắc xử sự và yêu cầu các chủ thể tuân thủ để đảm bảo sự vận hành của bộ máy nhà nước và các hoạt động quản lý.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về đối tượng điều chỉnh của Luật Hành chính. Luật Hành chính điều chỉnh các quan hệ quản lý nhà nước và trật tự quản lý hành chính. Phương án A đúng vì đối tượng điều chỉnh của Luật Hành chính không chỉ giới hạn ở các quan hệ phát sinh trong hoạt động chấp hành - điều hành của cơ quan hành chính nhà nước, mà còn bao gồm cả các quan hệ phát sinh trong quá trình các cơ quan nhà nước khác hoặc các tổ chức được giao nhiệm vụ thực hiện quản lý nhà nước. Phương án B sai vì không phải mọi quan hệ trong quản lý hành chính đều thể hiện sự bất bình đẳng tuyệt đối, có những trường hợp quan hệ tương đối bình đẳng giữa các bên. Phương án C sai vì Tòa án thực hiện chức năng xét xử, không phải là đối tượng trực tiếp của điều chỉnh hành chính, trừ khi các hành vi đó liên quan đến vi phạm hành chính. Phương án D sai vì không phải mọi bên tham gia quan hệ quản lý hành chính đều mang quyền lực nhà nước, ví dụ như người dân khi tham gia vào các quan hệ hành chính.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các chủ thể tham gia vào quan hệ quản lý hành chính nhà nước. Quan hệ quản lý hành chính là mối quan hệ pháp lý phát sinh giữa các chủ thể trong quá trình hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Để xác định đáp án đúng, cần phân tích bản chất của quan hệ quản lý hành chính:

* Phương án A sai: Quan hệ quản lý hành chính hoàn toàn có thể diễn ra giữa cơ quan hành chính nhà nước và tổ chức xã hội (ví dụ: cơ quan nhà nước giao một số nhiệm vụ quản lý cho tổ chức xã hội thực hiện).
* Phương án B sai: Các bên tham gia quan hệ quản lý hành chính không nhất thiết phải đều là cơ quan hành chính nhà nước. Có thể có các chủ thể khác tham gia vào quan hệ này, như cá nhân, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội.
* Phương án C đúng: Trong quan hệ quản lý hành chính, một hoặc cả hai bên đều có thể có quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật hành chính. Ví dụ, cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền ban hành các văn bản dưới luật, còn các tổ chức xã hội có thể được trao quyền ban hành các quy chế, quy định nội bộ có tính chất quy phạm pháp luật trong phạm vi được pháp luật cho phép.
* Phương án D sai: Quan hệ quản lý hành chính thường mang tính bất bình đẳng về quyền và nghĩa vụ giữa các bên. Bên quản lý (thường là cơ quan nhà nước) có quyền nhân danh nhà nước để đưa ra các quyết định, mệnh lệnh, còn bên chịu sự quản lý (cá nhân, tổ chức) có nghĩa vụ chấp hành.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về bản chất và đặc điểm của văn bản quy phạm pháp luật hành chính.
Phương án A đúng vì văn bản quy phạm pháp luật hành chính không chỉ là sản phẩm của hoạt động ban hành mà còn thể hiện ý chí và quyền lực nhà nước, là công cụ để nhà nước quản lý xã hội. Tuy nhiên, nó không chỉ dừng lại ở việc ban hành mà còn là sự thể hiện và thực thi quyền lực.

Phương án B sai vì văn bản quy phạm pháp luật hành chính luôn thể hiện tính quyền lực nhà nước. Nó là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành, áp dụng cho các đối tượng trong phạm vi quản lý của nhà nước và có tính bắt buộc thi hành.

Phương án C sai vì không phải tất cả các chủ thể quản lý hành chính nhà nước đều có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật hành chính. Chỉ những chủ thể được pháp luật trao quyền mới có thẩm quyền này (ví dụ: Chính phủ, Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp). Nhiều chủ thể quản lý hành chính chỉ ban hành các văn bản hành chính thông thường.

Phương án D sai vì không phải văn bản quy phạm pháp luật hành chính nào cũng chứa đựng quy phạm pháp luật hành chính quy định về các biện pháp cưỡng chế hành chính. Một số văn bản có thể quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân, tổ chức, trình tự, thủ tục hành chính mà không trực tiếp quy định về biện pháp cưỡng chế.