14. Tìm phương án đúng nhất. Luận điểm nào dưới đây nhận định đúng về mổi quan hệ giữa cá nhân và xã hội

16. Nhân cách của một con người được quyết định nhiều nhất bởi yếu tố nào?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Để xác định yếu tố quyết định nhiều nhất đến nhân cách của một con người, chúng ta cần phân tích vai trò của từng phương án:

* Phương án 0: Nhu cầu của bản thân. Nhu cầu là động lực thúc đẩy hành vi và có ảnh hưởng đến việc hình thành một số đặc điểm nhân cách (ví dụ: nhu cầu được công nhận có thể khiến một người nỗ lực hơn). Tuy nhiên, nhu cầu thường là sự biểu hiện hoặc hệ quả của nhân cách đã định hình ở một mức độ nào đó, hoặc là yếu tố thúc đẩy hành động trong khuôn khổ nhân cách, chứ không phải là yếu tố tiên quyết và quyết định toàn bộ cấu trúc nhân cách từ ban đầu.

* Phương án 1: Tiền đề sinh học và tư chất di truyền học. Các yếu tố sinh học và di truyền (như khí chất bẩm sinh, cấu trúc thần kinh, hormone) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra những "tiền đề" hoặc "khuynh hướng" cho nhân cách (ví dụ, một người có thể bẩm sinh có xu hướng hướng ngoại hoặc nhạy cảm hơn). Chúng là nền tảng vật chất, cung cấp vật liệu thô nhưng không tự nó định hình nên toàn bộ nhân cách phức tạp của một con người. Chúng tạo ra tiềm năng, nhưng cách tiềm năng đó phát triển và biểu hiện như thế nào lại phụ thuộc vào các yếu tố khác.

* Phương án 2: Thế giới quan cá nhân. Thế giới quan (hệ thống niềm tin, giá trị, quan điểm về cuộc sống) là một phần cốt lõi của nhân cách, là cách cá nhân nhìn nhận và tương tác với thế giới. Tuy nhiên, thế giới quan này lại được hình thành và phát triển thông qua quá trình trải nghiệm, giáo dục, và tương tác xã hội. Nó là một "sản phẩm" của nhân cách và môi trường, chứ không phải là yếu tố nguyên thủy quyết định nhân cách.

* Phương án 3: Môi trường xã hội. Môi trường xã hội bao gồm gia đình, bạn bè, trường học, cộng đồng, văn hóa, giáo dục, các chuẩn mực xã hội, và các trải nghiệm sống. Đây là yếu tố được các nhà tâm lý học và xã hội học công nhận rộng rãi là có ảnh hưởng *quyết định nhiều nhất* đến sự hình thành và phát triển nhân cách. Môi trường xã hội cung cấp các khuôn mẫu hành vi, giá trị, thái độ, cơ hội học hỏi và trải nghiệm, giúp cá nhân điều chỉnh và hoàn thiện bản thân. Ngay cả những tiền đề sinh học cũng được định hình và biểu hiện khác nhau tùy thuộc vào môi trường xã hội mà cá nhân đó lớn lên và tương tác. Ví dụ, một người có khí chất hướng ngoại bẩm sinh có thể phát triển thành một người lãnh đạo năng nổ trong một môi trường khuyến khích sự chủ động, hoặc trở nên rụt rè hơn nếu sống trong một môi trường bị kìm nén. Do đó, môi trường xã hội đóng vai trò trung tâm trong việc chuyển hóa tiềm năng thành nhân cách cụ thể.

Kết luận: Mặc dù các yếu tố khác đều có ảnh hưởng, nhưng môi trường xã hội là yếu tố có tính quyết định và định hình mạnh mẽ nhất đối với nhân cách của một con người.

Câu 47:

17. Tìm phương án đúng nhất. Một người được coi là biết kiểm soát cảm xúc của bản thân khi người đó:

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Kiểm soát cảm xúc là một khía cạnh quan trọng của trí tuệ cảm xúc, không phải là việc che giấu hay loại bỏ cảm xúc, mà là khả năng nhận biết, hiểu, quản lý và điều chỉnh cách chúng ta phản ứng với cảm xúc của mình một cách hiệu quả và phù hợp với hoàn cảnh.

* Phương án 0: "Kiềm chế sự bốc đồng, giữ bình tĩnh khi sự việc bất ngờ xảy ra" là phương án đúng nhất. Một người biết kiểm soát cảm xúc là người có khả năng tự điều chỉnh hành vi và phản ứng của mình. Họ có thể ngăn chặn những phản ứng tức thì, bốc đồng, thay vào đó là bình tĩnh phân tích tình huống và đưa ra lựa chọn hành động sáng suốt. Việc giữ bình tĩnh trước các sự kiện bất ngờ thể hiện khả năng ứng phó linh hoạt và trưởng thành về mặt cảm xúc.

* Phương án 1: "Biết che giấu những cảm xúc khó chịu bên trong" là sai. Che giấu cảm xúc là hành động kìm nén, đàn áp cảm xúc chứ không phải là kiểm soát chúng. Việc kìm nén cảm xúc lâu dài có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và thể chất, vì cảm xúc vẫn tồn tại bên trong và có thể bùng phát vào lúc khác hoặc biểu hiện qua các triệu chứng khác.

* Phương án 2: "Giữ vẻ mặt bình thản trước mọi hoàn cảnh" là sai. Tương tự như che giấu cảm xúc, giữ vẻ mặt bình thản chỉ là một biểu hiện bên ngoài. Một người có thể giữ vẻ mặt lạnh lùng nhưng bên trong lại đang rất hỗn loạn hoặc đau khổ. Kiểm soát cảm xúc liên quan đến việc quản lý trạng thái nội tâm và cách phản ứng, chứ không chỉ là bề ngoài.

* Phương án 3: "Tự do bộ lộ cảm xúc của mình trong mọi hoàn cảnh" là sai. Bộc lộ cảm xúc một cách tự do, không kiểm soát trong mọi hoàn cảnh là biểu hiện của sự thiếu kiểm soát cảm xúc. Trí tuệ cảm xúc bao gồm khả năng nhận biết bối cảnh và lựa chọn cách biểu hiện cảm xúc phù hợp để tránh gây hại cho bản thân hoặc người khác, cũng như duy trì các mối quan hệ xã hội tốt đẹp.

Như vậy, kiểm soát cảm xúc không phải là triệt tiêu cảm xúc, mà là khả năng nhận diện, chấp nhận và điều chỉnh cách thể hiện hoặc phản ứng với cảm xúc một cách có ý thức, hợp lý và mang tính xây dựng.

Câu 48:

18. Tìm câu trả lời đúng nhất. Vì sao con người cần nhận thức được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân mình?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Con người cần nhận thức được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân mình là một yếu tố then chốt để đạt được sự tự tin, phát triển cá nhân và thành công trong cuộc sống.

* Phân tích các phương án:
* Phương án 0: "Vì con người cần sự tôn trọng từ những người khác" - Việc nhận thức điểm mạnh, điểm yếu có thể gián tiếp dẫn đến sự tôn trọng từ người khác thông qua việc cải thiện bản thân, nhưng đây không phải là lý do trực tiếp và cốt lõi nhất. Sự tôn trọng là hệ quả, không phải mục đích chính. Do đó, phương án này chưa đúng nhất.
* Phương án 1: "Vì con người cần so sánh năng lực của mình với những người xung quanh" - So sánh bản thân với người khác đôi khi có thể thúc đẩy sự cố gắng, nhưng nó không phải là mục đích chính của việc nhận thức điểm mạnh, điểm yếu. Tập trung vào việc so sánh quá mức có thể dẫn đến sự tự ti hoặc kiêu ngạo, làm chệch hướng khỏi mục tiêu phát triển bản thân. Phương án này không phải là lý do đúng nhất.
* Phương án 2: "Vì con người chỉ có thể tự tin khi biết được điểm mạnh của bản thân để phát triển nó và biết điểm yếu của bản thân để khắc phục nó" - Đây là lý do chính xác và toàn diện nhất. Khi chúng ta hiểu rõ điểm mạnh, chúng ta có thể tập trung khai thác và phát huy chúng để đạt được thành công. Đồng thời, việc nhận diện điểm yếu cho phép chúng ta tìm cách cải thiện, khắc phục hoặc quản lý chúng, từ đó giảm thiểu rủi ro và nâng cao năng lực tổng thể. Sự tự tin thực sự đến từ việc hiểu rõ giá trị của bản thân và khả năng phát triển không ngừng. Phương án này giải thích một cách đầy đủ và sâu sắc về tầm quan trọng của việc nhận thức điểm mạnh và điểm yếu.
* Phương án 3: "Vì con người cần che dấu những điểm yếu của bản thân và bộc lộ những điểm mạnh của bản thân" - Mặc dù việc bộc lộ điểm mạnh là tốt, nhưng việc che giấu điểm yếu mà không khắc phục chúng không dẫn đến sự phát triển bền vững hay tự tin thực sự. Mục đích của việc nhận biết điểm yếu là để đối mặt và cải thiện, chứ không phải để che giấu. Phương án này mang tính đối phó, không phải phát triển. Do đó, phương án này không đúng nhất.

* Kết luận: Phương án 2 nêu bật tầm quan trọng của việc nhận thức điểm mạnh để phát triển và điểm yếu để khắc phục, từ đó xây dựng sự tự tin và thúc đẩy quá trình hoàn thiện bản thân.

Câu 40:

5. Phương án nào sau đây không phải là đặc điểm của kiểu đàm phán nguyên tắc?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Kiểu đàm phán nguyên tắc (Principled Negotiation), được phát triển bởi Dự án Đàm phán Harvard, là một phương pháp giải quyết xung đột hiệu quả, tập trung vào việc tìm kiếm giải pháp cùng có lợi dựa trên các tiêu chí khách quan. Phương pháp này có bốn đặc điểm cốt lõi:

1. Tách biệt con người ra khỏi vấn đề: Điều này có nghĩa là các bên tham gia nên tập trung vào việc giải quyết vấn đề chứ không phải công kích cá nhân hay để cảm xúc chi phối. Phương án "Tách biệt cảm xúc và công việc" (0) phản ánh đúng đặc điểm này.

2. Tập trung vào lợi ích, không phải lập trường: Thay vì cố gắng bảo vệ một lập trường cứng nhắc, các bên nên tìm hiểu sâu sắc về lợi ích, nhu cầu và mong muốn thực sự của mình và đối phương. Phương án "Hai bên tập trung vào lợi ích thực sự chứ không cố giữ lấy lập trường" (2) thể hiện rõ đặc điểm này.

3. Tạo ra nhiều phương án cùng có lợi: Các bên nên cùng nhau sáng tạo, đưa ra nhiều lựa chọn khác nhau để giải quyết vấn đề, thay vì chỉ chăm chăm vào một giải pháp duy nhất. Mục tiêu là tìm ra các giải pháp mang lại giá trị cho cả hai bên.

4. Sử dụng các tiêu chuẩn khách quan: Các thỏa thuận nên dựa trên các tiêu chuẩn công bằng, độc lập với ý chí của các bên, chẳng hạn như giá thị trường, luật pháp, thông lệ ngành, hoặc ý kiến chuyên gia. Phương án "Kết quả của thỏa thuận dựa vào những tiêu chuẩn khách quan" (1) mô tả chính xác đặc điểm này.

Trong các phương án được đưa ra, phương án "Chỉ đưa ra một phương án duy nhất để lựa chọn" (3) không phải là đặc điểm của kiểu đàm phán nguyên tắc. Ngược lại, đàm phán nguyên tắc khuyến khích việc tạo ra càng nhiều phương án càng tốt để tìm ra giải pháp tối ưu và cùng có lợi cho cả hai bên.

Câu 41:

8. Tìm phương án đúng nhất. Chỉ số nào có ảnh hưởng lớn nhất đến sự thành công và hạnh phúc của con người?

Lời giải:

Đáp án đúng: a

Để xác định chỉ số có ảnh hưởng lớn nhất đến sự thành công và hạnh phúc của con người, chúng ta cần xem xét vai trò của từng chỉ số:

1. Chỉ số thông minh trí tuệ (IQ - Intelligence Quotient): Đo lường khả năng tư duy logic, giải quyết vấn đề, học hỏi và xử lý thông tin. IQ là yếu tố quan trọng trong học tập và các công việc đòi hỏi tư duy phân tích. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ngoài một ngưỡng nhất định, IQ không phải là yếu tố quyết định hàng đầu cho thành công và hạnh phúc trong cuộc sống. Nhiều người có IQ cao vẫn gặp khó khăn trong công việc và các mối quan hệ.

2. Chỉ số đam mê (PQ - Passion Quotient): Thể hiện mức độ nhiệt huyết, động lực và sự hứng thú của một người đối với công việc hay mục tiêu của mình. Đam mê là một động lực mạnh mẽ giúp con người vượt qua thử thách và kiên trì theo đuổi mục tiêu. Nó chắc chắn đóng góp vào thành công và hạnh phúc, nhưng thường được xem là một yếu tố thúc đẩy cá nhân hơn là một chỉ số bao quát toàn diện về khả năng tương tác với thế giới và bản thân.

3. Chỉ số thông minh xã hội (SQ - Social Quotient): Đo lường khả năng hiểu và quản lý các mối quan hệ xã hội, giao tiếp hiệu quả, xây dựng mạng lưới và thích nghi với các tình huống xã hội khác nhau. SQ cực kỳ quan trọng cho thành công trong sự nghiệp và đời sống cá nhân, vì con người là sinh vật xã hội và các mối quan hệ tốt đẹp là nền tảng của hạnh phúc. SQ thường được coi là một phần quan trọng, hoặc ít nhất là có mối liên hệ rất chặt chẽ với EQ.

4. Chỉ số thông minh cảm xúc (EQ - Emotional Quotient): Đo lường khả năng nhận biết, hiểu, quản lý cảm xúc của bản thân và người khác, cũng như khả năng sử dụng cảm xúc để hướng dẫn suy nghĩ và hành vi. EQ bao gồm các khía cạnh như tự nhận thức, tự điều chỉnh, động lực, sự đồng cảm và kỹ năng xã hội (trong đó có cả SQ). Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng EQ có ảnh hưởng lớn hơn IQ đến sự thành công trong sự nghiệp, khả năng lãnh đạo, chất lượng các mối quan hệ, và đặc biệt là mức độ hạnh phúc tổng thể. Người có EQ cao dễ dàng đối phó với áp lực, giải quyết xung đột, xây dựng mối quan hệ bền vững và có khả năng tự thúc đẩy bản thân.

Kết luận:
Trong số các chỉ số được đưa ra, Chỉ số thông minh cảm xúc (EQ) được giới chuyên môn và các nghiên cứu khoa học công nhận là yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến sự thành công và hạnh phúc của con người. EQ không chỉ giúp chúng ta quản lý bản thân mà còn giúp chúng ta tương tác hiệu quả với thế giới xung quanh, từ đó xây dựng một cuộc sống viên mãn và thành công hơn.

Câu 42:

10. Một tập thể muốn duy trì được sự bền vững thì nó cần:

Lời giải: