Trong bộ truyền kín & được bôi trơn tốt, các dạng hỏng nào thường xảy ra:

Bộ truyền trục vít có hiệu suất thấp do ma sát lớn giữa các răng của trục vít và bánh vít. Vì vậy, phần lớn công suất đầu vào bị tiêu hao dưới dạng nhiệt, làm giảm công suất đầu ra. Do đó, bộ truyền trục vít thường không được sử dụng để truyền công suất lớn. Các yếu tố khác như tỷ số truyền lớn, khả năng tự hãm cao và vật liệu chế tạo đắt tiền không phải là nguyên nhân chính khiến bộ truyền trục vít không được sử dụng để truyền công suất lớn.

Để giải bài toán này, ta cần áp dụng công thức tính ứng suất tiếp xúc lớn nhất giữa hai hình trụ tiếp xúc ngoài. Công thức này có dạng: σmax = sqrt(Fr / (π * L * ((1/R1 + 1/R2) / ( (1-μ1^2)/E1 + (1-μ2^2)/E2 )))) Trong đó: - Fr là lực hướng tâm (5000 N). - L là chiều dài tiếp xúc (100 mm). - R1 và R2 là bán kính của hai hình trụ (R1 = d1/2 = 50 mm, R2 = d2/2 = 60 mm). - E1 và E2 là mô đun đàn hồi của hai vật liệu (E1 = 2.0 * 10^5 MPa, E2 = 2.5 * 10^5 MPa). - μ1 và μ2 là hệ số Poisson của hai vật liệu (μ1 = 0.28, μ2 = 0.31). Thay các giá trị vào công thức, ta có: 1/R1 + 1/R2 = 1/50 + 1/60 = 11/300 (1-μ1^2)/E1 + (1-μ2^2)/E2 = (1 - 0.28^2) / (2.0 * 10^5) + (1 - 0.31^2) / (2.5 * 10^5) = (1 - 0.0784) / (2.0 * 10^5) + (1 - 0.0961) / (2.5 * 10^5) = 0.9216 / (2.0 * 10^5) + 0.9039 / (2.5 * 10^5) = 4.608 * 10^-6 + 3.6156 * 10^-6 = 8.2236 * 10^-6 σmax = sqrt(5000 / (π * 100 * (11/300) / (8.2236 * 10^-6))) = sqrt(5000 / (π * 100 * (11/300) / (8.2236 * 10^-6))) = sqrt(5000 / (π * 100 * (11/300) / 0.0000082236)) = sqrt(5000 / (π * 100 * 36666.6667 * 0.0000082236)) = sqrt(5000 / (π * 100 * (0.0366666667 / 0.0000082236))) = sqrt(5000 / (π * 100 * (11/300)/(8.2236*10^-6))) = sqrt(5000/(3.1416 * 100 * (0.03667 / 8.2236e-6))) = sqrt(5000/(314.16 * 4459.52)) = sqrt(5000/1401958.49) = sqrt(0.0035666) = 266.39 MPa Vậy đáp án gần đúng nhất là 266,4 MPa.

Công thức tính đường kính vòng chia của bánh răng trụ răng nghiêng là: d = z * m / cos(β), trong đó: - z là số răng (z = 30) - m là module (m = 4) - β là góc nghiêng của răng (β = 14°) Thay số vào công thức ta được: d = 30 * 4 / cos(14°) = 120 / 0.9703 ≈ 123.674 Vậy đáp án đúng là A. 123,674

Để giải bài toán này, chúng ta cần áp dụng công thức tính mô đun sơ bộ theo sức bền uốn của bộ truyền bánh răng trụ răng thẳng: m ≥ ∛[2*T1*KFβ*Km*Yε / (ψd*z1^2*[σF1]*YF)] Trong đó: - T1 = 500000 Nmm - KFβ = 1,4 - Km = 1,4 - Yε = 1 - ψd = 0,8 - z1 = 22 - [σF1] = 200 MPa - YF = 3,2 + 4,7/z1 = 3,2 + 4,7/22 ≈ 3,4136 Thay các giá trị vào công thức: m ≥ ∛[2 * 500000 * 1,4 * 1,4 * 1 / (0,8 * 22^2 * 200 * 3,4136)] m ≥ ∛[1960000 / (2637030,4)] m ≥ ∛0,7432 m ≥ 0,905 Tuy nhiên, có vẻ như có một lỗi trong quá trình tính toán hoặc trong các đáp án được cung cấp. Theo kết quả tính toán, mô đun sơ bộ phải là khoảng 0.905. Các đáp án được đưa ra đều lớn hơn 4. Do đó, không có đáp án nào đúng trong các lựa chọn đã cho. Có thể đề bài hoặc các đáp án bị sai sót.

Để giải quyết bài toán này, chúng ta cần thực hiện các bước sau: 1. **Tính mô men uốn tổng hợp:** M = √(Mx² + My²) = √(85000² + 65000²) ≈ 106925 Nmm 2. **Tính ứng suất uốn lớn nhất:** σ = (M * y) / I, với y là khoảng cách từ trục trung hòa đến điểm xa nhất (bán kính) và I là mô men quán tính của tiết diện. Vì có rãnh then, ta cần tính lại mô men quán tính tương đương. * Diện tích rãnh then: A_rãnh = b * t1 = 10 * 5 = 50 mm² * Khoảng cách từ tâm trục đến trọng tâm rãnh then: y_rãnh = R - t1/2 = 15 - 5/2 = 12.5 mm * Mômen quán tính của trục đặc (không có rãnh): I0 = πd^4/64 = π(30^4)/64 ≈ 39760.79 mm^4 * Mômen quán tính của rãnh then: Irãnh = (b*t1^3)/12 + A_rãnh * y_rãnh^2 = (10*5^3)/12 + 50 * 12.5^2 ≈ 7854.17 mm^4 * Mômen quán tính tương đương: I = I0 - Irãnh = 39760.79 - 7854.17 = 31906.62 mm^4 σ = (106925 * 15) / 31906.62 ≈ 50.27 N/mm² 3. **Tính ứng suất tiếp do xoắn:** τ = (T * r) / J, với r là bán kính và J là mô men quán tính cực của tiết diện. Tương tự như trên, ta cần tính lại mô men quán tính cực tương đương khi có rãnh then * Mô men quán tính cực trục đặc J0= πd^4/32 = π(30^4)/32 ≈ 79521.58 mm^4 * Mô men quán tính cực rãnh then: Jrãnh ≈ 2*Irãnh = 2*7854.17 ≈ 15708.34 mm^4 * Mô men quán tính cực tương đương: J = J0 - Jrãnh = 79521.58 - 15708.34 ≈ 63813.24 mm^4 τ = (180000 * 15) / 63813.24 ≈ 42.31 N/mm² 4. **Tính ứng suất tiếp tương đương theo thuyết bền cắt lớn nhất (Tresca):** τ_tđ = √(σ²/4 + τ²) = √(50.27²/4 + 42.31²) ≈ √(631.7 + 1790.1) ≈ √2421.8 ≈ 49.21 N/mm² 5. **Xác định biên độ và giá trị trung bình:** Vì trục quay một chiều và tải không đổi, ứng suất thay đổi từ 0 đến giá trị cực đại. Do đó: * Ứng suất tiếp trung bình: τ_tb = τ_tđ / 2 ≈ 49.21 / 2 ≈ 24.61 N/mm² * Biên độ ứng suất tiếp: τ_a = τ_tđ / 2 ≈ 49.21 / 2 ≈ 24.61 N/mm² Các đáp án không khớp với kết quả tính toán, có thể do làm tròn số trong quá trình tính toán hoặc sai sót trong đề bài. Tuy nhiên, dựa trên các đáp án đã cho, không có đáp án nào chính xác. Nếu phải chọn đáp án gần đúng nhất, ta cần xem xét đến thứ tự biên độ và giá trị trung bình. Vì cả biên độ và giá trị trung bình đều gần 24.61 N/mm², ta nên xem xét lại các giả thiết hoặc công thức đã sử dụng. Tuy nhiên, nếu bắt buộc phải chọn một đáp án, ta có thể chọn đáp án mà cả hai giá trị đều gần với kết quả tính toán nhất, nhưng cần lưu ý rằng đây không phải là đáp án chính xác tuyệt đối.