Ngày 01/01/2020, công ty M mua 90% cổ phiếu phổ thông của công ty C với giá mua 200 tỷ đồng. Vào ngày mua này: (i) toàn bộ các tài sản và nợ phải trả của công ty C đều được ghi nhận theo giá trị hợp lý, ngoại trừ một lô hàng tồn kho có giá trị hợp lý cao hơn giá trị ghi sổ là 10 tỷ đồng, thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%; và (ii) vốn chủ sở hữu của công ty C bao gồm vốn đầu tư của chủ sở hữu là 100 tỷ đồng và lợi nhuận chưa phân phối là 20 tỷ đồng. Lợi thế thương mại và lợi ích của cổ đông không nắm quyền kiểm soát vào ngày công ty M kiểm soát công ty C theo phương pháp tỷ lệ là:

Câu hỏi này yêu cầu xác định ảnh hưởng của bút toán phân bổ chênh lệch giá trị hợp lý trên sổ hợp nhất cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/X1. Bút toán này liên quan đến việc điều chỉnh giá trị tài sản cố định hữu hình và ảnh hưởng đến lợi nhuận giữ lại của công ty mẹ và lợi ích cổ đông không kiểm soát (NCI).

1. Tính chênh lệch giá trị hợp lý ban đầu:
- Giá trị hợp lý của tài sản cố định hữu hình: 5.000 triệu đồng.
- Giá trị còn lại theo sổ sách: Nguyên giá (6.500) - Hao mòn lũy kế (2.000) = 4.500 triệu đồng.
- Chênh lệch giá trị hợp lý ban đầu: 5.000 - 4.500 = 500 triệu đồng.

2. Phân bổ chênh lệch giá trị hợp lý cho công ty mẹ và NCI:
- Công ty P sở hữu 70%, NCI sở hữu 30%.
- Chênh lệch ghi nhận ban đầu cho P (tăng lợi nhuận giữ lại): 70% * 500 = 350 triệu đồng.
- Chênh lệch ghi nhận ban đầu cho NCI: 30% * 500 = 150 triệu đồng.

3. Xác định ảnh hưởng của thuế:
- Thuế suất thuế TNDN: 20%.
- Chênh lệch ban đầu cho P sau thuế: 350 * (1 - 0.20) = 280 triệu đồng.
- Chênh lệch ban đầu cho NCI sau thuế: 150 * (1 - 0.20) = 120 triệu đồng.

4. Tính khấu hao chênh lệch hàng năm:
- Thời gian khấu hao tài sản: 5 năm.
- Khấu hao chênh lệch hàng năm: 500 triệu đồng / 5 năm = 100 triệu đồng.
- Ảnh hưởng thuế của khấu hao chênh lệch hàng năm: 100 triệu đồng * 20% = 20 triệu đồng.

5. Xác định ảnh hưởng trên sổ hợp nhất năm tài chính kết thúc ngày 31/12/X1:
Bút toán phân bổ chênh lệch giá trị hợp lý trong năm X1 chủ yếu là ảnh hưởng của việc khấu hao chênh lệch:

* Đối với công ty mẹ (lợi nhuận giữ lại):
- Khấu hao chênh lệch làm giảm giá trị tài sản: 100 triệu đồng.
- Lợi ích thuế từ khấu hao chênh lệch làm tăng lợi nhuận: 20 triệu đồng.
- Ảnh hưởng ròng lên lợi nhuận giữ lại của công ty mẹ: (100 - 20) * 70% = 80 * 70% = 56 triệu đồng (giảm).

* Đối với NCI:
- Khấu hao chênh lệch làm giảm giá trị tài sản:
- Lợi ích thuế từ khấu hao chênh lệch:
- Ảnh hưởng ròng lên NCI: (100 - 20) * 30% = 80 * 30% = 24 triệu đồng (giảm).

* Đối với tài sản cố định hữu hình:
- Giá trị tài sản cố định hữu hình trên sổ hợp nhất giảm đi 100 triệu đồng do khấu hao chênh lệch.

Kết luận:
Bút toán phân bổ chênh lệch giá trị hợp lý trên sổ hợp nhất cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/X1 sẽ:
- Giảm Lợi nhuận giữ lại (đầu kỳ) 56 triệu đồng.
- Giảm NCI (đầu kỳ) 24 triệu đồng.
- Giảm giá trị Tài sản cố định hữu hình 100 triệu đồng.

Xem xét các đáp án:
- Đáp án 1: Giảm NCI 24, giảm hao mòn lũy kế 200. (Sai, hao mòn lũy kế không bị ảnh hưởng trực tiếp như vậy, và con số 200 sai).
- Đáp án 2: Giảm lợi nhuận giữ lại 56, giảm NCI 24, giảm giá trị TSCĐ 200. (Các con số 56 và 24 đúng, nhưng con số 200 sai, lẽ ra là 100).
- Đáp án 3: Giảm Lợi nhuận giữ lại 56, giảm hao mòn lũy kế 200. (Sai, hao mòn lũy kế không bị ảnh hưởng trực tiếp như vậy, và con số 200 sai).
- Đáp án 4: Tăng lợi nhuận giữ lại 80, giảm hao mòn lũy kế 80. (Sai).

Do các đáp án có thể có sai sót, chúng ta chọn đáp án có chứa các số liệu tính toán chính xác nhất. Đáp án 2 có các con số 56 và 24 là đúng cho lợi nhuận giữ lại và NCI. Giả định có lỗi đánh máy ở mục "giảm giá trị TSCĐ 200" và lẽ ra là 100.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cách hạch toán khoản đặt cọc tiền thuê nhà trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp trực tiếp. Khoản tiền chi để đặt cọc tiền thuê nhà là một khoản chi hoạt động kinh doanh nhưng không phải là chi mua hàng hóa dịch vụ thông thường, cũng không phải là tiền thu. Đây là một khoản chi khác liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, nghiệp vụ này được phản ánh vào mục 'Tiền chi khác cho hoạt động kinh doanh'.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cách trình bày các khoản chi trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp trực tiếp. Phương pháp trực tiếp phản ánh dòng tiền vào và ra từ các hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính.

Trong trường hợp này, chi phí điện, nước cho khối văn phòng là chi phí dịch vụ phục vụ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, do đó được phân loại là "Tiền chi trả cho người cung cấp hàng hóa, dịch vụ". Số tiền là 20 triệu đồng.

Thuế môn bài là một loại thuế, phí mà doanh nghiệp phải nộp để được hoạt động kinh doanh. Theo quy định, các khoản thuế, phí trực thu (như thuế môn bài) thường được phân loại vào khoản "Chi khác cho hoạt động kinh doanh" trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp trực tiếp, trừ khi đó là thuế thu nhập doanh nghiệp. Số tiền là 1 triệu đồng.

Do đó, phương án B ("Tiền chi trả cho người cung cấp hàng hóa dịch vụ là 20 triệu đồng, tiền chi khác cho hoạt động kinh doanh là 1 triệu đồng") phản ánh đúng bản chất của các khoản chi này trên báo cáo theo phương pháp trực tiếp.

- Phương án A sai vì gộp chung tiền thuế môn bài vào chi phí dịch vụ.
- Phương án C sai vì thuế môn bài không phải là thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Phương án D sai vì đã có phương án đúng.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp trực tiếp, cụ thể là cách phản ánh khoản chi trả cho nhà cung cấp. Theo phương pháp trực tiếp, các khoản chi trả cho người cung cấp hàng hóa và dịch vụ được phản ánh theo số tiền thực chi.

Phân tích các khoản mua hàng:
1. Mua 100 hàng hóa A, đơn giá 1.000.000 đồng, chưa bao gồm thuế VAT 10%. Tiền đã trả.
- Giá trị hàng hóa A: 100 * 1.000.000 = 100.000.000 đồng.
- Tiền thuế VAT 10% trên hàng hóa A: 100.000.000 * 10% = 10.000.000 đồng.
- Tổng tiền đã trả cho hàng hóa A: 100.000.000 + 10.000.000 = 110.000.000 đồng.
- Khoản này được ghi nhận vào mục "Tiền chi trả cho người cung cấp hàng hóa, dịch vụ" trong Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

2. Mua 25 hàng hóa B, đơn giá 6.000.000 đồng, thuế VAT 10% (chưa trả tiền hàng).
- Giá trị hàng hóa B: 25 * 6.000.000 = 150.000.000 đồng.
- Tiền thuế VAT 10% trên hàng hóa B: 150.000.000 * 10% = 15.000.000 đồng.
- Tổng tiền chưa trả cho hàng hóa B: 150.000.000 + 15.000.000 = 165.000.000 đồng.
- Khoản này chưa phát sinh dòng tiền chi ra nên không phản ánh vào mục "Tiền chi trả cho người cung cấp hàng hóa, dịch vụ" trong kỳ này theo phương pháp trực tiếp.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cách hạch toán chi phí tiền thưởng cho người lao động trong doanh nghiệp theo phương pháp lập Báo cáo lưu chuyển tiền tệ trực tiếp. Tiền thưởng cho người lao động, dù được chi từ quỹ khen thưởng trích từ lợi nhuận sau thuế, về bản chất vẫn là khoản chi trả cho người lao động. Do đó, khoản chi này thuộc chỉ tiêu 'Tiền chi trả cho người lao động' trong Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp trực tiếp.